Turkuaz Haberleşme ve Yayıncılık A.Ş. bünyesindeki medya kuruluşlarından olan A Haber"in 15/06/2018 tarihli haber bülteninde ve internet sitesinde yayınlanan "... yolsuzluk iddialarıyla gündemde" başlıklı habere yönelik ilgilisi Kızılırmak Holding A.Ş. vekilinin düzeltme ve cevap metninin yayımlanması talebinde bulunması üzerine, televizyon kanalı yönünden düzeltme ve cevap talebinin kabûlüne, internet sitesi yönünden reddine dair Çorum Sulh Ceza Hakimliğinin 17/08/2018 tarihli ve 2018/3103 değişik iş sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine ilişkin Sungurlu Sulh Ceza Hakimliğinin 14/09/2018 tarihli ve 2018/1389 değişik iş sayılı kararı aleyhine, Adalet Bakanlığı"nın 01.11.2019 gün ve 2018-17439 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekindeki dava dosyası, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 12.11.2019 gün ve KYB. 2019/ 109139 sayılı ihbarnamesi ile dairemize gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre,
1- 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’un "düzeltme ve cevap hakkı" başlıklı 18. maddesinde yer alan, "(1) Gerçek ve tüzel kişiler, kendileri hakkında şeref ve haysiyetlerini ihlâl edici veya gerçeğe aykırı yayın yapılması hâlinde, yayın tarihinden itibaren altmış gün içinde, üçüncü kişilerin hukuken korunan menfaatlerine aykırı olmamak ve suç unsuru içermemek kaydıyla, düzeltme ve cevap yazısını ilgili medya hizmet sağlayıcıya gönderir. Medya hizmet sağlayıcılar, hiçbir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç yedi gün içinde, cevap ve düzeltmeye konu yayının yapıldığı saatte ve programda, izleyiciler tarafından kolaylıkla takip edilebilecek ve açıkça anlaşılabilecek biçimde düzeltme ve cevabı yayınlar. Düzeltme ve cevap hakkı doğuran programın yayından kaldırıldığı veya yayınına ara verildiği durumlarda, düzeltme ve cevap hakkı, yedi günlük süre içinde anılan programın yayın saatinde kullandırılır. Düzeltme ve cevapta, buna neden olan yayın belirtilir. (2) Düzeltme ve cevabın birinci fıkrada belirtilen süre içinde yayınlanmaması hâlinde bu sürenin bitiminden; birinci fıkra hükümlerine aykırı şekilde yayınlanması hâlinde düzeltme ve cevabın yayınlandığı tarihten itibaren on gün içinde ilgili kişi, mahkemeden cevap ve düzeltmenin birinci fıkra hükümlerine uygun olarak yayınlanmasına karar verilmesini isteyebilir. Yetkili ve görevli mahkeme; başvuru sahibinin ikamet ettiği yerdeki sulh ceza mahkemesi, başvuru sahibinin yurt dışında ikamet etmesi hâlinde Ankara Sulh Ceza Mahkemesidir. (3) Sulh ceza hâkimi, istemi üç gün içinde duruşma yapmaksızın karara bağlar. Bu karara karşı tebliğden itibaren yedi gün içinde yetkili asliye ceza mahkemesine itiraz edilebilir. Asliye ceza mahkemesi itirazı üç iş günü içinde inceleyerek kesin karara bağlar... (7) İlgili kişi birinci fıkrada belirtilen cevap ve düzeltme hakkını, aynı süreler içinde doğrudan sulh ceza mahkemesinden isteyebilir." şeklindeki,
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu"nun "İtiraz usulü ve inceleme mercileri" başlıklı 268. maddesinde yer alan, "(1) Hâkim veya mahkeme kararına karşı itiraz, kanunun ayrıca hüküm koymadığı hâllerde 35 inci maddeye göre ilgililerin kararı öğrendiği günden itibaren yedi gün içinde kararı veren mercie verilecek bir dilekçe veya tutanağa geçirilmek koşulu ile zabıt kâtibine beyanda bulunmak suretiyle yapılır. Tutanakla  tespit edilen beyanı ve imzayı mahkeme başkanı veya hâkim onaylar. 263 üncü madde hükmü saklıdır..." şeklindeki,
5271 sayılı Kanun"un "Karar" başlıklı 271. maddesinde yer alan, "(1) Kanunda yazılı olan hâller saklı kalmak üzere, itiraz hakkında duruşma yapılmaksızın karar verilir. Ancak, gerekli görüldüğünde Cumhuriyet savcısı ve sonra müdafii veya vekil dinlenir. (2) İtiraz yerinde görülürse merci, aynı zamanda itiraz konusu hakkında da karar verir..." şeklindeki,
5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun"un 28/06/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanun"la değişik "Sulh ceza hâkimliği" başlıklı 10. maddesinde yer alan, "Kanunların ayrıca görevli kıldığı hâller saklı kalmak üzere, yürütülen soruşturmalarda hâkim tarafından verilmesi gerekli kararları almak, işleri yapmak ve bunlara karşı yapılan itirazları incelemek amacıyla sulh ceza hâkimliği kurulmuştur..." şeklindeki,
