KARAR

Kamu görevlisine hakaret suçundan şüpheliler ..., ..., ..., ... ve ... haklarında yapılan soruşturma evresi sonunda, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca düzenlenen 08/08/2019 tarihli ve 2019/11698 basın soruşturma, 2019/1662 basın esas, 2019/1602 basın sayılı iddianamenin iadesine dair Ankara 30. Asliye Ceza Mahkemesi’nin 20/08/2019 tarihli ve 2019/775 iddianame değerlendirme sayılı kararına yönelik itirazın reddine ilişkin Ankara 33. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 01/10/2019 tarihli ve 2019/805 değişik iş sayılı kararının Yüksek Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına bozulmasının istenilmesi üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 17/02/2020 gün ve 2020/19485 ayılı istem yazısıyla Dairemize gönderilen dava dosyası incelendi.
İstem yazısında; "5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 170/3. maddesinde, iddianamede nelerin gösterileceği, aynı Kanun’un 174/1. maddesinde iddianamenin hangi hallerde iadesine karar verileceğinin belirtildiği, iddianamenin iadesinin belirtilen bu düzenlemeler kapsamında değerlendirilmesi gerektiği nazara alındığında, somut olayda, müştekinin sosyal paylaşım sitesindeki açıklamalarının yorum kısmına hakaret içeren yazılar yazan şüpheliler hakkında düzenlenen iddianamenin şüpheliler arasında hukuki ve fiili irtibat bulunmadığından bahisle iadesine karar verildiği halde, bu iade sebebinin 5271 sayılı Kanun"un 170/3 ve 174/1. maddelerinde yer almadığı gibi, her ne kadar şüpheliler arasında fiili bir irtibat bulunmasa da, suça konu yazıların tamamının müştekinin aynı paylaşımına yorum yapılmak suretiyle yazıldığı ve her bir hakaretin aynı paylaşımdan ötürü aynı müştekiye karşı yapıldığı anlaşıldığından, itirazın kabulü yerine yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir. " denilmektedir.
Hukuksal Değerlendirme:
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 174. maddesi;
"(1) Mahkeme tarafından, iddianamenin ve soruşturma evrakının verildiği tarihten itibaren on beş gün içinde soruşturma evresine ilişkin bütün belgeler incelendikten sonra, eksik veya hatalı noktalar belirtilmek suretiyle;
a) 170. maddeye aykırı olarak düzenlenen,
b) Suçun sübûtuna etki edeceği mutlak sayılan mevcut bir delil toplanmadan düzenlenen,
c) Ön ödemeye veya uzlaşmaya tâbi olduğu soruşturma dosyasından açıkça anlaşılan işlerde önödeme veya uzlaşma usulü uygulanmaksızın düzenlenen, İddianamenin Cumhuriyet Başsavcılığına iadesine karar verilir.
(2) Suçun hukukî nitelendirilmesi sebebiyle iddianame iade edilemez.
(3) En geç birinci fıkrada belirtilen süre sonunda iade edilmeyen iddianame kabul edilmiş sayılır.
(4) Cumhuriyet Savcısı, iddianamenin iadesi üzerine, kararda gösterilen eksiklikleri tamamladıktan ve hatalı noktaları düzelttikten sonra, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesini gerektiren bir durumun bulunmaması halinde, yeniden iddianame düzenleyerek dosyayı mahkemeye gönderir. İlk kararda belirtilmeyen sebeplere dayanılarak yeniden iddianamenin iadesi yoluna gidilemez.
(5) İade kararına karşı Cumhuriyet Savcısı itiraz edebilir." şeklinde düzenlenmiştir.
Aynı Kanun’un 170/3. maddesinde; "Görevli ve yetkili mahkemeye hitaben düzenlenen iddianamede;
a) Şüphelinin kimliği,
b) Müdafii,
c) Maktul, mağdur veya suçtan zarar görenin kimliği,
d) Mağdurun veya suçtan zarar görenin vekili veya kanuni temsilcisi,
e) Açıklanmasında sakınca bulunmaması halinde ihbarda bulunan kişinin kimliği,
f) Şikayette bulunan kişinin kimliği,
g) Şikayetin yapıldığı tarih,
h) Yüklenen suç ve uygulanması gereken kanun maddeleri,
i) Yüklenen suçun işlendiği yer, tarih ve zaman dilimi,
j) Suçun delilleri,
k) Şüphelinin tutuklu olup olmadığı, tutuklanmış ise, gözaltına alma ve tutuklama tarihleri ile bunların süreleri, gösterilir." hükümleri yer almaktadır.
CMK"nın 174. maddesinde iddianamenin iadesi müessesi düzenlenmiştir. Bu kurumla, kamu davasının açılmasından evvel kanuni şartları taşımayan, yeterli bilgileri içermeyen ve hatalı düzenlenen iddianamelerin bir nevi süzgeçten geçirilip filtrelenerek yargının faaliyetinin hızlandırılması, makul sürede yargılamanın gerçekleştirilmesi, gereksiz davaların önüne geçilmesi, lekelenmeme hakkının korunması amaçlanmaktadır.
CMK’nın 174. maddesinde iddianamenin iadesi sebepleri sınırlı sayıda gösterilmiştir. Bu sebepler dışında iddianamenin iade edilmesi ceza adalet sistemimizde kabul edilmemiştir.
İncelenen somut olayda; şüpheliler ..., ..., ..., ... ve ... hakkında hakaret suçu için yürütülen soruşturma sonucunda, iddianame düzenlendiği, mahkemenin " şüpheliler arasında fikir ve eylem birliği olmadığı, aralarında hukuki ve fiili irtibat bulunmayan soruşturmaların birlikte yürütülüp tek dosya üzerinden dava açıldığı" gerekçesiyle düzenlenen iddianamenin iadesine karar verdiği, Cumhuriyet Savcısı tarafından iddianamenin iadesine ilişkin karara süresi içerisinde itiraz edildiği, itirazın Ankara 33. Ağır Ceza Mahkemesi"nce reddedildiği görülmüştür.
Yukarıda ayrıntısı ile yapılan açıklama ışığında; aralarında hukuki ve fiili irtibat bulunması nedeniyle şüpheliler hakkında hakaret suçundan birlikte dava açıldığı, mahkemece şüpheliler hakkında ayrı ayrı dava açılması gerektiğinden bahisle iddianamenin iadesine karar verildiği, bu iade etme gerekçesinin 5271 sayılı Kanun"un 170/3 ve 174/1. maddelerinde sayılan iddianamenin iadesi sebepleri arasında yer almadığı anlaşıldığından, iddianamenin iadesi kararı ve bu karara yapılan itirazın reddine dair karar hukuka aykırıdır.
Sonuç ve Karar:
Yukarıda açıklanan nedenlerle;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’nın, kanun yararına bozma isteği doğrultusunda düzenlediği tebliğnamedeki düşünce yerinde görüldüğünden,
1- Ankara 33. Ağır Ceza Mahkemesi"nin 01/10/2019 tarihli ve 2019/805 değişik iş sayılı kararının, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
2- Aynı Kanun maddesinin 4-a fıkrası gereğince, sonraki işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın Yüksek Adalet Bakanlığı"na sunulmak üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"na TEVDİİNE, 03/11/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.