MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 17.

Taraflar arasındaki tazminat davasına ilişkin davadan dolayı ... Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi"nce verilen 08.11.2016 gün ve ... Esas, 2016/3359 sayılı karara karşı davacı vekili ile davalı vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi"ne istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi"nce verilen 14.12.2018 gün ve ... Esas- 2018/212 sayılı kararın Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili ile davalı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR

Başvuran Şirket Temsilci tarihli dilekçesinde; 16/06/2015 tarihinde firmalarında yangın çıktığında, yangının çıktığı gecenin sabahında sigorta şirketinin ekspertiz görevlendirdiğini, daha sonra sigorta şirketinin görevlendirdiği bilirkişinin geldiğini, bu sürecin 4 ay sürdüğünü, 27/10/2015 tarihinde sigorta şirketinin makbuz gönderdiğini, gelen ibranamede belirtilen tutarın şirket olarak talep ettikleri hasar bedelinin çok altında bir tutar olduğunu, bu ibranameye istinaden 04 Kasım 2015 tarihinde ... 7.Noterliği vasıtasıyla sigorta şirketine ihtarname gönderilerek poliçe kapsamında ve ibraz etmiş oldukları belge ve bilgiler dahilinde tekrar değerlendirmelerini talep ettiklerini ancak taleplerine herhangi bir cevap verilmediğini, yangın sonucunda emtia ürünlerinin yanarak hasar gördüğünü, makinelerin ısıdan
elektrik bağlantı kablolarının ve kauçuk merdanelerin eridiğini, sudan dolayı paslanmış ve tahtalarının sıcaktan hasar gördüğünü kullanılamaz hale geldiğini, elektrik tesisatının tamamen kullanım dışı olduğunu, parkelerin sıcaktan kabardığını, bina camlarının tamamen kırıldığını, kapının hasar gördüğünü, ürün istifleme makinesi, transpalet ve çemberleme makinesinin hasar gördüğünü, geçen süredeki kira kaybı, iş kaybı, personel maaşlarının ödenmesinin gerektiğini, yangın tesisatının, güvenlik için kurulan alarm sisteminin yenilenmesi gerektiğini, bina çatısının, dış cephe boyasının boyanması ve zarar gören yerlerin onarılması gerektiğini belirterek 505.582,21 TL zararlarının reeskont faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesine talep etmiştir.
Davalı ... şirketi vekili cevap dilekçesinde; başvuran şirketin... adresinde bulunan binada kiracı olarak bulunduğunun müvekkili sigorta şirketi tarafından iş yerinin "İş yerim Paket Sigorta Poliçesi" ile sigorta teminatı altına alındığını, poliçe tanzim tarihinden 3 ay sonra alevli yangın hadisesinin meydana geldiğini, teknik bilirkişi raporunda ve ekspertiz incelemelerinde görüleceği üzere 15/06/2015 günü saat 22:11 sıralarında iş yerinin makine ve elektrik şalterlerinin kapatılıp güvenlik alarmının kurularak terk edildiğinin anlaşıldığını, yapılan incelemelerde başvuru sahibi olan sigortalıya ait iş yerinde bina 1, demirbaş, makine tesisat, emtea ve enkaz kaldırma hasarları da dair olmak üzere toplam 121.730,80 TL zararın meydana geldiğinin anlaşıldığını, tespit olunan meblağın tam 4.22 katı olan 513.261,25 TL"nin sigortalının talebi olması nedeniyle herhangi bir işlem yapılmadığını, makine, demirbaş, tesisat ve demirbaş sigorta bedellerinin sigorta değerinden fazla olduğundan aşkın sigortanın söz konusu olduğunu, ana faaliyet konusu olukluk kağıt ve oluklu mukavva imalatı olan firmanın vergi levhaları