MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 20.03.2014 gününde verilen dilekçe ile suya elatmanın önlenmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 14.05.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili 20/03/2014 havale tarihli dava dilekçesi ile; 1328 sayılı parsel 12425 m2 tarla cinsli taşınmazın maliki olup davalı adına 10.09.2003 tarihli satın alma suretiyle kayıtlı 1327 parsel sayılı 8175 m2 tarla cinsli taşınmazın aslında 50 yıldır zilyetliğinde olup içinde bulunan doğal kaynak suyundan faydalanmakta iken davacıların yeğenlerinden satın alan davalı ..."in kaynak suyunu kullandırmadığını, beyanla kaynak suyunun tescil edilerek kullanımına açılmasını istemiştir.
Davacı vekili 06.04.2015 tarihli ıslah dilekçesi ile 1328 ve 1327 parsel sayılı taşınmazların ... kayıtlarında davacı parsel lehine 02.12.1967 tarihli su geçirme ve artezyenden faydalanma hakkı bulunduğunu belirterek davalının irtifak hakkına elatmasının önlenmesini istemiştir.
Davalı vekili davacının taşınmazı içinde şu an atıl durumda bulunan sondaj kuyusu bulunduğunu, davacının kötü niyetli olduğunu, dava konusu davalıya ait taşınmazdaki su kuyusunun artezyen niteliğinde olmayıp sondaj kuyusu olduğunu, ... kaydının ise artezyen suyuna ilişkin irtifak hakkını içerdiğini, sondaj kuyusunun davadan 15-20 yıl öncesine ait olduğunu, tapudaki irtifakın sondaj kuyusuyla ilgili olmadığını, ayrıca ...Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/1193-2013/640 sayılı zilyetliğe dayalı elatmanın önlenmesi dosyası ve ...2. Asliye Hukuk 2010/606-2011/331 sayılı tespit dosyasında lehine verilen hükümlerine dayanarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, 06.02.2015 tarihinde keşfin yapıldığı, keşif sonucunda Jeoloji Yük. Mühendisi bilirkişi 12/02/2015 havale tarihli raporunda; soğuksu sondaj kuyusunun 1327 parsel içerisinde bulunduğunu, kuyudaki suyun 1327 parsel ile birlikte 1328 parselin de ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede olduğunu, artezyen olmayıp pompajla çekilmekte olduğunu ve yeraltı sularını kapsamında olduğunu bildirdiği görülmüştür. Kaynağın işletilmesinden kaynaklı bir kısım giderlerin davalı tarafça ödenmediğinden bahisle davacının davalı tarafın su kullanmasına izin vermediği, ... kaydındaki kaynak ve mecra irtifak hakkı sebebiyle davalının sudan yararlanmasına engel olunmasının sözkonusu olamayacağı gerekçesi ile davanın kabulü ile ... kaydına davacıya ait 1328 parsel sayılı taşınmaz lehine ve davalıya ait 1327 parsel aleyhine tesis edilmiş 02/12/1967 tarihli mecra ve kaynak irtifak hakkı da dikkate alınarak yıllık su tahsisinin %40"ının 1327 parsel, %60"ının 1328 parsel tarafından kullanılacak şekilde, elektrik gideri ile işletme masrafları ve bakım ve onarım giderlerinin taraflarca su kullanım oranınında karşılanmak üzere davalının kendisine ait 1327 parseldeki artezyen ve su yolundan davacıya ait 1328 parselin sulamasını engellemek biçimindeki müdahalesinin önlenmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Türk Medeni Kanununun 756/2. maddesi gereğince "Başkasının arazisinde bulunan kaynaklar üzerindeki hak bir irtifak hakkı olarak ... kütüğüne tescil ile kurulur" hükmü doğrultusunda kaynak hakkı ancak tapuda resmi senet yolu ile ... malikinin rızası ile kurulabilir.
Türk Medeni Kanununun 837. maddesi de "Başkasının arazisinde bulunan kaynak üzerinde irtifak hakkı, bu arazinin malikini suyun alınmasına ve akıtılmasına katlanmakla yükümlü kılar. Bu hak, aksi kararlaştırılmadıkça başkasına devredilebilir ve mirasçıya geçer. Kaynak hakkı, bağımsız nitelikte ve en az 30 yıl için kurulmuş ise ... kütüğüne taşınmaz olarak kaydedilebilir.” şeklinde düzenlenmiştir.Gerçekten Türk Medeni Kanununun 756/2 ve 837. maddesinde belirtilen kaynak irtifakına konu olabilecek su özel su olup genel su niteliğindeki yeraltı suyu bu düzenlemelerin dışındadır. Nitekim genel sular taşınmaz mülkiyetinin kapsamı içinde kabul edilemez.
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında somut olaya gelince; dava konusu 1328 ve 1327 parsel sayılı taşınmazların ... kayıtlarında yazılı olan "1328 sayılı parsel lehine 1237 parsel içerisinde bulunan artezyenden faydalanmak üzere cenubu hududundan 1 m2 genişliğinde arıktan su geçirme ve artezyenden faydalanma hakkı" bulunduğuna dair 02.12.1967 tarihli 5805 yevmiye no"lu resmi senet ... müdürlüğünden getirtilerek dava konusu sondaj kuyusu ile ilgisinin bulunup bulunmadığının araştırılarak, ilgisi yok ise ve suyun genel su olduğu anlaşılması halinde davacının parselinde başka su olduğu iddia edildiğinden bu husus ve davalının su ihtiyacı da belirlenerek uzman bilirkişi vasıtasıyla yeniden yapılacak keşifte davacının dava konusu sudan günlük ne kadar zorunlu su ihtiyacı olduğu saptanmalı ve davalı ..."in 31.03.2015 tarihli duruşma zaptındaki imzalı beyanı da değerlendirilerek yeniden bir hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 29.05.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.