6. Hukuk Dairesi 2015/11166 E. , 2016/1618 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Alacak
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak davasına dair karar, temyiz incelemesi duruşmalı olarak davalı ve davacı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin teblig edilmesi üzerine belli günde davacı vekili Av. ... geldi. Davalı taraftan gelen olmadı . Hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, faydalı ve zorunlu masrafların tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş hüküm davalı ve davacı tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına toplanan delillere; delillerin mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına göre davalının ve davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacının temyiz itirazına gelince;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında .... Anadolu Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi tasarrufunda bulunan cafe, restaurant ve 2 adet halı sahanın işletilmesi için 2006 ve 2007 yıllarında kira sözleşmeleri akdedildiğini, davacının bu sözleşmeler uyarınca kendisine tahsis edilmiş olan yerleri kullanıp işletebilmesi için gerekli iyileştirme ve yenileme çalışmaları yaptığını, gerekli tamir ve tadilatlarda bulunduğunu, bu yerleri kullanılabilir ve işletilebilir hale getirdiğini, zorunlu ve faydalı masraflar kapsamında cafe, restaurant ve halı sahanın yapımı, güvenlik sistemleri, tüm elektrik sisteminin yenilenmesi ve modernizasyonu, çevre düzenlemesi, restaurant cafe kısmında demirbaş olabilecek nitelikte zorunlu masraflar yaptığını, davalı tarafça kira sözleşmesinin feshedilerek müvekkilin kiraladığı mecurdan çıkmak zorunda kaldığını belirterek yapılan faydalı ve zaruri masrafların bedeli olarak fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 8.000,00 TL"nin, dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı davanın reddini savunmuştur.
Davada dayanılan ve hükme esas alınan 01/12/2006 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Kiralanan cafe, restaurant ve 2 adet halı sahanın işletilmesi amacı ile yapılmıştır. Kira sözleşmesi özel şartlar birinci maddesinde yüklenicinin değişmesi durumunda halı sahada kafeterya da yapılan sabit tesis masrafları, kullanım süresi ve amortisman dikkate alınarak okul, birlik varsa meslek odası temsilcisinin ve gerektiğinde bilirkişi katılımıyla oluşturulan komisyonca uygun kabul edilen meblağ eski yükleniciye yeni yüklenici tarafından ödeneceği kararlaştırılmıştır. Kiralanan 2008 yılı içinde tahliye edilmiştir. Sözleşmenin birinci maddesine göre, davacı kiralayandan faydalı ve zorunlu masraflarını isteyebilecektir. Kaldı ki kural olarak kiracı kiralanana yapmış olduğu faydalı ve zaruri giderler ile değer artırıcı giderlerin yapım tarihleri itibari ile değerlerini isteyebilir. Zorunlu ve faydalı masraf alacağına ilişkin uyuşmazlığın TBK"nun vekaletsiz iş görme hükümlerine göre çözülmesi gerekir. Davacı süresinde cevap dilekçesi vermediğinden sonradan kendilerince yapılan masrafların takas edilmesini savunmaları, savunmanın genişletilmesi yasağı kapsamında değerlendirilmesi gerekir. Ne var ki faydalı ve zorunlu masrafları kanıtlama yükümlüğü davacı kiracı da olup yapılmış olunan imalat bedellerinin hangisini kendisi tarafından yapıldığı, imalatları konusunda davacının delil listesinde dayandığı faturalar, ödeme makbuzları kira sözleşmesi ve varsa bu konuda ki tanık ifadeleri ve davalı yanın davacının ticari defterlerine dayandığına göre ticari defterleri ibraz edilmesi istenerek tüm deliller toplandıktan sonra hangi faydalı ve zorunlu masrafların davacı tarafından yapıldığının tespiti amacı ile yeniden keşif yapılarak sonucuna göre belirlenmesi gerekir. Ayrıca dosya içerisindeki bilirkişi raporuna göre faydalı ve zorunlu imalatlar keşif tarihi itibarı ile hesaplanmış olup yapılan masrafların, imalat tarihi itibarı ile yıpranma payı düşülmüş değeri Yargıtay denetimine elverişli bir şekilde belirlenmelidir.
3- Davalının temyiz itirazına gelince; davalı ... harçtan muaf olmasına rağmen harçtan sorumlu tutulması doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda 2 ve 3. bentlede açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, Yargıtay duruşması için kendisini vekille temsil ettiren davacı yararına takdir olunan 1.350.-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edenlere iadesine, 03/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.