Danıştay 4. Daire 1990/1165 Esas 1992/1093 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1992
Karar No : 1093
Esas Yılı : 1990
Esas No : 1165
Karar Tarihi : 19/03/992

GEÇİCİ VERGİ, VERİLEN BEYANNAMELER ÜZERİNDEN HESAPLANIP, YILIN VERGİSİNDEN MAHSUP EDİLMEK ÜZERE ÖDENEN PEŞİN BİR VERGİ NİTELİĞİ TAŞIDIĞINDAN, BİR VERGİ İNCELEMESİ SONUCUNDA YÜKÜMLÜLERİN DÖNEM KAZANÇLARININ YENİDEN TESBİTİNDE AYRICA GEÇİCİ VERGİ SALINAMAYACAĞINA GÖRE BUNUNLA İLGİLİ GECİKME FAİZİ DE UYGULANMIYACAĞI HK.
1989 takvim yılı defter ve belgelerinin incelenmesi sonucunda bulunan matrah kısmı üzerinden belirlenen verilere göre tarhiyat öncesinde uzlaşılan kamu alacağına uygulanan gecikme faizine yönelik davayı;10.12.1988 günlü Resmi Gazetede yayımlanıp, yürürlüğe giren 3505 sayılı Kanunun 10.maddesi ile, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3239 sayılı Kanunla eklenen Ek 11.maddesinin ikinci fıkrasının sonuna ilave edilen hüküm ile uzlaşılan vergi miktarı üzerinden bu kanunun 112.maddesine göre gecikme faizi hesaplanacağının öngörüldüğü, bu durumda tarhiyat öncesi uzlaşılan Ocak-Şubat 1989 dönemine ilişkin geçici vergi için tahakkuk ettirilen gecikme faizinin yerinde görüldüğü gerekçesiyle reddeden Vergi Mahkemesi kararının bozulması istemine ilişkindir.Davacı, 1989 takvim yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu Ocak, Şubat ayları için tarhedilen geçici vergi nedeniyle tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunmuş ve uzlaşma sağlanmıştır. Davacının uzlaşılan bu vergi hakkında bir talebi bulunmamakta, sadece bu tutar üzerinden hesaplanıp istenen gecikme faizinin kaldırılmasını talep etmektedir.193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükrerrer 120.maddesinde, geçici verginin cari vergilendirme döneminin gelir vergisine mahsup edilmek üzere ödeneceği, geçici vergi tutarının "içinde bulunulan yılda verilen yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinin ticari ve mesleki kazanca isabet eden kısmının %50'si olduğu, geçici verginin yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilip onunla birlikte tarh ve tahakkuk ettirileceği belirtilmekte olup bu hükme göre geçici vergi verilen beyannameler üzerinden hesaplanıp, yılın vergisinden mahsup edilmek üzere ödenen peşin bir vergi niteliği taşımaktadır. Bir vergi incelemesi sonunda yükümlülerin dönem kazançlarının yeniden tespit edilerek vergi tarhedildiğine göre ikmalen ve re'sen vergi tarh hallerinde ayrıca geçici vergi salınmasından sözedilmesi mümkün bulunmamaktadır. Buna rağmen, konunun uzlaşmayla sonuçlanması, esasen bu konuda bir dava bulunmaması nedeniyle vergi aslının incelenmesi ve bir sonuca bağlanması söz konusu olamaz. Bununla beraber davaya konu edilen gecikme faizinin, aslında alınamayacak bir vergi üzerinden hesaplanıp istenmesi yerinde değildir. Vergi Mahkemesince kararda yazılı gerekçelerle sözü edilen gecikme faizinin kanuna uygun bulunarak onanması yasaya uygun görülmemiştir.
Bu nedenlerle, ...Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına karar verildi.