21. Hukuk Dairesi 2014/12362 E. , 2015/8097 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum ve ... vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre ve özellikle davalılardan ... Çiftliği Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti.’nin dava devam ederken ünvanının Tasfiye Halinde ... Çiftliği Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. şeklinde değişmesine rağmen, karar başlığında eski hali olan ... Çiftliği Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. şeklinde yazılmasının maddi hataya dayalı olması ve HUMK"nun 459. maddesi gereğince talep halinde mahkemece her zaman düzeltilmesinin mümkün olduğunun anlaşılmasına göre davalılardan Sosyal ...lik Kurumu Başkanlığı ile ... vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 11.06.1998 ile 25.05.2002 tarihleri arasında davalı işverenlere ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Somut olayda; ihtilaflı dönemde davacının gerek davalı işyerinden, gerekse de başka işyerlerinden bildirilen çalışmasının olmadığı, davalı işverenler arasındaki ilişkinin yeterince ortaya konulmadığı, davacı tanıklarının davacının çalıştığını belirtmelerine rağmen, davalı tanıklarının davacının çalışmadığını belirttikleri, xx xxx xx plakalı Halk Otobüsüne ait 11.06.1998 tarihli çalışma ruhsatında davacının 1. şoför olarak görüldüğü, davalı Belediye’nin 25.09.2000 tarihli ihale ile mülkiyeti Belediyeye ait 25 adet otobüsün işletmesini müdahil olan ... Turizm Toplu Taşımacılık Ve Tic. Ltd. Şti.’ye verdiği,
davalılardan ... Çiftliği Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti.’nin dava devam ederken tasfiyeye girdiği ve ...’ın tasfiye memuru olarak atandığı, dava ile ilgili bildirimlerin ...’a yapıldığı, halbuki ...’ın 19.11.2012 tarihinde Noterde düzenleme şeklinde düzenlenen belge ile istifa ettiği, davacının şoför olarak çalışırken herhangi bir trafik işlemine maruz kalıp kalmadığının araştırılmadığı, işverenler arasındaki ilişki açık ve net olmadığından, davalı işverenler ortak işyeri sahibiymiş gibi “davacının davalı ...çiftliği Belediyesi ile ...çiftliği Turizm Taşıma Tic. Ltd. Şti isimli iş yerlerinde çalıştığı” şeklinde kurulan hükmün infazının mümkün olmadığı, buna göre eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiği anlaşılmıştır.
Yapılacak iş; davalı işverenler arasındaki ilişkiyi ortaya koymak, ihtilaflı dönemde davacının çalışmalarının geçtiği iddia olunan halk otobüslerinin kimin tarafından işletildiğini belirlemek, mevcut davalılar haricindeki bir işletmeci tarafından işletildiğinin anlaşılması halinde bu işverenin davaya dahil edilmesi için davacıya süre vermek, davalı Belediye haricinde bir işletmenin işlettiğinin anlaşılması halinde bu işletme ile davalı Belediye arasında alt-üst işveren ilişkisi olup olmadığını tartışmak, tasfiye halindeki ... Çiftliği Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti.’nin tasfiye işleminin tamamlanıp tamamlanmadığını araştırmak, tamamlanmış ise bu şirketin ihyası için tasfiye memuru ile Ticaret Siciline husumet yöneltilerek görevli Asliye Ticaret Mahkemesinde ayrı bir dava açılması için davacı tarafa HMK"nın 52 ve 54. maddeleri hükümleri uyarınca uygun bir önel vermek, dava açıldığı, takdirde ve alınacak sonuca göre eldeki davaya devam edebilme olanağı bulunduğu belirlendiğinde, tüzel kişiliğe tebligat yapılarak, usulüne uygun şekilde taraf teşkili sağlandıktan sonra işin esasına girmek; tasfiye işlemi tamamlanmamış ise tasfiye memurunun kim olduğunu usulüne uygun şekilde araştırarak tebligatları bu kişiye yapmak, davalı işyerinin ihtilaflı döneme ilişkin tüm dönem bordrolarını getirtmek ve bu bordrolarda ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal ...lik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, şoför olan davacı ile ilgili olarak dava konusu dönemde herhangi bir trafik işleminin (trafik cezası kesilmesi, trafik kazasına karışması vs.) yapılıp yapılmadığını araştırmak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılardan Sosyal ...lik Kurumu Başkanlığı ile ... vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ..."ne iadesine, 14/04/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.