Danıştay 13. Daire 2018/3790 Esas 2019/20 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/3790
Karar No:2019/20

TEMYİZ EDEN (DAVACI): ... Taşımacılık Petrol Gıda Matbaacılık Yayıncılık Hizmetleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.
VEKİLİ : Av. ...
KARŞI TARAF (DAVALI): ... İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü
İSTEMİN KONUSU : ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem : Davacı şirket tarafından, ... İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nce açık ihale usulüyle gerçekleştirilen, "2018-2019 Eğitim - Öğretim Yılında Ortaöğretim ve İmam Hatip Ortaokulu Öğrencilerini Taşıma" hizmeti alımına ilişkin ihale kararı, ihale ilanı ve ihale dokümanının (Teknik ve İdari Şartname'nin) iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesi'nce; "2018-2019 Eğitim Öğretim Yılında 3728 Ortaöğretim ve İmam Hatip Ortaokulu Öğrencilerinin 221 Araç ile 181 İş Günü Taşıma Yapılması" hizmet alım işine yönelik ... İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 14/08/2018 tarihinde ihale yapıldığı, ihale kapsamında yer alan ilçe merkezinden eğitim külliyesine giden güzergahın ihaleye dahil edilmesi doğrultusunda yeterli araştırma yapılmadığı iddiasıyla ihalenin iptal edilmesini isteyen davacının söz konusu davayı "itirazen şikâyet" yoluna başvurmadan doğrudan açtığı anlaşıldığından dosyanın merciine tevdii gerektiği sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, dava dilekçesinin ... Kaymakamlığı, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne tevdiine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, "itirazen şikâyet" yoluna mevzuat gereği ancak "aday, istekli ve istekli olabilecekler"in başvurabileceği, davacının bu kapsamda yer alan tanımlamalara girmediği, ihale kapsamına alınan ilçe merkezi ile eğitim külliyesi arasındaki güzergahta 23 özel toplu taşıma aracı ile hizmet veren firma olduğu, yapılan ihaleden zarar gördüğü, söz konusu zararın, idarenin ilçe merkezi ile eğitim külliyesi arasında toplu taşıma hizmeti yokmuş gibi hareket etmesinden kaynaklandığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra, dosya tekemmül ettiğinden yürütmenin durdurulması istemi hakkında ayrıca bir karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Merkez ilçe ile ... ... Mesleki ve Teknik Eğitim Külliyesi arasındaki güzergahta 23 adet özel halk otobüsü ile taşımacılık faaliyeti gerçekleştiren davacı tarafından, ihale kapsamı belirlenirken yeterli inceleme yapılmadığı iddiasıyla ... İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'nce 14/08/2018 tarihinde yapılan "2018-2019 Eğitim Öğretim Yılında Ortaöğretim ve İmam Hatip Ortaokulu Öğrencilerini Taşıma" hizmeti alımına ilişkin ihale kararı, ihale ilanı ve ihale dokümanının iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinde; aday, ön yeterlik için başvuran gerçek veya tüzel kişiler veya bunların oluşturdukları ortak girişimler; istekli, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidi; istekli olabilecek ise, ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim olarak tanımlanmıştır.
4734 sayılı Kanun'un "İhalelere yönelik başvurular" başlıklı 54. maddesinde, "İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanun'da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler. Şikâyet ve itirazen şikâyet başvuruları, dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvuru yollarıdır." kuralına yer verilmiş;
"İdareye şikâyet başvurusu" başlıklı 55. maddesinin 1. ve 3. fıkralarında, şikâyet başvurusunun, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21. maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hâllerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılacağı ve idarenin, şikâyet başvurusu üzerine gerekli incelemeyi yaparak on gün içinde gerekçeli bir karar alacağı, 4. fıkrasında, belirtilen süre içinde bir karar alınmaması durumunda başvuru sahibi tarafından karar verme süresinin bitimini, süresinde alınan kararın uygun bulunmaması durumunda ise başvuru sahibi dâhil aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından idarece alınan kararın bildirimini izleyen on gün içinde Kuruma itirâzen şikâyet başvurusunda bulunulabileceği belirtilmiş;
"Kuruma itirâzen şikâyet başvurusu" başlıklı 56. maddesinde ise, "İdareye şikâyet başvurusunda bulunan veya idarece alınan kararı uygun bulmayan aday, istekli veya istekli olabilecekler tarafından 55'inci maddenin dördüncü fıkrasında belirtilen hâllerde ve sürede, sözleşme imzalanmadan önce itirazen şikâyet başvurusunda bulunulabilir. İhalenin iptaline ilişkin işlem ve kararlardan, sadece şikâyet ve itirazen şikâyet üzerine alınanlar itirazen şikâyete konu edilebilir ve bu kararlara karşı beş gün içinde doğrudan Kuruma başvuruda bulunulabilir." kuralı yer almıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Anılan mevzuat hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin, Kanun'da idari başvuru yolu olarak öngörülen şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunmalarının dava açılmadan önce tüketilmesi zorunlu idari başvurular olduğu; başvuruda bulunabilmek için aranan "aday", "istekli" veya "istekli olabilecek" sıfatının kazanılmasının mümkün olmadığı kişi, kurum ve kuruluşlar yönünden ise idari başvuru zorunluluğu bulunmadığı, diğer bir ifadeyle, doğrudan dava açılabileceğinin kabulü gerektiği sonucuna varıldığından dava dilekçesinin İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü'ne tevdii yönündeki İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesi uyarınca ... İdare Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan …-TL yürütmeyi durdurma harcının istemi hâlinde davacıya iadesine,
4. Dosyanın anılan Mahkeme'ye gönderilmesine,
5. 2577 sayılı Kanun'un 20/A maddesinin ikinci fıkrasının (i) bendi uyarınca kesin olarak (karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere), 04/01/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.