5235 sayılı Kanun"un 28/06/2014 tarihinde yürürlüğe giren 6545 sayılı Kanun"la değişik "Asliye ceza mahkemesinin görevi" başlıklı 11. maddesinde yer alan, "Kanunların ayrıca görevli kıldığı hâller saklı kalmak üzere, sulh ceza hâkimliği ve ağır ceza mahkemelerinin görevleri dışında kalan dava ve işlere asliye ceza mahkemelerince bakılır." şeklindeki düzenlemeler birlikte nazara alındığında,
Sulh Ceza Hakimliğini bir işe veya itiraza bakmakla yetkili kılan usul hükümlerinde, 6112 sayılı Kanun"un 18. maddesinde yazılı ve halen yürürlükte olan "düzeltme ve cevap kararı" ve buna dair "itiraz" usulüne ilişkin bir değişiklik öngörülmediği, keza Kanun"un ilgili maddesinin özel bir yetki ve başvuru usulünü öngörmekte olup halen yürürlükte olduğu, bu itibarla, radyo ve televizyon yayınları nedeniyle düzeltme ve cevap talebiyle başvuran ve başvurusu değişik iş dosyası üzerinden reddedilen kurumun itirazının; kararı veren Bakırköy 6. Sulh Ceza Hakimliğince 6112 sayılı Kanun"un 18. maddesinde yer alan özel usul hükümlerine göre yetki (usul) yönünden yerinde görülmemesi halinde, merci olarak ilgili Asliye Ceza Mahkemesinde itiraz yolu açık olmak üzere reddedilmesi ve dosyanın ilgili merciye gönderilmesi gerekirken, ortada bir kamu davası varmış gibi bir yetkisizlik kararı verilerek, 5271 sayılı Kanun"un 268. maddesi hükmü uyarınca Bakırköy 1. Sulh Ceza Hakimliğine gönderilmesinin ve anılan Mahkeme tarafından itirazın kabulüyle dosyanın esası hakkında karar verilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmakla,
Düzeltme ve cevap talebinin yetki yönünden reddine dair karara karşı yapılan itirazın, 6112 sayılı Kanun"un 18. maddesi gereği, görevli ve yetkili merci olan itiraza bakmakla görevli mercii Bakırköy Asliye Ceza Mahkemesine gönderilmesi gerektiğinin gözetilmemesinde,
2- Kabule göre de; 6112 sayılı Radyo Ve Televizyonların Kuruluş Ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun"un düzeltme ve cevap hakkı başlıklı 18. maddesinde yer alan "(1) Gerçek ve tüzel kişiler, kendileri hakkında şeref ve haysiyetlerini ihlâl edici veya gerçeğe aykırı yayın yapılması hâlinde, yayın tarihinden itibaren altmış gün içinde, üçüncü kişilerin hukuken korunan menfaatlerine aykırı olmamak ve suç unsuru içermemek kaydıyla, düzeltme ve cevap yazısını ilgili medya hizmet sağlayıcıya gönderir. Medya hizmet sağlayıcılar, hiçbir düzeltme ve ekleme yapmaksızın, yazıyı aldığı tarihten itibaren en geç yedi gün içinde, cevap ve düzeltmeye konu yayının yapıldığı saatte ve programda, izleyiciler tarafından kolaylıkla takip edilebilecek ve açıkça anlaşılabilecek biçimde düzeltme ve cevabı yayınlar. Düzeltme ve cevap hakkı doğuran programın yayından kaldırıldığı veya yayınına ara verildiği durumlarda, düzeltme ve cevap hakkı, yedi günlük süre içinde anılan programın yayın saatinde kullandırılır. Düzeltme ve cevapta, buna neden olan yayın belirtilir. (2) Düzeltme ve cevabın birinci fıkrada belirtilen süre içinde yayınlanmaması hâlinde bu sürenin bitiminden; birinci fıkra hükümlerine aykırı şekilde yayınlanması hâlinde düzeltme ve cevabın yayınlandığı tarihten itibaren on gün içinde ilgili kişi, mahkemeden cevap ve düzeltmenin birinci fıkra hükümlerine uygun olarak yayınlanmasına karar verilmesini isteyebilir." şeklindeki düzenleme nazara alınarak somut olay incelendiğinde, ilgilisi tarafından gönderilen cevap ve düzeltme metninin, 06/08/2018 tarihinde yukarıda adı geçen medya hizmet sağlayıcısına tebliğ edildiği ve ilgili medya hizmet sağlayıcısının 13/08/2018 tarihine kadar bu metni yayınlamasının beklenilmesi gerektiği cihetle, anılan süre dolmadan 10/08/2018 tarihinde ilgilisi vekilince yapılan cevap ve düzeltme metninin yayınlanması talebinin usulden reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına geçilmek suretiyle kabulüne karar verilmesinin yerinde olmadığı gözetilmeden, itirazın kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği, gerekçesiyle 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla,
Gereği görüşülüp düşünüldü:
1-) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, kanun yararına bozma talebinin (2-) numaralı bozma sebebine yönelik yapılan incelemede;
6112 sayılı Kanun"un "Düzeltme ve cevap hakkı" başlıklı 18/7. maddesi;
"(7) İlgili kişi birinci fıkrada belirtilen cevap ve düzeltme hakkını, aynı süreler içinde doğrudan sulh ceza mahkemesinden isteyebilir.
