MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, müvekkillerinin desteğinin meydana gelen kazada öldüğünü, davalıların ise zarara neden olan aracın işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduklarını açıklayıp toplam 100.000,00 TL maddi tazminat ile toplam 100.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar, kusura ve tazminat miktarına itiraz ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Mahkemece, toplanan delillere göre, davanın kısmen kabulü ile davacı ... için 45.000,00 TL, davacı ... için 10.000,00 TL, davacı... için 15.000,00 TL ve davacı ... için 30.000,00 TL, olmak üzere toplam 100.000,00 TL maddi tazminat ile davacı ... için 30.000,00 TL, davacı ..., davacı ..., davacı... ve davacı ... için 10.000,00"er TL olmak üzere toplam 70.000,00 TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş. vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazası nedeni ile destekten yoksun kalmaya dayalı tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar vekili dava dilekçesi ile meydana gelen kazada desteğin öldüğünü, desteğin ölmeden önce mahalle muhtarı olduğunu ve aynı zamanda kahvehane işlettiğini belirterek maddi tazminat talebinde bulunmuş, mahkemece yapılan araştırma neticesinde ... İşletenler Esnaf ve Sanatkarlar Odası tarafından verilen yazı cevabında; kahvecilik işi ile uğraşan bir kişinin aylık 3.500,00 TL - 4.000,00 TL gelir elde etmesinin mümkün olduğu belirtilmiş, mahkemece alınan tazminat raporunda desteğin muhtarlık maaşına ilave olarak kahvehane işinden 3.500,00 TL - 4.000,00 TL gelir elde ettiği kabul edilerek yapılan tazminat hesabında davacıların toplam destekten yoksun kalma zararının 597,346,37 TL olacağı; desteğin asgari ücret düzeyinde gelir elde ettiğinin kabulü halinde davacıların toplam zararının 29.938,53 TL olacağı belirtilmiş, mahkemece desteğin muhtarlık maaşına ilave olarak aylık 3.500,00 TL - 4.000,00 TL gelir elde ettiği kabul edilerek talep gibi karar verilmiştir. Hükme esas alınan raporda desteğin geliri konusundaki tespit dosya kapsamına uygun düşmediği gibi, tazminat raporu denetime elverişli de değildir.
Öncelikle tazminat raporunda desteğin aylık gelirinin asgari ücrete oranı belirtilmediği gibi pasif dönem hesabında esas alınan ücret miktarı da denetime elverişli değildir. Tazminat raporunda desteğin geliri konusunda muhtarlık gelirine ilaveten kahvehane işinden aylık 3.500,00 TL - 4.000,00 TL gelir elde ettiği esas alınarak hesaplama yapılmış ise de tazminata esas alınan gelirin asgari ücrete oranlaması yapılmadığından işlemiş ve işleyecek dönem hesabı da denetlenememiştir. Ayrıca işleyecek dönem tazminat hesabında 2014 yılının iki defa işleme alınması konusunda her hangi bir açıklamaya yer verilmediği gibi tazminat hesabında esas alınan gelir de hatalıdır. Şöyle ki, desteğin vefatı ile sahip olduğu mal varlığı mirasçılarına intikal ettiğinden, desteğin sağlığında gelir elde ettiği taşınmazlar, iş yerleri, dükkanlar, tarım arazileri, büyükbaş, küçük baş ve kümes hayvanları gibi ticari müessese ve tarımsal işletmeleri de mirasçılarına intikal etmektedir. İntikal eden ticari faaliyet ve tarımsal işletme varlıklarının mirasçılar tarafından kullanılması neticesinde gelir elde edilebileceğinden artık destekten yoksun kalma zararı hesaplanırken bu durumun da nazara alınması gerekmektedir. Somut olayda desteğin işlettiği kahvehane de mirasçılarına intikal edeceği ve mirasçılar tarafından aynı kahvehane işletilerek gelir elde edilebileceğinden tazminat hesabında kahvehaneden elde edilen aylık kazancın tazminat hesabında esas alınması hatalıdır. Buna göre yapılacak iş, desteğin söz konusu ticari faaliyetin devamı için sağlığında yapmış olduğu kişisel katkısının belirlenmesidir.
Bu durumda mahkemece, yukarıda belirtilen ilkeler ışığında, desteğin faaliyette bulunduğu kahvehanenin iş kapasitesi, desteğin kişisel özellikleri ile kişisel ve yönetsel katkısının ne oranda olduğu, desteğin yerine işin görülmesi için başka birisinin çalıştırılması halinde, ilgili meslek odalarından bu iş için ne kadar ücretle başka birisinin çalıştırılabileceği sorularak desteğin kahvehanecilik mesleğinde kişisel yetenek ve emeğinin işletme gelirine katkısı belirlenerek, bu katkının parasal değeri tespit edilip, bu değerin asgari ücrete oranının belirlenerek, pasif dönem hesabında ise asgari geçim indirimi eklenmeksizin net asgari ücret üzerinden hesaplama yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik araştırma ile karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenlerle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalı ...Ş. yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...Ş."ye geri verilmesine 28/11/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.