Taraflar arasındaki “boşanmaya dayalı maddi ve manevi tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 2. Aile Mahkemesince davalının maddi ve manevi tazminat isteminin kısmen kabul ve reddine dair verilen 24.12.2008 gün ve 2007/433 E., 2008/969 K. sayılı kararın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin 25.05.2010 gün ve 2009/4952 E. 2010/10110 K.sayılı ilamı ile,
(....1- Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir.
2- Davalı 19.2.2008 tarihli celsede; tazminat talebinin bulunmadığını açıklamıştır. Bu beyanın tazminat isteğinden feragat niteliğinde olduğu gözetilmeden davalı yararına maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi usul ve yasaya aykırıdır.
Temyiz edilen kararın yukarıda 2. bentte açıklanan nedenlerle bozulmasına, hükmün bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin 1. bentte açıklanan nedenlerle onanmasına,....)
gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, boşanma, karşı dava maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili, şiddetli geçimsizlik nedeniyle tarafların boşanmalarına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, davanın reddine karar verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise müvekkili lehine maddi ve manevi tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
Yerel mahkemece, “davacının evlilik birliğinin yüklediği sorumluluklardan kaçınmak suretiyle ağır kusurlu olduğu ve davacının bu davranışlarının davalının kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği, ayrıca davalının boşanmakla beklenen menfaatlerinin zarar gördüğü” kabul edilerek maddi ve manevi tazminata hükmedildiği, taraf vekillerinin temyizi üzerine Özel Dairece yukarıda başlık bölümünde açıklanan gerekçeyle bozulması üzerine, bu kez Yerel Mahkemece davalının “tazminat talebim bulunmamaktadır” şeklindeki beyanının irade sakatlığı sonucu olabileceği kabul edilerek direnme kararı verilmiştir.
Hükmü davacı vekili temyize getirmiştir.
Hukuk Genel Kurulundaki görüşme sırasında, işin esasının incelenmesinden önce, temyize konu kararın gerçekte yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı; dolayısıyla, temyiz incelemesinin Hukuk Genel Kurulu"nca mı, yoksa Özel Dairece mi yapılması gerektiği hususu, ön sorun olarak değerlendirilmiştir.
Bilindiği üzere; direnme kararının varlığından söz edilebilmesi için, mahkeme bozmadan esinlenerek yeni herhangi bir delil toplamadan önceki deliller çerçevesinde karar vermeli; gerekçesini önceki kararına göre genişletebilirse de değiştirmemelidir (6217 sayılı Kanunun 30. maddesi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na eklenen “Geçici madde 3” atfıyla uygulanmakta olan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 429. maddesi).
Eş söyleyişle; mahkemenin yeni bir delile dayanarak veya bozmadan esinlenerek gerekçesini değiştirerek veya daha önce üzerinde durmadığı bir hususu bozmada işaret olunan şekilde değerlendirerek karar vermiş olması halinde, direnme kararının varlığından söz edilemez.
Somut olayda ise; bozma öncesi ileri sürülmeyen ve mahkemece de değerlendirilmeyen davalının “tazminat talebim bulunmamaktadır” şeklindeki beyanının Özel Daire bozma ilamından sonra mahkemece davalının bu beyanının “irade sakatlığı” sonucu olabileceği kabul edilerek direnme olarak adlandırılan temyize konu kararın gerekçesinde açıkça dayanılmıştır.
Mahkemenin direnme olarak adlandırdığı temyize konu kararın bu haliyle, bozmadan esinlenerek oluşturulmuş, Özel Daire denetiminden geçmeyen tamamen yeni gerekçeye dayalı yeni bir hüküm niteliğinde olduğu her türlü duraksamadan uzaktır.
Hal böyle olunca; kurulan bu yeni hükmün temyizen incelenmesi görevi, Hukuk Genel Kurulu’na değil, Özel Daireye aittir.
Bu nedenle, yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Daireye gönderilmelidir.
S O N U Ç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 2. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 30.5.2012 gününde oybirliği ile karar verildi.