vs. bilgileri incelendiğinde, piyasadaki ekonomik durumunun kötü olduğunun anlaşıldığını, İş Yerim Paket Poliçesindeki tüm teminatların aşkın sigorta olarak yapılmış olması, sigortalının tazminat talebinin yüksekliği, sigortalının ekonomik durumunun kötü durumda olması, poliçe tanzim tarihinden 3 ay sonra yangının meydana gelmesi, iş yerinde herhangi bir kapı ve pencerelerin zorlanma izinin harici bir sabotaj ve kundaklama durumunun bulunmaması, yangının da elektrik kaynaklı olmaması nedeniyle yangının iş yeri içerisinde çıkartılmış şüpheli yangın olma ihtimalini ortaya çıkardığını, teknik inceleme sonucunda yangının elektrik sisteminden kaynaklı olmamasının dikkat
çekici olduğunu, ayrıca zarar olarak talep etmiş olduğu kalemlerin ekspertiz inceleme neticesindeki tespit edilen zarar miktarları ile uygun olmadığını, kiracı sorumluluk hasarları bakımından talep edilen tüm fiyatların yapılan piyasa araştırması sonucunda yüksek olduğunun tespit edildiğini, bu tür zararların tazminini davacının değil zararın üzerinde doğan kişilerin istemesi gerektiğini, başvuru sahibinin taleplerinin sigortalının sebepsiz zenginleşmesine sebebiyet verecek nitelikte fahiş ve haksız olduğunu savunarak talebin reddini istemiştir.
Hakem heyeti 23/05/2016 tarih ve 2016/K-14732 karar sayılı kararı ile; başvurunun kısmen kabulü ile; 193.398,71 TL"nin başvuru tarihinden işleyecek reeskont faiziyle Axa Sigorta A.Ş tarafından başvuran şirkete ödenmesine, 214.537,13 TL yönünden başvurunun aktif husumet yönünden reddine, 97.716,37 TL"nin ise sabit olmadığından reddine dair oy çokluğuyla karar verilmiştir. Muhalif oy kullanan hakem ... karşı görüş yazısında; yangın hadisesiyle ilgili savcılık dosyasının bulunup bulunmadığının araştırılmasının sigorta şirketi tarafından talep edildiği, kısmen kabul kararına sigorta kuruluşunun özellikle hukuki dinlenilme hakkının tam olarak tanınmamış olması gerekçesiyle muhalif olduğunu belirtmiştir.
Sigorta şirketi tarafından, sigorta tahkim komisyonu uyuşmazlık hakem kararına karşı itiraz edilmiştir
İtiraz Hakem Heyetinin 08/08/2016 tarih, 2016/İHK-2001 sayılı kararı ile uyuşmazlık hakem heyeti kararında, hakem kararına yapılan itirazın yerinde görülmediği belirtilerek itirazın reddine karar verilmiştir.
İtiraz hakem heyeti kararına karşı davalı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş, ... Bölge Adliye Mahkemesi 17 Hukuk Dairesi tarafından istinaf başvurusunun açıklanan nedenlerle sınırlı olmak ve esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin kısmen kabulüne ve itiraz hakem heyetinin 08.08.2016 tarih ve K-2016/İHK-2001 sayılı kararının kaldırılmasına, dosyanın sigorta tahkim komisyonuna ilk derece mahkemesi aracılığı ile gönderilmesine karar verilmiştir.
1-Dava işyeri sigorta poliçesine dayalı tazminat istemine ilişkindir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 17 Hukuk Dairesi tarafından Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353. Maddesi kapsamında, Sigorta tahkim komisyonu itiraz hakem heyeti kararının kaldırılarak onun yerine geçip hüküm tesisi mümkün
olmayacağından yalnızca kararın kaldırılmasına ve esasa ilişkin sebepler incelenmeksizin başvurunun kısmen kabulüne, kararın kaldırılarak ilk derece mahkemesi aracılığı ile sigorta tahkim komisyonuna gönderilmesine karar verilmiştir.