" hükmünü içermektedir.
Buna göre; hakkında 15.06.2018 tarihinde haber yapılan tüzel kişinin, 6112 sayılı Kanun"un 18/1. maddesinde düzenlenen 60 gün içerisinde ilgili medya hizmet sağlayıcısı kuruluşa başvurma hakkı olduğu gibi aynı Kanuna göre yine aynı 60 günlük süre içerisinde, doğrudan Sulh Ceza Mahkemesine (Hakimliğine) başvurma hakkının da bulunduğu, dolayısıyla ihtarnamenin tebliğinden itibaren düzeltme metninin yayınlanması için öngörülen 10 günlük süreyi beklemek zorunluluğu bulunmadığı anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma talebinde yer alan "2-" numaralı bozma nedeni yerinde görülmediğinden, kanun yararına bozma talebinin yukarıda yazılı gerekçeyle REDDİNE,
2-) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, kanun yararına bozma talebinin (1-) numaralı bozma sebebine yönelik incelemede ise;
6112 sayılı Kanun"un 18/3. maddesinde açıkça belirtildiği üzere, Sulh Ceza Hakimliklerince düzeltme ve cevap metninin yayınlanması talebi hakkında verilecek kararlara karşı Asliye Ceza Mahkemelerinde itiraz yolu öngörülmüştür. Görev yönünden açık olan bu yetkinin başkaca makam, mahkeme veya merciler tarafından kullanılması mümkün değildir. 5271 sayılı CMK"nin 268/1. maddesinde yazılı olduğu üzere, "kanunun ayrıca hüküm koymadığı hallerde" itirazı incelemeye yetkili merciler CMK"nin 268/3. maddesinde belirtilmiştir.
Keza başvuruyu kabul eden Çorum Sulh Ceza Hakimliğince verilen 17.08.2018 tarihli kararda itiraz merci Çorum Asliye Ceza Mahkemesi olarak belirtilmiştir. Ancak itiraz üzerine dosyanın Sungurlu Sulh Ceza Hakimliğine gönderildiği görülmektedir. Bu durumda Sungurlu Sulh Ceza Hakimliğinin herhangi bir işlem yapmaksızın dosyayı itirazı incelemekle görevli ve yetkili Çorum Asliye Ceza Mahkemesine göndermesi gerekirken, yazılı şekilde itirazın reddine karar vermesinin kanuna aykırı olduğu,
Ancak kanun yararına bozma talebinde görevli ve yetkili merciinin Bakırköy Asliye Ceza Mahkemesi olduğu yazılmışsa da esasen itiraza konu karar numarasından hareketle başka bir dosyadan kaldığı belli olan bu ifadenin sehven yazıldığı anlaşılmakla,
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma talebinde yer alan "1-" numaralı bozma nedeni yerinde görülmekle; Sungurlu Sulh Ceza Hakimliğinin 14/09/2018 tarihli ve 2018/1389 değişik iş sayılı kararının 5271 sayılı CMK"nın 309/4-a maddesi uyarınca kanun yararına BOZULMASINA, bozma gereği müteakip işlemlerin Sungurlu Sulh Ceza Hakimliğince yerine getirilerek dosyanın itirazı incelemekle görevli merci Çorum Asliye Ceza Mahkemesine ulaştırılmasına, 19.10.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.