4857 sayılı İş Kanunu"na aykırılık eyleminden dolayı Me-par Nakliyat ve Ticaret A.Ş. (Bursa şubesi) hakkında, anılan Kanun’un 102/a maddesi uyarınca 224.202,00 Türk lirası idarî para cezası uygulanmasına dair Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Bursa Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün 10/07/2018 tarihli ve 99601485-679-12319 sayılı idarî yaptırım kararına karşı yapılan başvurunun reddine ilişkin Bursa 4. Sulh Ceza Hâkimliğinin 31/12/2018 tarihli ve 2018/4730 değişik iş sayılı kararına yönelik itirazın reddine dair Bursa 5. Sulh Ceza Hâkimliğinin 04/01/2019 tarihli ve 2019/587 değişik iş sayılı kararı aleyhine Adalet Bakanlığının 01/07/2019 gün ve 4174 sayılı kanun yararına bozma istemini içeren yazısı ekinde bulunan dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 09/07/2019 gün ve KYB-2019-71287 sayılı ihbarnamesi ile daireye gönderilmekle okundu.
Anılan ihbarnamede;
Dosya kapsamına göre, kabahatli hakkında 2017 yılı Mart-Aralık (10 ay) aylarına ilişkin işçi ücretlerini süresi içinde kasten ödemediği gerekçesi ile 4857 sayılı İş Kanunu’nun 32/5 ve 102/1-a maddeleri gereğince tek bir idarî yaptırım kararı ile toplam 224.202,00 Türk lirası idarî para cezası verildiği, kabahatli vekilinin idarî para cezasına yönelik başvuruda bulunduğu, ancak başvurunun ve itirazının reddedildiği, somut olayda ücretlerin geç ödenmesine yönelik idarî para cezası gerekçesinin incelenmesinde, idarî para cezasına dayanak yapılan 28/02/2018 tarihli ve 9205 sayılı teftiş raporunda kabahatli işyerinde işçilerin çalışma süreleri ve maaş hesaplamalarının takvim ayına göre yapıldığının, yani aylık çalışma süresinin her ayın 1. ve son günü arası olduğu, buna göre işçilerin ücretinin takip eden ayın başında ödenmesi gerektiği halde 9. ve 21. günler arasında ödenerek geç ödeme yapıldığı tespitine yer verildiği, konu ile ilgili mevzuatın incelenmesinde, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 32/1. maddesinde “Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır.”, şeklinde, 32/5. maddesinde “Ücret en geç ayda bir ödenir. İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleri ile ödeme süresi bir haftaya kadar indirilebilir.”, şeklinde ve 34/1. maddesinde “Ücreti ödeme gününden itibaren yirmi gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir.” şeklinde düzenlemeler yer aldığı, buna göre ücretin en geç ayda bir ödenmesi gerektiği, bu sürenin kısaltılabileceği ancak uzatılamayacağı, Yargıtay ilgili dairelerinin yerleşik içtihat oluşturmuş kararlarında ve bu kapsamda Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 31/03/2015 tarihli ve 2014/20871 esas, 2015/12561 karar sayılı ilâmında “4857 sayılı İş Kanununa göre ücret en geç ayda bir ödenir (m.32/5). İş hukuku mevzuatımızda Basın İş Kanununun 14 üncü maddesi hariç, ücretin peşin ödeneceğine dair bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu nedenle ücret, çalışılan ayı takip eden aybaşında muaccel hale gelmektedir. Fazla mesai, hafta tatili ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin muacceliyet tarihleri normal aylık ücret gibidir. İşçinin ihbar ve kıdem tazminatı ile yıllık izin ücreti sözleşmenin feshi ile muaccel hale gelir.” şeklinde açıklamalar yer aldığı, yine Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 29/03/2013 tarihli ve 2012/17011 esas, 2013/6806 karar sayılı ilâmında “Ücret kural olarak dönemsel (periyodik) bir ödemedir. Kanunun kabul ettiği sınırlar içinde tarafların sözleşme ile tespit ettiği belirli ve sabit aralıklı zaman dilimlerine, dönemlere uyularak ödenmelidir. Yukarıda değinilen Kanun maddesinde bu süre en çok bir ay olarak belirtilmiştir.” şeklinde açıklamalar yer aldığı cihetle, teftiş raporunda da kabul edildiği üzere kabahatli tarafından işçi ücretlerinin her ayın 9 ilâ 21. günü düzenli olarak banka aracılığı ile ödenmekte olduğu, işçilerle yapılan sözleşmelerde ücret alacağının ödeme gününden itibaren en geç 20 gün içerisinde ödeneceğine dair hüküm konulmuş olduğu, dönemsel olarak belirli ve sabit aralıklı zaman dilimlerinde en geç ayda bir ödeme kriterlerine uyulmuş olduğu ve bir gecikme sözkonusu olmadığı, dosya kapsamına göre sözleşme ile bir ödeme günü belirlenmiş olduğuna dair bir tespit de yapılmadığı cihetle, kabahatlinin işçi ücretlerini süresi içinde kasten ödemediği gerekçesi ile idarî para cezası verilemeyeceği gözetilerek, itirazın bu yönden kısmen kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmediği gerekçesiyle 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309.maddesi uyarınca anılan kararın kanun yararına bozulması isteminde bulunulmakla, gereği görüşülüp düşünüldü;
Kanun yararına bozmaya ilişkin ihbarnamede, merci Bursa 5. Sulh Ceza Hâkimliğinin 04/01/2019 tarihli ve 2019/587 değişik iş sayılı kararı ile itirazın kısmen kabulüne karar verilmesi gerektiği belirtilmekle birlikte, itirazın hangi yönden kısmen kabul edilmesi gerektiğine dair bir açıklama bulunmadığı anlaşılmakla, anılan hususun açıklanması için dosyanın Adalet Bakanlığına sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 22/02/2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.