Hukuk Muhakemesi Kanunu"nun 353. maddesinde;
MADDE 353- (1) Ön inceleme sonunda dosyada eksiklik bulunmadığı anlaşılırsa;
a) Aşağıdaki durumlarda bölge adliye mahkemesi, esası incelemeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verir:
1) Davaya bakması yasak olan hâkimin karar vermiş olması.
2) İleri sürülen haklı ret talebine rağmen reddedilen hâkimin davaya bakmış olması.
3) Mahkemenin görevli ve yetkili olmasına rağmen görevsizlik veya yetkisizlik kararı vermiş olması veya mahkemenin görevli ya da yetkili olmamasına rağmen davaya bakmış bulunması,
4) Diğer dava şartlarına aykırılık bulunması,
5) Mahkemece usule aykırı olarak davanın veya karşı davanın açılmamış sayılmasına, davaların birleştirilmesine veya ayrılmasına karar verilmiş olması,
6) Mahkemece, tarafların davanın esasıyla ilgili olarak gösterdikleri delillerin hiçbiri toplanmadan veya gösterilen deliller hiç değerlendirilmeden karar verilmiş olması.
b) Aşağıdaki durumlarda davanın esasıyla ilgili olarak;
1) İncelenen mahkeme kararının usul veya esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığı takdirde başvurunun esastan reddine,
2) Yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında,
3) Yargılamada bulunan eksiklikler duruşma yapılmaksızın tamamlanacak nitelikte ise bunların tamamlanmasından sonra yeniden esas hakkında,duruşma yapılmadan karar verilir."" denilmektedir.
... Bölge Adliye Mahkemesi 17. Hukuk Dairesi"nin kararı incelendiğinde kısmen esasa girilerek, sigorta vekilinin istinaf sebeplerinden; ispat külfetinin sigortalıda mı yoksa sigortacıda mı olduğu hakkında açıklama yapılmış ve sonucunda riskin gerçekleşmemesi durumunda ispat külfetinin sigortacıda olduğu belirtilmiştir. Yine sigorta vekilinin
istinaf sebeplerinden başvuran lehine verilecek vekalet ücretinin kabul edilen bedel üzerinden tam olarak mı yoksa 1/5i oranında mı belirleneceği hususunda ise, sigorta tahkimine ilişkin yönetmeliğin 16/13. fıkrasında yapılan 19.01.2016 tarihli düzenlemeye göre başvuran lehine kabul edilen bedel üzerinden hesaplanan vekalet ücretinin 1/5i oranında olması gerektiğini belirtmiştir.
Sigortacılık Yasası 30.madde hükmüne göre, Sigortacılık Yasasında hüküm bulunmayan hallerde HUMK hükümleri uygulanabilecektir. Bölge Adliye Mahkemesi"nce itiraz hakem heyeti kararının kaldırılarak onun yerine hüküm tesisi Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353. maddesi kapsamında değerlendirilerek mümkün görülmediği gerekçesiyle yukarıda belirtilen istinaf sebepleri dışındaki istinaf sebepleri incelenmeksizin kararın kaldırılarak dosyanın sigorta tahkim komisyonuna gönderilmesi doğru olmamıştır. Davalı vekilinin istinaf sebeplerinde başlıklar halinde belirtmiş olduğu kararın esasına yönelik itirazlar değerlendirilmeden yalnızca vekalet ücreti yönünden kaldırılması usule uygun olmamıştır. Esasa ve tazminat miktarına ilişkin sebepler değerlendirilmeksizin vekalet ücretinin belirlenmesi hataya neden olacaktır. Bölge Adliye Mahkemesi"nce işin esasına girilerek bir değerlendirme yapılmalı, yapılan bu değerlendirme sonucunda davalı vekilinin istinaf sebeplerinin yerinde olup olmadığı tespit edilmeli ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmektedir.
2-Bozma neden ve şekline göre davacı ve davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle bozma neden ve şekline göre davalı ve davacı vekillerinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 6100 sayılı HMK 373/2 maddesi uyarınca dosyanın karar veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ile davalıya geri verilmesine 09/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.