MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ

Davacı, Şirketlerinin "Gazetecilik" işkoluna girdiğinin tespitinin iptaline, "Habercilik" veya başka bir işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı ile dahili davalılardan .... ile ... avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:


Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı....vekili, ... aleyhine açtığı işbu dava ile işkolu tespit kararına konu işyerlerinde yapılan işlerin ağırlıklı olarak televizyon yayıncılığı olduğunu, işyerlerinde çalışan toplam 236 işçiden 71 işçinin Basın İş Kanununa tabi olarak çalıştığını, diğerlerinin İş Kanununa tabi çalıştıklarını, bu nedenle işyerlerinin İşkolları Tüzüğün 23 sıra numaralı “Haberleşme” işkoluna veya mahkemece tespit edilecek başka bir işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının özeti:
Davalı ..., davalının merkez işyerinde çalışan işçilerden 57 sinin basın kartı mensubu olup, haber programları işinde, diğerlerinin ise televizyon yayıncılığı ve büro işlerinde çalıştıklarını, programların bir kısmının başka firmalara yaptırıldığını, dava konusu işyerlerinde ağırlıklı işin gazetecilik olduğunu bu nedenle davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
C) Mahkemenin ilk kararı Dairemizin ... esas ... karar sayılı ilamı ile özetle ve sonuç olarak, “Somut olayda olduğu gibi yapılan yargılama sonunda verilen karar aynı işkolunda faaliyet gösteren diğer sendikaları da ilgilendirdiğinden davaya bu sendikalarında dahil edilmesi gerekir. Davanın sadece... aleyhine yürütülüp sonuçlandırılması hatalıdır. Mahkemece yapılacak iş, tespit kararından etkilenecek işyerinde örgütlenmiş veya işkolu tespit kararında işyerinin girdiği işkolu olarak gösterilen işkolunda faaliyet gösteren sendikaların davaya dahil edilerek göstereceği delillerin ve karşı delillerin toplanıp birlikte bir değerlendirme yapılmalıdır. Dairemizin istikrar kazanan görüşü de bu doğrultudadır. Kabule göre; avukat bilirkişi marifeti ile işyerinde yapılan keşif sonucu alınan bilirkişi raporu hüküm kurmaya yeterli ve elverişli değildir. Mahkemece dosya üzerinde bilirkişi incelemesi yapan hukukçu bilirkişi olmak üzere televizyon yayıncılığı ve haberleşme konularında uzman bilirkişilerinde katılacağı bilirkişi kurulu oluşturularak merkez işyerinde yapılan asıl işin niteliği itibarıyla girdiği iş kolunun belirlenmesi ve....Temsilcilik Bürosu işyerinde yapılan işin merkez işyerinde yapılan işlere yardımcı iş olup olmadığı da incelenmek suretiyle rapor hazırlatılması ve alınan rapor ile dosyada bulunan diğer deliller birlikte değerlendirmeye tabi tutularak hüküm kurulmalıdır. Eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.”gerekçesiyle bozulmuştur.
D) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece verilen ilk kararın “taraf teşkili ve eksik inceleme” gerekçesi ile bozulması üzerine yapılan yargılama sonunda, toplanan kanıtlara ve bilirkişi raporuna dayanılarak,. ...nın 15.09.2005 gün ve... sayılı iş kolu tespiti kararının iptaline, davacı şirkette yürütülen asıl iş kolunun İş Kolları Tüzüğünün 23. Sırasında bulunan “Haberleşme” İş Koluna girdiğinin tespitine karar verilmiştir.
E) Temyiz:
Kararı davalı ile dahili davalılardan ... ile ........ vekili temyiz etmiştir.
F) Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, tespite konu işyerinin hangi işkolunda bulunduğu ve sonucuna göre işkolu tespit kararının iptal edilip, edilmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
İşkolu tespitine ilişkin işlemler kamu düzenine ilişkin olup, buna ilişkin yasal düzenlemeler emredicidir.
6356 sayılı Yasa 07.11.2012 tarihinde yürürlüğe girmiş ve anılan Yasanın 4.maddesine ekli (1) nolu cetvelde işkolları sayısı 20 olarak belirlenmiş ve 4.madde gereğince Bakanlıkça çıkarılan İşkolları Yönetmeliği 19.12.2012 tarihli ... yayımlanarak yürürlüğe girmiş böylece 2821 sayılı Yasanın 60.maddesi gereğince çıkarılan İşkolları Tüzüğündeki işkolu sayısı 28"den 20"e indirilmiştir.
