Danıştay Danıştay 15. Daire Başkanlığı 2016/953 Esas 2017/6327 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONBEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/953
Karar No : 2017/6327


Temyiz Eden (Davacı) :
Karşı Taraf (Davalı) :
Vekili :

İstemin Özeti : ... 10. İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve ... sayılı kararının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
Savunmanın Özeti :Savunma verilmemiştir.
Düşüncesi :Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onbeşinci Dairesi'nce; Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlenip dosyadaki belgeler incelenerek gereği görüşüldü:
Dava; davacı adına kayıtlı ... plaka sayılı aracın, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun Ek 2/3 maddesi uyarınca 60 gün süreyle trafikten men edilmesine ilişkin 31.12.2014 tarih ve 0454859 sayılı işlem ile 2.181,00 TL idari para ceza verilmesine ilişkin 31.12.2014 ve 153280 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
... İdare Mahkemesince; 31.12.2014 tarihli tutanakta aracın okul servisi olduğu ve ücret karşılığında turist taşımacılığı yapıldığının sabit olduğu, dava konusu işleme esas alınan taşımacılık faaliyetinin izin belgesi kapsamında bir faaliyet olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı tarafından, İdare Mahkemesi kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun "Araçların tescil edildikleri amacın dışında kullanılması" başlıklı Ek 2. maddesinde; araçlarını motorlu araç tescil ve trafik belgesinde gösterilen maksadın dışında kullananlar ile sürülmesine izin veren araç sahiplerinin 14.400.000 lira para cezası ile cezalandırılacağı, ayrıca, aracın onbeş gün süre ile trafikten men edileceği, ilgili belediyeden izin veya ruhsat almaksızın, belediye sınırları dahilinde ticari amaçlı yolcu taşıyan kişiye, araç sahibine, bağlı bulunduğu durak, işyeri ve işletmelerin sorumlularına birinci fıkrada gösterilen idari para cezasının üç kat olarak, fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde tekerrürü halinde ise beş kat olarak uygulanacağı, ayrıca, aracın her defasında altmış gün süre ile trafikten men edileceği hükmüne yer verilmiştir.
Anılan maddenin ilk halinde aracın üretim amacı dışında yolcu veya yük taşımacılığında kullanılması hali için ceza öngörülmüşken, maddeye 31.05.2012 tarihinde kabul edilen 6321 sayılı Kanunla eklenen üçüncü fıkrayla, "korsan" olarak tabir edilen şehiriçinde ticari amaçlı kayıt dışı yolcu taşımacılığının engellenerek, hem taşımacılık hizmetlerinin düzene sokulması hem de kurallara bağlı olarak yolcu taşımacılığı yapan esnafın haklarının korunmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun "Ulaşım hizmetleri" başlıklı 9. maddesinde; büyükşehir içindeki karayolu üzerinde her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesi amacıyla ulaşım koordinasyon merkezi (UKOME) kurulacağı ve bu Kanun ile büyükşehir belediyesine verilen trafik hizmetlerini plânlama, koordinasyon ve güzergâh belirlemesi ile taksi, dolmuş ve servis araçlarının durak ve araç park yerleri ile sayısının tespitine ilişkin yetkiler ile büyükşehir sınırları dâhilinde il trafik komisyonunun yetkilerinin ulaşım koordinasyon merkezi tarafından kullanılacağı, büyükşehir belediyelerine bu Kanun ile verilen görev ve yetkilerin uygulanmasında 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun bu Kanun'a aykırı hükümlerinin uygulanmayacağı ifade edilmiştir.
5216 sayılı Kanunun anılan hükmüne istinaden hazırlanan ve 15/06/2006 gün ve 26199 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliği'nin 28/2 maddesinde, "Taksi, dolmuş, minibüs ve umum servis araçları ile toplu taşım araçlarının tahsis süreleri, ticarî plâka sayıları ile bu plâkaların verilmesine ilişkin usûl, esas ve devir ücretleri UKOME’ce tespit edilir." kuralı yer almıştır.
Yukarıda yer verilen Kanun ve Yönetmelik maddeleri birlikte değerlendirildiğinde; belediye sınırları içinde karayolu taşımacılığı yapacak olan servis araçlarının güzergâh ile sayılarının UKOME tarafından tespit edileceği, UKOME tarafından bu hususta alınmış bir izin belgesi ile güzergâh belirleme kararı bulunmayan araçlarla, Karayolu Taşıma Kanunu uyarınca düzenlenmiş yetki belgelerine istinaden servis taşımacılığı yapılmasının mümkün olmadığı, aksine davranışın 2918 sayılı Kanun'un ek 2. maddesinde belirtilen müeyyidelerin uygulanmasını gerektirdiği sonucuna varılmaktadır.
Dava dosyasının incelenmesinden; görevli polis memurlarınca 31.12.2014 tarihinde yapılan denetimde düzenlenen tespit tutanağında; davacıya ait ... plakalı araç ile yolcu taşımacılığının yapıldığının tespit edildiği, araç sürücüsünün imzalı beyanında dava konusu araç ile turist taşıdığını beyan ettiği, bu tespit üzerine ilgili belediyeden izin alınmaksızın ticari amaçlı yolcu taşımacılığı yapıldığından bahisle 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun Ek 2/3. maddesi uyarınca altmış gün süre ile trafikten men edilmesine ve davacıya 2.181,00 TL para cezası verilmesine ilişkin dava konusu işlemlerin tesis edildiği, dosyada dava konusu araca ait 15.12.2014-01.11.2015 tarihleri arasında geçerli personel servis aracı güzergah izin belgesi bulunduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda da bahsedildiği üzere; 2918 sayılı Kanun'un Ek 2. maddesine 31.05.2012 tarihli değişiklikle eklenen üçüncü fıkranın düzenlenme amacı, korsan taşımacılığın engellenmesidir. Olayda ise, davacı tarafından, denetim sırasında yapılan turizm amaçlı yolcu taşımacılığına ilişkin izin belgesi alınmamışsa da, personel servis taşımacılığına ilişkin geçerli izin belgesi bulunduğundan, anılan Kanunun Ek 2. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında ilgili belediyeden izin ve ruhsat almaksızın ticari bir taşımacılık yapıldığından bahsedilemez.
Bu durumda, davacıya ait tespit tarihi itibariyle geçerli bir izin belgesi bulunduğu anlaşıldığından tesis edilen dava konusu işlemlerde hukuka uygunluk bulunmamakta olup, işlemlerin iptaline karar verilmesi gerekirken, İdare Mahkemesi'nce davanın reddine karar verilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve ... sayılı kararının BOZULMASINA, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen mahkemeye gönderilmesine, 2577 sayılı Kanunun 18.06.2014 gün ve 6545 sayılı Kanunla eklenen Geçici 8. maddesinin 1. fıkrası ve 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 02/11/2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.