14. Hukuk Dairesi 2016/17652 E. , 2017/2674 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalılar aleyhine 28.02.2012 gününde verilen dilekçe ile mirasın hükmen reddi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 03.09.2015 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... Hazine vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili mirasbırakanının ölüm tarihi itibariyle Ankara Vergi Dairesi Başkanlığına bağlı değişik vergi dairelerine 16.070,19 TL vergi aslı ve 30.000,00 TL gecikme cezası olmak üzere 46.070,19 TL vergi borcunun bulunduğunu, ayrıca yine ölüm tarihi itibariyle ... Bankası ... Şubesine 12.000,00 TL kredi borcu bulunduğunu, miras bırakanın ...ili ... ilçesinde taşınmazının bulunduğunu, bu taşınmaz üzerinde 1/5 oranında pay sahibi olduğunu,bu nedenle terekenin borca batık olduğunun tespitini istemiştir.
Davalı ... vekili, mirasçıların alacaklılardan mal kaçırmak istediklerini, araştırma yapılarak davanın reddini savunmuştur.
Davalı Hazine vekili mirasbırakanın malvarlığının aktif ve pasifinin tam olarak araştırılması gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, mirasbırakanın taşınır taşınmaz malvarlığının bulunmadığı, ölüm tarihinden sonra bir malvarlığı varsa dahi bunun tespitinin mümkün olmadığı, murisin ... ve Halk Bankasına toplamda 49.252,15 TL borcu bulunduğu ve öldüğü tarihte mirasının borca batık olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hükmü, davalı ... Hazine vekili temyiz etmiştir.
./..
TMK"nın 605/2. maddesine dayanan mirasın reddi istemi süreye tabi olmayıp mirasçıların iyiniyetli ya da kötüniyetli olmalarının bir önemi bulunmamaktadır. Mirasbırakanın ödemeden aczi ölüm tarihine göre belirlenir. Ölüm tarihi itibariyle, mirasbırakanın tüm malvarlığı terekenin aktifini, tüm borçları ise terekenin pasifini oluşturur. Terekenin pasifinin aktifinden fazla olması terekenin ödemeden aczini ve dolayısıyla da terekenin borca batık olduğunu gösterir (TMK m. 605/2).
Mirasın hükmen reddine ilişkin olarak açılan davalarda, terekenin açıkça borca batık olup olmadığının araştırılması gerekmektedir. İcra takibi sonunda aciz vesikası düzenlenmesi halinde terekenin borca batık olduğu kabul edilir. Aksi halde terekenin borca batık olup olmadığı, mirasbırakanın malvarlığı bulunup bulunmadığının usulüne uygun olarak bankalar, trafik tescil müdürlüğü, vergi daireleri, belediyeler ve tapu müdürlüğü v.b. kurum ve kuruluşlardan sorulması, mirasbırakanın alacak ve borçları zabıta marifetiyle de araştırılarak aktif malvarlığı ile takibe konu borç miktarı gözönünde tutularak aktif ve pasifinin tereddüde neden olmayacak şekilde belirlenmesi gerekmektedir.
Yukarıda açıklanan ilkeler uyarınca somut olaya gelince; mahkemece yapılan araştırma, inceleme, uyuşmazlığı çözüme ulaştırmaya yeterli değildir. Bu durumda mahkemece mirasbırakan davacıların babaları 10.06.2011 tarihinde vefat eden ..."nun ölüm tarihi itibariyle mevduat hesabının ilgili banka müdürlüklerinden, malvarlığının tapu müdürlüğünden, araç kaydı trafik tescil müdürlüğünden sorulması hak ve alacağının ve borçlarının olup olmadığının zabıta marifetiyle araştırılması, vergi borcunun kaynağının, işyerinin kim veya kimler tarafından işletildiğinin, mirasçıların mirası kabul anlamına gelecek davranışlarda bulunup bulunmadıklarının araştırılması, terekesinin aktifi ve pasifi belirlendikten sonra terekenin borca batık olup olmadığının tespit edilmesi suretiyle bir karar verilmesi gerekir.
Eksik inceleme ve araştırmayla kurulan hükmün belirtilen nedenlerle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 04.04.2017 tarihinde oybirliği ile karar verildi.