Danıştay 4. Daire 1991/1816 Esas 1993/2439 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1993
Karar No : 2439
Esas Yılı : 1991
Esas No : 1816
Karar Tarihi : 21/05/993

ZİRAİ KAZANCIN TESBİTİNDE TAHAKKUK ESASININ GÖZÖNÜNE ALINACAĞI HK.
Davacının tarımsal faaliyetinde kullanmak üzere 1988 yılında aldığı zirai kredi dolayısiyle bu yılda tahakkuk eden faizleri, tahakkuk ettiği yılda değil ödendiği yılda indirim konusu yapabileceği kabul edilerek ikmalen kaçakçılık cezalı gelir vergisi salınmıştır. ...Vergi Mahkemesi … günlü ve … sayılı kararıyla uyuşmazlığın davacının 1988 yılı beyannamesinde hasılattan indirdiği bu yılda tarımsal faaliyeti dolayısiyle aldığı kredilere ait faizlerin, ihtilaflı dönemde ödenmediği nedeniyle indirime konu edilemeyeceği gerekçesiyle ikmalen yapılan tarhiyata ilişkin olduğu, Gelir Vergisi Kanununun 54.maddesinin 2 ve 6.fıkralarında yer alan hükümlerde, belgelenmek ve beyannamede gösterilmek koşulu ile işletmeye harcanan borç paraların faizlerinin hasılattan ayrıca ve gerçek miktarları üzerindenindirileceğinin öngörüldüğü, bu hükümler uyarınca davacının 1988 yılında aldığı zirai kredi faizlerini dönem beyannamesinde hasılattan indirmesinde yasalara aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle cezalı verginin terkinine karar verilmiştir. Vergi Dairesi Müdürlüğü mahkeme kararının bozulması istenmektedir.
Uyuşmazlık, zirai kazancın tespitinde tahakkuk esasının mı yoksa tahsil esasının mı dikkate alınacağı hususuna ilişkindir.
Gelir Vergisi Kanununun zirai kazançta "Kazancın zirai işletme hesabı esasına göre tespiti"ni düzenleyen 55.maddesiyle "Kazancın bilançı esasına göre tespiti" ile ilgili esasları belirleyen 59.maddeleri hükümlerinin birlikte irdelenmesiyle, zirai kazancın tespitinde de ticari kazançta olduğu gibi tahakkuk esasının uygulanacağı, kanun koyucunun bu hususta kazancın tespitini münhasıran ödeme şartına bağlamadığı anlaşılmaktadır. Nitekim sözü edilen 55.maddede işletme hesabında zirai kazanç, "hesap dönemi içinde para ile tahsil edilen veya alacak olarak tahakkuk eden hasılat ile, ödenen veya borçlanılan giderler arasındaki müspet fark" olarak tanımlanmış, 59.maddede ise bilanço esasına göre zirai kazancın tespitinde ticari kazanç hükümlerinin uygulanacağı açıkça belirtilmiştir.
Bu itibarla davacının 1988 yılında zirai faaliyetiyle ilgili olarak aldığı tarım kredisi için bu yıl içinde hesaplanarak tahakkuk eden faizleri, tahakkuk ettiği 1988 yılına ait beyannamesinde hasılattan indirmesinde yasalara aykırı bir yön bulunmamaktadır. Bu nedenle temyiz isteminin reddine karar verildi.