MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ


DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A)Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekklinin 18/01/2005-02/01/2015 tarihleri arasında davalı şirket nezdinde çalıştığını, iş akdinin 02.01.2015 tarihinde davalı işveren tarafından feshedildiğini, müvekkilinin iş akdinin feshine herhangi bir gerekçe sunulmadığı gibi müvekkilinin savunmasınında alınmadığını, yalnızca davalı şirket tarafından müvekkiline genel merkez tarafından ihbar ve kıdem tazminatının ödeneceğinin bildirildiğini, davalı işveren tarafından yapılan feshin gerekçesiz olduğunu, ayrıca fesih kararının hangi kriterler sonucu verildiğinin belli olmadığını, 4857 sayılı Kanunun 19.maddesine göre fesih bildiriminin yazılı olması, fesih gerekçesinin açık ve kesin olarak belirtilmesinin gerektiğini, ayrıca müvekkilinin olumsuz bir davranışı ile karşılaşılması halinde dahi savunmasının alınması gerekli iken müvekkilinin savunmasının dahi alınmadığını, müvekkilinin davalı işyerindeki çalışmasının çok uzun sürdüğünü, bu çalışma süresi boyunca müvekkilinin olumsuz davranış sergilemediğini, toplanacak deliller sonucu da bunun anlaşılacağını, ayrıca davalı işverenin müvekkiline ilişkin yapmış olduğu işten ayrılma bildirgesinde haklı sebep bildirmemiş olması ve müvekkiline kıdem tazminatı ödemesinin iş akdinin haklı sebep olmadan feshedildiğinin davalı tarafından resmen kabul edildiğini ortaya çıkardığını, bu sebeple müvekkilinin iş akdinin feshinin haklı ve geçerli bir gerekçeye dayanmadığını beyan ederek feshin geçersizliğinin tespiti ile müvekkilinin işe aidesine, müvekkilinin çalıştırılmadığı döneme ilişkin 4 aylık ücret ve diğer sosyal hak ve alacaklarının faizi birlikte davalıdan tahsiline, işe başlatılmama durumunda  8 aylık brüt ücret tutarında tazminata hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Vekili: davacı tarafından yapılan işe iade talebinin müvekkili şirket tarafından kabul edilmediğini, davacının 18/01/2005-02/01/2015 tarihleri arasında müvekkil şirkete ait mağazada reyon elemanı olarak çalıştığını, mağaza müdürü tarafından davacının çalışma performansının düşük olduğu ve davacının işyerine faydalı olamayacağı yönünde beyanda bulunulduğunu, bu beyan üzerine davacının iş akdinin kıdem ve ihbar tazminatı ödenmek suretiyle feshedildiğini, fesih sebebiyle davacının banka hesabına 17.129,11 TL ödeme yapıldığını, ayrıca fesih sonrasında davacı tarafından her türlü işçilik hak ve alacaklarının alındığına dair ibranamenin imzalandığını, bu sebeple davacının işe iade talebinin haklı bir gerekçeye dayanmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C)Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
İş akdinin geçerli sebeple feshedildiğinin ispat yükünün davalı işverende olduğu, davalının ispat yükünü yerine getirirken öncelikle feshin biçimsel koşullarına uyulduğunun, sonra içerik yönünden feshin geçerli ve haklı olduğunun kanıtlanması gerektiği, 4857 sayılı Kanunun 19. Maddesi gereğince iş sözleşmesi feshinin yazılı şekilde yapılması, fesih sebebinin açık ve kesin şekilde belirtilerek, işçinin savunmasının alınması gerektiği, savunma alınmasının işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle iş sözleşmesinin feshi için bir şart olarak öngörüldüğü, işçinin savunmasının alınmamasının tek başına feshin geçersizliği sonucunu doğuracağı, işçinin savunmasının alınması yükümlülüğünün yalnızca fesihten önce yüklendiği, işçinin performans ve verimlilik sonuçlarının geçerli fesih nedenine dayanak olabilmesi için objektif ölçütlerin belirlenmesinin zorunlu olduğu, bu sonuçların süreklilik gösteren düşük veya düşme eğilimli sunuçlar olması gerektiği, koşullara göre değişen süreklilik göstermeyen sonuçların geçerli neden olarak yeterli kabul edilmeyeceği, ayrıca geçerli fesihten söz edilebilmesi için performans değerlendirme kriterlerinin önceden saptanması, işçiye tebliğ edilmesi, işin gerektirdiği bilgi, beceri, deneyimlerin neler olduğunun somut olarak ortaya konulması gerektiği, işletme veya işyerinde çalışanların performanslarının değerlendirilmesini yapmak ve bu doğrultuda doğrudan işten çıkarma yoluna gitmenin tek başına feshi haklı hale getirmediği, öncelikle çalışanların performanslarının değerlendirilerek düşük performans tespiti halinde bunun neden ve sonuçlarının analiz edilerek, düzeltilmesi için süre verilmesi gerektiği, ancak davacı işçiye önceden objektif ölçütlerle belirlenen ve bir sisteme dayanan bir performans değerlendirme sistemi sunulmadığının anlaşıldığı, ayrıca davacının çalıştığı süre dikkate alındığında performans düşüklüğü gerekçesinin ispatının davalı işverence yapılamadığının anlaşıldığı, davacıya varsa performans düşüklüğünün giderilmesi için süre dahi verilmediği, davacının savunmasının alınmaksızın iş akdinin feshedildiği hususlarının anlaşıldığı, tüm bu sebeplerle feshin geçeriz olduğu kanaatine varıldığı gerekçeleri ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D)Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunun 21.maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekmektedir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunun 25.maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat;işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir.(.................... Karar sayılı ilamımız.)Dairemizin yıllık ücretli izinle ilgili 53.maddedeki kıdem süreleri dikkate alınarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatının belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta mahkemece davacının iş sözleşmesinin davacı işçiye önceden objektif ölçütlerle belirlenen ve bir sisteme dayanan bir performans değerlendirme sistemi sunulmadığının, davacının çalıştığı süre dikkate alındığında performans düşüklüğü gerekçesinin ispatının davalı işverence yapılamadığının, davacıya varsa performans düşüklüğünün giderilmesi için süre dahi verilmediğinin, davacının savunmasının alınmaksızın iş akdinin geçersiz şekilde feshedildiğinin kabulü yerindedir. Ancak davacı 18/01/2005- 02/01/2015 tarihleri arasında çalışmıştır. 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçilere 5 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatına hükmedilmesi gerekirken, mahkemece 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatına hükmedilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Ayrıca somut uyuşmazlıkta davalı unvanının “...............” olmasına rağmen karar başlığında “Mopaş Marketçilik Ticaret Anonim Şirketi” şeklinde yazılması mahallinde düzeltilebilir maddi hata kabul edilmiştir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1.Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının işe iadesine,
3.Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücret tutarında BELİRLENMESİNE,
4.Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Davalı unvanının “...................i” olarak DÜZELTİLMESİNE,
6.Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
7.Davacının yaptığı 258.40 TL Yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8.Karar tarihinde yürülükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.800 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
9.Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 22/02/2016 gününde oybirliği ile karar verildi.