Danıştay 4. Daire 1990/1786 Esas 1992/3647 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1992
Karar No : 3647
Esas Yılı : 1990
Esas No : 1786
Karar Tarihi : 14/09/992

TÜZEL KİŞİLİĞİ BULUNMAYAN VE ORTAKLARIN SORUMLULUĞU MÜTESELSİL OLMAKTAN BAŞKA BİRİNCİ DERECEDE VE SINIRSIZ OLAN ADİ ORTAKLIK ADINA KESİLECEK VERGİ CEZALARININ ORTAKLAR ADINA TEBLİĞ EDİLEBİLECEĞİ VE ORTAKLARIN DA KENDİ ADLARINA DAVA KONUSU EDEBİLECEKLERİ HK.
Davacının ortağı bulunduğu adi ortaklık işlemleri nedeniyle düzenlenen tutanağa dayanılarak ortaklık adına usulsüzlük ve özel usulsüzlük ceza ları kesilmiştir. Vergi Mahkemesi adi ortaklıklarda aksi kararlaştırılmadıkça ortakların tek başına ortaklığı temsil yetkilerinin bulunmadığı ve her ortağın hissesi oranında sorumlu olduğu, cezaların da her ortağın ortaklıktaki hissesi oranında hesaplanarak ayrı ayrı ihbarnamelerle, her biri adına tanzim ve tebliği gerektiği, sonuç olarak uyuşmazlık konusu cezaların usule aykırı olarak kesildiği gerekçesiyle cezaların kaldırılmasına karar vermiştir.
Adi ortaklık Borçlar Kanununun 520.maddesinde tarif edilmiş, 534.maddesinde de aksine bir anlaşma bulunmadıkca şirket ortaklarının, şirket borçlarından müteselsilen orumlu oldukları belirtilmiştir. Bu hükümlere göre bir tarif vermek gerekirse, "adi ortaklık, kanunen yasak olmayan her türlü maksat ve mevzu için gerçek veya tüzel kişiler arasında kurulan ve ortakların ortaklık borçlarından müteselsilen sorumlu oldukları ortaklıkdır." denilebilir. Adi ortaklığın tüzel kişiliği bulunmadığına göre ortakların sorumluluğu müteselsil olmaktan başka, birinci derecededir ve sınırsızdır.
Adi ortaklığın işlemlerinde vergi kanunlarına aykırı hareketinden dolayı kesilen usulsüzlük cezalarının adi ortaklık adına düzenlenmesinde kanuna aykırılık bulunmadığı gibi, ortaklığın bu borcundan müteselsilen ve sınırsız olarak sorumlu bulunan ortağın da söz konusu cezaları vergi mahkemesi önünde kendi adına dava konusu etmesine bir engel bulunmamaktadır.
Adi ortaklıkda ortakların her birinin tacir sayılarak ticari kazanç sahibi olarak gelir vergisi mükellefi olmaları nedeniyle adi ortaklıkdan sağlanan gelirin payları oranında beyan edilip vergilendirilmesi zorunluluğu, ortaklık işlemlerinden dolayı, ortaklık adına kesilecek vergi cezalarından da payları oranında sorumlu tutulabilecekleri anlamına gelmeyeceğinden cezanın ortaklar adına tebliğ edilip, ancak bundan sonra ortaklar tarafından dava edilebileceğinin kabulü ile cezanın kaldırılmış olmasında isabet bulunmamaktadır.
Bu nedenle ...Vergi Mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararının bozulmasına karar verildi.