6356 sayılı Yasanın geçici 6/4.maddesinde bu kanunun yürürlük tarihinden önce başlamış Toplu İş Sözleşmesi görüşmelerinde ve Toplu İş Uyuşmazlıklarında mülga 2822 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayalı Tüzük ve Yönetmeliklere göre sonuçlandırılacağı konusunda bir düzenleme yapıldığı halde işkolunun tespiti ile ilgili uyuşmazlıklarda 2821 sayılı Yasanın ve bu Kanuna dayalı Tüzüğün uygulanacağına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır.
İşkolu tespiti ile ilgili işlemler teknik anlamda Toplu İş Uyuşmazlığı olmadığından 6356 sayılı Yasanın Geçici 6/4.maddesinin kıyas ve yorumu ile işkolları ile ilgili uyuşmazlıklarda 2821 sayılı Yasa hükümlerinin ve buna bağlı olarak İşkolu Tüzüğü’nün uygulanacağının kabulü de mümkün değildir.
6356 sayılı Yasanın geçici 1.maddesinde Sendikaların faaliyet göstereceği İşkolunu bu Kanunun 4/3.maddesinde belirtilen yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren bir ay içerisinde yönetim kurulu kararı ile belirleyecekleri bildirilmekle Sendikaların 19.12.2012 tarihinde yürürlüğe giren İşkolları Yönetmeliğinde örgütlendikleri iş yerlerinin girdiği işkoluna uyarlamaları sağlanmış, İşkolları Yönetmeliğinin 4/3.maddesinde de 10.11.1983 tarihli İşkolları Tüzüğüne göre belirlenmiş olan iş yerlerinin işkolunun en son yetki belgesi olan sendikanın kurulu bulunduğu işkolundan sayılacağı bildirilmek suretiyle eski Tüzüğe göre işkolu belirlenmiş iş yerinin işkolunu; 6356 sayılı Yasanın geçici 1.maddesine göre kendisini İşkolları Yönetmeliğine uyarlayan en son yetki belgesi alan Sendikanın işkoluna uyarlaması sağlanmıştır.
Böylece gerek sendikalar gerekse yetki belgesi aldıkları iş yerlerinin yönetmeliğe uyarlaması sağlanmakla İşkolları Yönetmeliğinin yürürlüğe girer girmez uygulanması ile doğabilecek sakıncalar giderilmiştir.
Birçok Yargıtay kararında da açıkça vurguladığı üzere bu tür yeni yasaların ünlü hukukçu Roubier"in açıkladığı üzere yürürlüğe girmeleri ile görülmekte olan tüm uyuşmazlıklara uygulanması gerektiği başka bir anlatımla yeni yasanın yürürlüğe girdiği andan itibaren derhal tesirini göstereceği ve tamamlanmamış tüm hukuki işlemlere uygulanacağı tartışmasızdır. Bu gibi durumlarda kanunların geriye yürümesinin değil, zaman içerisindeki ani etkileri söz konusu olmaktadır. Esasen HUMK"nun 578.maddesi nedeniyle Yargıtay"ın 07.12.1964 günlü Tevhidi İçtihadı ile Hukuk Genel Kurulunun 09.03.1988 gün ... Esas, ... Karar sayılı kararında da bu görüşe yer verilmiştir.
Uyuşmazlığa konu bu olayda hukuksal ve maddi alanda etkisini göstermiş hukuk kuralları uyarınca tamamlanmış ve sonuçlarını doğurmuş bir kazanılmış hak söz konusu değildir. “İşkolu Tespitine” ilişkinin işlemlerin kamu düzenine ilişkin olması nedeniyle ihtilafa uygulanması gerekmektedir.
Aksinin kabulü 6356 sayılı Kanunun geçici 1.maddesine göre faaliyet göstereceği işkolunu İşkolları Yönetmeliğinin yürürlüğe girdiği 19.12.2012 tarihinden itibaren bir ay içinde yönetim kurulu kararı ile belirleyip İşkolları Yönetmeliğindeki yirmi işkolundan birini seçen sendikalar ile en son yetki belgesi alan sendikanın kurulu bulunduğu işkolundan sayılan iş yerleri açısından kaos yaratacaktır. İşkolu Yönetmeliği yürürlüğe girene kadar işkolu mahkeme kararı ile belirlenmemiş olan iş yerleri açısından da İşkolları Yönetmeliğinin uygulanacağı izahtan varestedir.
