Danıştay 10. Daire 1991/29 Esas 1992/617 Karar Sayılı İlamı

Daire : ONUNCU DAİRE
Karar Yılı : 1992
Karar No : 617
Esas Yılı : 1991
Esas No : 29
Karar Tarihi : 24/02/992

MALİKLERİNİN MÜTEGAYYİP EŞHASTAN OLDUĞU BELİRLENEN TAŞINMAZ MALLA İLGİLİ OLARAK VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜNCE EL KOYLMA MEVZUATI ÇERÇEVESİNDE ALINAN VAZİYET KARARINDAN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIĞIN, 2762 SAYILI VAKIFLAR KANUNUNA GÖRE ÇÖZÜLEMEYECEĞİ HK.
Kargir ev vasıflı taşınmaz malın 12/168 hissesinin, …, … ve … adına kayıtlı iken, yapılan bir araştırma sonucu, adı geçen şahısların 1924 yılında mallarının başında bulunmadıkları, firari eşhastan olduklarının kesinlik kazandığı, ve hisselerinin Hazine adına tescili gerektiğinin Defterdarlığa bildirilmesi üzerine uyuşmazlık konusu taşınmaz mal Hazine adına tescil edilmiştir.
Öte yandan, Tapu Sicil Müdürlüğü'nün Vakıflar Bölge Müdürlüğü'ne gönderdiği yazıda, … oğlu … Vakfından icareli ve metruken Maliye Hazinesi adına kayıtlı taşınmaz malın 12/168 hissesinin satışı yapıldığından, bu hissenin vakfiyetinin terkini gerektiği belirtilmiştir. Bu yazı üzerine Vakıflar Genel Müdürlüğünce, … oğlu … Vakfından icareli kargir evin 12/168 hissesinin Haziran 1924 tarihi itibariyle …, … ve … adlarına tapuda kayıtlı bulunduğunun ve adı geçenlerin mütegayyip eşhastan olduklarının anlaşıldığı gerekçesiyle bu hisseye vaziyet kararı alınmıştır.
Defterdarlıkca, vaziyet kararının iptali istemiyle açılan dava sonucunda da, İdare Mahkemesi kararı ile, hazine adına tescilin 2762 sayılı Vakıflar Kanunun 2888 sayılı kanunla değişik 29.maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten önce gerçekleştiğinden bahisle, tescil tarihinden sonra alınan vaziyet kararında isabet bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemi iptal etmiştir.
Davalı İdare, bu kararın yerinde olmadığını öne sürerek temyizen incelenmesini ve bozulmasını istemektedir.
13 Eylül 1331 tarihli Ahar Mahallelere Nakledilen Eşhasın Emval ve Düyun ve Matlübatı Metrukesi Hakkında Geçici Kanun ile bu kanunun bazı maddelerini ve 20 Nisan 1338 tarihli Emvali Metruke Kanununu değiştiren 15 Nisan 1339 tarihli 333 sayılı Kanuna göre bu kanunlarda yazılı şekillerde firari ve mütegayyip bulunan veya başka yerlere naklolunan şahısların, bu hallerin vuku bulunduğu anda taşınmaz malların ilgisine göre Maliye veya Evkaf Hazinelerinin Mülkiyetine geçeceği hükme bağlanmış, 17.7.1927 günlü ve 5451 sayılı Kararnamenin 1.maddesi ile malları tasfiye edilecek kişilerin Lozan Antlaşmasının yürürlüğe girdiği tarihte malların başında bulunmaları koşuluyla bu işleme tabi tutulmayacakları kabul edilmiştir. Dava konusu Vaziyet kararıda bu mevzuat çerçevesinde alınmış bir karardır. Anayasa Mahkemesinin 22.4.1963 günlü 1963-94 sayılı kararında da vaziyet kararı, "bu gibi gayrimenkullerin mülkiyetinin Maliye'ye ve Vakıflar İdaresine intikalini sağlayan hukuki ve kanuni bir unsur olmayıp idarece, bahis konusu şahsın firari, mütegayyip veya ahar mahalle nakledilen kimse olup olmadığının tesbiti için yapılan araştırmalar sonunda varılan neticeyi ve bu şahsa ait olup da kanun gereğince Hazine veya Vakıflar İdaresine intikal etmiş bulunan gayri menkullerin cins ve yerlerini topluca ifade ve vukuatı hülasa için tutulan bir usul gereğince yazılan yazıdan ibarettir." şeklinde nitelendirilmiştir.
Bu durumda, yukarıda belirtilen el koyma mevzuatı çerçevesinde incelenmesi gereken vaziyet kararının, 2762 sayılı Vakıflar Kanununun 2888 sayılı kanunla değişik 29.maddesi dayanak alınarak iptal edilmesinde isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle davalının 2577 sayılı Kanunun 49.maddesine uygun bulunan temyiz isteminin kabulü ile ….İdare Mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararının bozulmasına karar verildi.