Suç eşyasının satın alınması suçundan sanık ..."ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 165 ve 52/2. maddeleri uyarınca 6 ay hapis ve 100,00 Türk lirası adli para cezaları ile cezalandırılmasına, hapis cezasının aynı Kanun"un 50/1-f maddesi gereğince 6 ay süre ile kamuya yararlı bir işte çalışma seçenek yaptırımına çevrilmesine dair BAKIRKÖY 32. Asliye Ceza Mahkemesinin 29/09/2009 tarihli ve 2008/1299 esas, 2009/514 sayılı karar aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığınca verilen 24/10/2017 gün ve 8980-2017-Kyb sayılı kanun yararına bozma talebine dayanılarak dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 01/11/2017 gün ve 2017/60346 sayılı tebliğnamesiyle dairemize gönderilmekle okundu.
Kanun yararına bozma isteyen tebliğnamede;
Dosya kapsamına göre; 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"nun “Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar” başlıklı 50/1-f maddesinde “Kısa süreli hapis cezası, suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama süresinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlemesindeki özelliklere göre; Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle ve gönüllü olmak koşuluyla kamuya yararlı bir işte çalıştırılmaya, çevrilebilir.” şeklindeki düzenleme karşısında, sanığın 21/04/2009 tarihinde alınan ifadesinde kamuya yararlı bir işte çalışmak isteyip istemediğine dair beyanının alınmadığı gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmediğinden 5271 sayılı CMK"nın 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozma talebine dayanılarak ihbar olunmuştur.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Kısa süreli hapis cezasının seçenek yaptırımlara çevrilmesi, suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere göre cezanın kişiselleştirilmesidir. Hâkim, kısa süreli hapis cezasının, hapis cezası olarak infaz edilmesi yerine, cezayı kişiselleştirerek daha etkili, caydırıcı ve ıslah edici olduğu kanaati ile cezayı seçenek yaptırıma çevirmektedir. 5237 sayılı Kanun’un 50. maddesinin 1. fıkrasında kısa süreli hapis cezası yerine uygulanabilecek seçenek yaptırımlar altı bent halinde düzenlenmiştir… (f) bendindeki düzenleme; “Mahkûm olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle ve gönüllü olmak koşuluyla kamuya yararlı bir işte çalıştırmaya çevrilebilir” şeklindedir.
“Kamuya yararlı işte çalıştırma” tedbirinin ne şekilde infaz edileceği; 5275 sayılı Kanun"un 105. maddesinde; “(1) Türk Ceza Kanunu’nun 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan kısa süreli hapis cezasının yaptırım seçeneklerinden kamuya yararlı bir işte çalıştırma; hükümlünün, ücretsiz olarak bir kamu kurumunun veya kamu yararına hizmet veren bir özel kuruluşun belirli hizmetlerinde çalıştırılmasıdır. (2) Denetimli serbestlik ve yardım merkezleri, bölgelerinde bulunan bu tür kurumlardan hükümlüleri ne suretle çalıştırabileceklerine dair bilgi alırlar ve hizmetler listesini oluştururlar. Bu listeler mahkemelere verilir. Mahkeme, bu listelerden uygun gördüğü hizmeti ve süresini hükümlüye önerir ve bunu reddetme hakkına sahip olduğunu hatırlatır.….” biçiminde düzenlenmiştir. Aynı Kanun"un 109. maddesinde ise; 5237 sayılı Kanun"un 50. maddesine göre hükmedilen seçenekli yaptırımların infazında uygulanacak rejimin tüzükte gösterileceği yazılıdır. Anılan tüzük 06.04.2006 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girmiştir. Tüzüğün 51. maddesinin 6. fıkrası da İnfaz Kanunu"nun 105. maddesi ile aynı doğrultudadır.
İnceleme konusu somut olayda; sanığa suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçundan hükmolunan 6 ay hapis cezasının, mahkemece aynı süre ile kamuya yararlı bir işte çalıştırılma tedbirine çevrildiği, ancak yargılama sürecinde kısa süreli hapis cezası yerine kamuya yararlı bir işte çalıştırılma seçenek yaptırımının uygulanmasına gönüllü olup olmadığının sanıktan sorulmadığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, TCK’nın 50/1-f. maddesindeki düzenlemeye aykırı olarak kamuya yararlı bir işte çalışma seçenek yaptırımına karar verilirken, sanığa gönüllü olup olmadığının sorulmaması hukuka aykırıdır. Açıklanan nedenle kanun yararına bozma istemi yerinde görüldüğünden, (BAKIRKÖY) 32. Asliye Ceza Mahkemesinden verilip kesinleşen 29.09.2009 gün ve 2008/1299 E., 2009/514 K. sayılı kararın, 5271 sayılı CMK’nın 309. maddesinin 3. fıkrası uyarınca BOZULMASINA, aynı maddenin 4. fıkra (b) bendi uyarınca sonraki işlemlerin yerel mahkemece yerine getirilmesine, 13.12.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.