MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili davacının, 19.01.2012-23 08 2013 tarihleri arasında davalı işverene ait...Mağazasında en son satış danışmanı olarak çalıştığını, davacının iş sözleşmesinin feshinin asıl nedeninin işyerindeki sendikal örgütlenmede aktif rol üstlenmesi ve sendikaya üye olması olduğunu, davalı işverenin aynı gerekçe ile sendikaya üye olan veya sendikal faaliyetlerde bulunan birçok işçinin iş sözleşmesini fesih ettiğini, davacı işçinin çok başarılı bir personel olmasına rağmen gerçek dışı nedenler gösterilerek işten çıkarıldığını belirterek feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin iş gerekleri nedeniyle feshedildiğini şirketin sürekli zarar ettiğini, bazı işyerlerinin kapatıldığını ve küçültüldüğünü, bu nedenle istihdam fazlalığı oluştuğunu feshin geçerli nedene dayandığını, sendikal fesih iddiasının da doğru olmadığını, davacının sendika üyesi olup olmadığının bilmesinin mümkün olmadığını, sendika üyesi olduğunun bu dava ile öğrenildiğini, yaklaşık bir buçuk yıllık sürede iş sözleşmesi sona erdirilmek zorunda olan 400’den fazla işçi arasında sendika üyesi işçilerin bulunmasının da kaçınılmaz olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davalının feshin geçerli nedene dayandığını ispat edemediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Somut uyuşmazlıkta davacı işçi iş sözleşmesinin sendikal örgütlenmede aktif rol üstlenmesi ve sendikaya üye olması nedeniyle feshedildiğini, davalı işverenin aynı şekilde daha önce de sendikaya üye olan sendikal faaliyette bulunan birçok işçinin iş sözleşmesini feshettiğini belirterek feshin geçersizliğine karar verilerek işe iadesini, sendikal fesih nedeniyle tazminatın 1 yıllık ücreti tutarında belirlenmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda feshin geçersizliğine ve işe başlatmama tazminatının 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21/1 maddesi uyarınca 4 aylık ücret tutarında belirlenmesine karar verilmiştir. Ancak karar gerekçesinde feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı konusunda bir irdeleme yapılmadığı gibi yargılama sırasında feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı konusunda yeterli bir araştırma yapılmamıştır.
İş akdinin fesih bildiriminde gösterilenin aksine sendikal nedene dayandığını ileri süren davacı işçi, 4857 sayılı İş Kanunu"nun 20/2 ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25. maddesi uyarınca bu iddiasını ispat ile yükümlüdür.
Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
İşverenin, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu"nun 25"inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca iş sözleşmesini sendikal nedenlerle feshetmesi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunun 18, 20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, iş yerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, iş yerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, iş yerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Bu itibarla yukarıda ilkeler gözetilerek davacının delilleri toplanmalı, sendikalı kaç işçinin iş sözleşmesinin feshedildiği, bunların üyelik ve fesih tarihleri, yerlerine işçi alınıp alınmadığı alınmışsa sendikalı olup olmadığı, sendikalı işçilerin çalışmaya devam edip etmediği, sendikadan istifa edip çalışmaya devam eden işçi bulunup bulunmadığı hususları denetime elverişli açık şekilde tespit edilmeli sonucuna göre feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığına karar verilmelidir. Eksik araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi bozma nedenidir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 03.03.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.