MAHKEMESİ : İstanbul 11. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 19/12/2013
NUMARASI : 2012/29-2013/570

Davacı İ.. G. Hırd. İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti vekili Avukat A... D..tarafından, davalı T.. A.. aleyhine 27/10/2009 gününde verilen dilekçe ile maddi ve manevi tazminat istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine dair verilen 19/12/2013 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.
2- Diğer temyiz itirazlarına gelince;
a-Dava, haksız haciz nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece istem reddedilmiş; karar, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı, davalının, mahkemeden aldığı ihtiyati haciz kararı ile aleyhinde icra takibine başladığını, şirketinde haciz yapıldığını, itirazı üzerine ihtiyati haciz kararının kaldırıldığını, haczin haksız olarak uygulanması nedeni ile uğradığı maddi ve manevi zararın ödetilmesini istemiştir.
Davalı, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece, ihtiyati haciz kararının 05/09/2009 günü uygulandığı, 22/10/2009 günü kaldırıldığı, davacının kendi kusuru ile haciz edilen malları yedieminden almadığı, aradan geçen zaman içinde eskime nedeni ile mallardaki değer kaybından davalının sorumlu tutulamayacağı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Dosya arasındaki bilgi, belge ve bilirkişi raporlarına göre, davalı tarafından Şişli 1. AHM nin 2009/208 değişik iş sayılı dosyası ile davacı aleyhinde alınan ihtiyati haciz kararı uyarınca davacının iş yerinde 05/09/2009 günü haciz ve muhafaza işlemi yapıldığı, davacının ihtiyati hacze itiraz ettiği, aynı mahkemece 22/10/2009 tarihinde ihtiyati haciz kararının kaldırıldığı anlaşılmaktadır. Muhafaza altına alınan malların halen yedieminde olduğu, ücreti yatırılamadığı için davacı tarafından alınmadığı, bilirkişi raporunda, haciz edilen malların muhafazasından dolayı herhangi bir değer kaybına uğramadıkları ne var ki ömürleri 10 yıl olan makineler olmaları nedeni ile yedieminde kaldıkları süre için ömürlerinin azalmasına bağlı olarak değer kaybına uğradıklarının bildirildiği görülmüştür.
Olay tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 42. maddesine göre, zararı ispat etmek müddeiye düşer, zararın hakiki miktarını ispat etmek mümkün olmadığı takdirde hakim, halin mutat cereyanını ve mutazarrır olan tarafın yaptığı tedbirleri nazara alarak onu adalete tevfikan tayin eder.
Dosya kapsamından, davacıya ait makinelerin ihtiyati haciz kararı uyarınca davalı tarafından haciz ve muhafaza edildiği, mahkemece davacının itirazı üzerine ihtiyati haczin kaldırıldığı, kaldırılması nedeni ile haksız hale gelen ihtiyati haciz nedeni ile haciz tarihi ile mahkemece haczin kaldırılmasına karar verilen tarih arasında geçen süre yönünden yedieminlik ücretinden ve makinelerin ömürlerindeki bu süreye yönelik kısalmadan dolayı uğranılan değer kaybından davalının sorumlu olduğu, bu süre zarfındaki gerçek zararın net olarak belirlenememesi halinde mahkemece BK 42. maddesi hükmü uyarınca adalete uygun tutarda bir tazminatın resen belirlenmesi gerektiği gözetilmeden yanılgılı değerlendirme ile istemin tümünün reddi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir.
b-Kişilik hakları hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan kimse manevi tazminat ödetilmesini isteyebilir. Yargıç, manevi tazminatın tutarını belirlerken, saldırı oluşturan eylem ve olayın özelliği yanında tarafların kusur oranını, sıfatını, işgal ettikleri makamı ve diğer sosyal ve ekonomik durumlarını da dikkate almalıdır. Tutarın belirlenmesinde her olaya göre değişebilecek özel durum ve koşulların bulunacağı da gözetilerek takdir hakkını etkileyecek nedenleri karar yerinde nesnel (objektif) olarak göstermelidir. Çünkü yasanın takdir hakkı verdiği durumlarda yargıcın, hukuk ve adalete uygun (hak ve nasfetle) karar vereceği Medeni Yasa"nın 4. maddesinde belirtilmiştir. Takdir edilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir işlevi (fonksiyonu) olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi malvarlığı hukukuna ilişkin bir zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek tutar, var olan durumda elde edilmek istenilen doyum (tatmin) duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır.
Dava konusu olayda; davacı bir ticari şirket olup, iş yerinde yapılan haksız haciz nedeni ile ticari itibarı zarar görmüş, kişilik hakları saldırıya uğramıştır. Haksız haciz ve muhafaza işlemi nedeni ile kusurlu olan davalının davacının uğradığı manevi zarardan sorumlu tutulması gerekirken istemin tümden reddi doğru olmamış, davacı yararına uygun tutarda bir manevi tazminat ödetilmesi gerektiğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda (2/a-b) sayılı bentte gösterilen nedenlerle BOZULMASINA; davacının öteki temyiz itirazlarının (1) sayılı bentteki nedenlerle reddine ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 08/05/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.