19. Hukuk Dairesi 2017/5298 E. , 2019/1543 K.
"İçtihat Metni"19. HUKUK DAİRESİ
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki menfi tespit - istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın ..., ... ve ... yönünden reddine, diğer davalılar yönünden kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- KARAR -
Davacı vekili, davacının ortağı olduğu ... Spor Organizasyon Tur Tic. Ltd. Şti. ile davalı ..."nın ortağı olduğu davalı ... Orman Ürünleri Teks. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında acentelik sözleşmesi imzalandığını, davacı adına ... Bank’dan 1.000.000 USD bedelli banka keşide çekini alarak davacıya belli komisyon karşılığında teslim edileceğinin taahhüt edildiğini, davacının yalnızca bu işlemde kullanılmak üzere şahsi çek karnesinden davalı ... ... Ltd. Şti’nin lehdar olduğu, 9 adet çek keşide ettiğini, davalı şirket edimlerini yerine getirmemesine karşılık verilen çeklerin tamamını ciro yoluyla 3. şahıslara ciro ve teslim ettiğini, davalı şirketin sözleşmeden doğan borcunu yerine getirmediğini ve çeklerin bedelsiz kaldığını, çeklerin iadesi istenildiğinde, çeklerin iade edilmediğini bunun üzerine davacının yaptığı araştırma sonucunda dolandırıldığını öğrendiğini, ... Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunduğunu, davacının edimini yerine getirdiği halde davalı şirketin edimini yerine getirme çabasının dahi olmadığı, amacın davacıyı dolandırmak olduğu, bu sebeple çeki ciro yoluyla devralanların iyiniyetli olarak nitelendirilemeyeceğini ileri sürerek, ... 3. İcra 2010/7675 sayılı dosyasında takibe konu yapılan 2 adet çekin iptaline, ve diğer 5 adet çekin iptaline ve davacının göreceği tüm zarar ve ziyan hakkında karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili, 22/10/2013 tarihli dilekçesiyle iki adet çek için davalı ...’ndan icraen ödenen 43.000 TL’nin istirdatını ve diğer 5 çekin iptalini istemiştir.
Davalı ... vekili, davalının acentelik sözleşmesinin tarafı olmadığını, sözleşmenin davalıyı bağlamayacağını, temel ilişkide ortaya çıkan aksaklıkların kıymetli evrakın geçerliliğini etkilemeyeceğini, dava konusu yapılan diğer çeklerin davalı şirket yetkilisi ... tarafından ciro edilerek davalıya verildiğini, davalının TTK’nın 599. maddesi uyarınca, iyi niyetli hamil olduğundan keşideci ile lehdar arasındaki defilerin davalıya karşı ileri sürülemeyeceğini belirterek, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... vekili, acentelik sözleşmesinin tarafı olmadığından kendilerini bağlamayacağını, temel ilişkide ortaya çıkan aksaklıkların kıymetli evrakın geçerliliğini etkilemeyeceğini, dava konusu yapılan diğer çeklerin ciro edilerek davalıya verildiğini, davalının TTK’nın 599. maddesi uyarınca, iyi niyetli hamil olduğundan keşideci ile lehdar arasındaki defilerin davalıya karşı ileri sürülemeyeceğini, davalıda bulunan 2 adet çekle ilgili olarak ... 4. İcra Müdürlüğünün 2010/7675 esas sayılı dosyasında icra takibine geçildiğini, takibe konu olmayan çekler yönünden ise davalının alacağını tahsil edemediği için zarara uğrayacağını, belirterek davanın reddini istemiştir.
Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece, dava konusu çeklerin taraflar arasında imzalanan acentelik sözleşmesi ve taahhütname kapsamında davalılar ... ve ... tarafından temin edileceği taahhüt edilen yabancı banka çeki ve bu çeke ait onay mektubunun sağlanması amacıyla ve teminat olarak davacı tarafından davalı şirkete verildiği, davalı şirket adına yetkilisi ... tarafından ciro yoluyla ..."a onun tarafından da davalı ..."na devredildiği ve bu çeklerden ikisi için adı geçen davalı tarafından icra takibi yapılarak bedelin tahsil edildiği anlaşıldığı, bu çeklerin teminat olarak verilme nedenlerine ilişkin olgu gerçekleşmediğinden ve dolandırıcılık suretiyle davacıdan alındıkları sabit olduğundan davacının bu çeklerden dolayı davalı şirkete ve diğer davalı ..."a borçlu olduğundan söz edilemeyeceğinden bu davalılar yönünden davanın kabulüne, takip konusu 2 adet çekin hamili olan davalı ..."nun davacı ile diğer davalılar arasındaki ilişkiyi bildiği yada bilmesi gerektiği kanıtlanamadığı, keşideci ile lehtar arasındaki defilerin iyi niyetli hamile karşı ileri sürülemeyeceği, çeklerin metninde teminat olduğuna ilişkin kayıtların bulunmadığı, hamil ..."nun ceza davasında sanık olarak yargılanmadığı, ceza mahkemesinde verilen kararın adı geçen davalıyı etkilemeyeceği sonucuna varıldığından bu davalı yönünden istirdat istemine ilişkin davanın reddine, davalı ..."nin dava konusu çeklerle bir ilgili olarak hamil yada ciranta sıfatının bulunmadığı, ceza mahkemesince yapılan yargılamada beraat ettiği gerekçesiyle bu davalı yönünden davanın husumet yönünden reddine, davalı ... hakkında davacı aleyhine dolandırıcılık suçundan ceza yargılaması sonunda davalının mahkumiyetine karar verildiği ve kararın kesinleştiği, ancak dava konusu yapılan çeklerde davalı ..."nın hamil veya ciranta sıfatının bulunmadığından yasal olarak herhangi bir alacak iddiasında bulunulamayacağı anlaşıldığı gerekçesiyle bu davalı yönünden davanın davanın husumet yönünden reddine, karar verilmiş hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 11/03/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.