Bu hukuki olgu ve tespitler karşısında İşkolları Yönetmeliğinin görülmekte olan tüm “İşkolu Tespiti” davalarında uygulanacağının kabulü gerekmektedir.
Somut uyuşmazlıkta; . ...’nca davacı şirket işyerlerinde yapılan incelemede; şirketin Levent/İSTANBUL’da faaliyet gösteren merkez işyerinde yapılan işlerin  ağırlıklı olarak gazetecilik olduğu,...’da   faaliyette bulunan ...Temsilcilik bürosu işyerinde yapılan asıl işin haber ve görüntü toplayıp, şirket merkezindeki haber birimine ulaştırmak olduğu, bu nedenle   işyerlerinde  yapılan işlerin niteliği itibariyle, İşkolları Tüzüğü’nün 27 sıra numaralı "Gazetecilik" işkolunda yer aldığı tespit edilmiştir.
Davacının iddiası işyerinin İşkolları Tüzüğü’nün 23 sıra numaralı “Haberleşme” işkoluna girdiği yönündedir.
Mahkemece, her davanın açıldığı tarihteki Kanun hükümleri dikkate alınarak hüküm kurulması yönündeki genel kaide gereği, dava konusu işyerlerinin faaliyet alanlarının ve dahil oldukları işkolunun, davanın açıldığı tarihte yürürlükte bulunan 2821 Sendikalar Kanunu ve İşkolları Tüzüğü hükümleri dikkate alınarak değerlendirilmesi gerektiği kabul edilmiş ve buna göre Bakanlık’ın dava konusu iş yerinin, İşkolları Tüzüğünün 27 sıra numaralı "Gazetecilik" işkoluna girdiğine dair tespitinin iptali ile İşkolları Tüzüğü’nün 23 sıra numaralı “Haberleşme” işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmiş ise de, yukarıda belirtilen nedenlerle, 19.12.2012 den itibaren yürürlüğe giren İşkolları Yönetmeliğinin görülmekte olan tüm “işkolu tespiti” davalarında uygulanacağının kabulü gerekmektedir.

Dosya içeriğine ve dava sırasında yürürlüğe giren İşkollları Yönetmeliği ve alt sınıfları dikkate alındığında, davalının faaliyet alanı olan televizyon programcılığı ve yayıncılığı faaliyetleri açıkça (08)sırada belirtilen Basın, Yayın Ve Gazetecilik olan işkoluna girdiği açıktır.
Bu nedenle, Bakanlığın 21.09.2005 tarihli 25943 sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan 2005/45 sayılı İşkolu Tespitinin iptaline karar verilen Mahkeme hükmünde, İşkolu Yönetmeliği’ne göre karar verilmesi gerekirken İşkolları Tüzüğü uyarınca işyerinin İşkolları Tüzüğü’nün 23 sıra numaralı “Haberleşme” işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmesi yerinde olmayıp, dava konusu işyerinin İşkolları Yönetmeliğinin 08 sıra numarasında sayılan “Basın, Yayın ve Gazetecilik” işkoluna girdiği belirtilmeden yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalıdır.
O halde kamu düzenine ilişkin bu husus resen nazara alınmalı ve mahkeme kararı bozularak ortadan kaldırılmalı, dava konusu işyerinde yapılan işin İşkolları Yönetmeliğinin 08 sıra numarasında sayılan “Basın, Yayın ve Gazetecilik" işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmelidir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle:
1-....İş Mahkemesinin 17.02.2015 gün ve ... E.-... K. sayılı kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2- ... işyerlerinde yapılan işlerin İşkolları Tüzüğü’nün 27 sıra numaralı “Gazetecilik” işkoluna girdiğine dair 21.09.2005 tarihli 25943 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan... karar nolu Bakanlık işkolu tespit kararının iptaline,
3- .... işyerlerinde yapılan işlerin İşkolları Yönetmeliğinin 08 sıra numaralı “Basın Yayın ve Gazetecilik” işkoluna girdiğinin tespitine,
4-Bakanlık harçtan muaf olduğundan davacı tarafından yatırılan 24.40 TL harcın diğer davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan harç dışındaki toplam 760.12 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 1.800,00 TL. avukatlık ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde dahili davalılara temyiz edene iadesine 02.02.2016 gününde oybirliği ile KESİN olarak karar verildi.