Abaküs Yazılım
12. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/11481
Karar No: 2011/22596

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2011/11481 Esas 2011/22596 Karar Sayılı İlamı

Özet:


Bakırköy 5. İcra Hukuk Mahkemesi tarafından verilen kararda, sözleşmelerden doğan davaların yetkisi HUMK.nun 10.maddesinde belirtilen kurallara göre çözümlenir. Sözleşmedeki alacağın ödenmemesi, malın teslimi, cezai şartın ödenmesi gibi durumlarda tarafların açık veya zımni isteğine göre sözleşmenin yerine getirileceği yer tesbit edilir. Sözleşmeden açık veya zımni olarak sözleşmenin yerine getirileceği yerin anlaşılamadığı hallerde, yetkili yer Borçlar Kanunu’nun 73. maddesine göre belirlenir. HUMK’nun 10. maddesi hükmü yalnız hukuken geçerli olan sözleşmelerden doğan davalar hakkında uygulanacağından, geçersiz olan sözleşmelerden doğan davalar genel yetkili yerde yani davalının ikametgahında açılır. Sözleşmeden doğan bir dava, davalı veya vekili, davanın açıldığı zamanda orada bulunmak koşulu ile sözleşmenin yapıldığı yer mahkemesinde de açılabilir. Kararda bahsedilen kanun maddeleri şunlardır: HUMK.nun 10. Maddesi, Borçlar Kanunu’nun 73. Maddesi ve İİKnun 50. Maddesi.
12. Hukuk Dairesi         2011/11481 E.  ,  2011/22596 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : Bakırköy 5. İcra Hukuk Mahkemesi
    TARİHİ : 06/05/2010
    NUMARASI : 2009/1005-2010/872

    Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü :
    Borçlunun temyiz itirazlarının incelenmesinde;
    Konusu mal varlığı olan Borçlar Hukukuna ilişkin sözleşmelerden doğan davalarda yetki HUMK.nun 10.maddesinde belirtilen kurallara göre çözümlenir. Örneğin sözleşmedeki alacağın ödenmemesi, malın teslimi, cezai şartın ödenmesi gibi... Anılan madde sözleşmeden doğan davalar için iki özel yetki kuralı koymuştur.
    a-Sözleşmenin yerine getirileceği yer mahkemesinin yetkisi (aktin icra, ifa edileceği yer)
    b-Sözleşmenin yapıldığı yer mahkemesinin yetkisi (davanın açıldığı zaman davalı veya vekilinin orada bulunması koşulu ile)
    Sözleşmenin yerine getirileceği yer öncelikle tarafların açık veya zımni isteğine göre tesbit edilir. Sözleşmede karşılıklı olarak değişik yerlerde yerine getirilecek borçlar varsa (malın teslim edileceği yer-borcun ödeneceği yer), mal teslimi için açılacak dava teslim yeri mahkemesinde, borcun ödenmesi için açılacak dava ise borcun ödeneceği yer mahkemesinde açılabilir. Ancak sözleşmeden açık veya zımni olarak sözleşmenin yerine getirileceği yerin anlaşılamadığı hallerde, yetkili yer Borçlar Kanunu"nun 73. maddesine göre belirlenir. Yani davanın konusu sözleşmeden doğan bir para borcu olup da sözleşmede aksi kararlaştırılmadı ise, borç, alacaklının ödeme zamanındaki ikametgahında ödenir. Ancak aranacak ya da aldırılacak borçlarda Borçlar Kanunu"nun 7311. maddesi uygulanmaz. Ne varki HUMK"nun 10. maddesi hükmü yalnız hukuken geçerli olan sözleşmelerden doğan davalar hakkında uygulanacağından, geçersiz olan sözleşmelerden doğan davalar sözleşmenin ifa yerinde açılamaz (sebepsiz iktisap gibi). Böyle bir durumda genel yetkili yerde yani davalının ikametgahında dava açılır.
    Sözleşmenin yapıldığı yer mahkemesinin yetkisine gelince: sözleşmeden doğan bir dava, davalı veya vekili, davanın açıldığı zaman orada bulunmak koşulu ile sözleşmenin yapıldığı yer mahkemesinde de açılabilir (İİKnun 50. maddesinde bu koşul aranmaz).
    Nitekim Hukuk Genel Kurulu"nun 2001/12-1162-1191 sayılı kararında da yukarıda açıklanan kurallar benimsenerek, "HUMK.nun 10. maddesine göre sözleşmeden doğan davalarda tarafların sözleşmenin yerine getirileceği yer hakkında açık veya zımni isteklerinin anlaşılamadığı hallerde, sözleşmenin yerine getirileceği yerin Borçlar Kanunu"nun 73. maddesine göre belirleneceği" açıklanmıştır. Ancak bu gibi hallerde Borçlar Kanunu"nun 73. maddesinin uygulanabilmesi için de akdi ilişkinin kabul edilmesi gerekmektedir
    Bu kurallar ışığında somut olayın incelenmesinde;
    Takip alacaklısı faturalara dayanarak genel haciz yolu ile takip yapmış örnek 7 nolu ödeme emri borçluya Ankara adresinde tebliğ edilmiş, borçlu tarafça yasal süresi içersinde icra dairesine başvurularak, Ankara İcra Dairelerinin yetkili olduğu ileri sürülmüş ve Bakırköy İcra Dairelerinin yetkisine karşı çıkılmıştır.
    Taraflar arasındaki sözleşmede yetkili yer olarak Ankara Mahkemeleri belirlenmiş olduğundan borcun ödenmesi için yapılan icra takibinde de yetkili icra daireleri Ankara İcra Daireleridir.
    Mahkemece bu nedenlerle alacaklının yetki itirazının kaldırılması isteminin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
    SONUÇ  : Borçlunun temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), bozma nedenine göre alacaklının temyiz itirazlarının ve borçlunun sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, 17/11/2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.

    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi