14. Hukuk Dairesi 2015/500 E. , 2016/2177 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 20.06.2013 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 09.10.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir.
Davacılar vekili, 4 parsel sayılı taşınmazda davalı ile paydaş olduklarını, ortaklığın giderilmesi hususunda anlaşamadıklarını, aynen taksiminde mümkün olmadığını, bu nedenle satış yapılarak ortaklığın giderilmesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, aynen taksimin mümkün olmadığı gibi birlikte kullanılmasının da mümkün olmadığını, bu nedenle taşınmazın satılarak ortaklığın giderilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, davanın kabulü ile taşınmazdaki ortaklığın satış yoluyla giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalı vekili temyiz etmiştir.
Paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda paydaşlar (ortaklar) arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır.
Paydaşlığın giderilmesi davasını paydaşlardan biri veya birkaçı diğer paydaşlara karşı açar. HMK"nın 27. maddesi uyarınca davada bütün paydaşların yer alması zorunludur. Paydaşlardan veya ortaklardan birinin ölümü halinde alınacak mirasçılık belgesine göre mirasçılarının davaya katılmaları sağlandıktan sonra işin esasının incelenmesi gerekir.
Ortaklığının giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde intifa hakkı var ise bu hak sahibinin davaya dahil edilmesi zorunludur. Satış suretiyle ortaklığın giderilmesi istenen taşınmaz üzerinde 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu"nun yürürlüğe girdiği, 01.01.2002 tarihinden önce kurulmuş bir intifa hakkı varsa taşınmazın 14.3.1960 tarihli ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca intifa hakkı ile yükümlü olarak satılması gerekir.
İntifa hakkı sahibi yalnız başına bu hakkının paraya çevrilmesini, taşınmazın intifasız satışını isterse diğer paydaşların muvafakati aranmaksızın taşınmazın intifasız satışına karar verilmelidir.
İntifa hakkı 01.01.2002 tarihinden sonra kurulmuş ise, 4721 sayılı TMK"nın 700. maddesi uyarınca; Bir paydaşın kendi payı üzerinde intifa hakkı kurması halinde, diğer paydaşlardan biri intifa hakkının kurulduğunun kendisine tebliğinden başlayarak üç ay içinde paylaşma isteminde bulunursa; satış yoluyla paylaşmada intifa hakkı, buna ilişkin paya düşecek bedel üzerinde devam eder.
Somut olayda, dava konusu edilen ve satışına karar verilen 6287 ada 4 parsel sayılı taşınmaz tapu kaydında davacılar ve davalı adına paylı mülkiyet hükümlerine tabi olarak kayıtlıdır.
Tapu kaydında, 10.01.2014 tarihinde paydaşlardan ... hissesinde ... lehine, 14.12.1989 tarihinde ... hissesinde, ... lehine intifa hakkı tesis edilmiştir.
Lehine intifa hakkı kurulan ... davaya dahil edilmediği gibi ..."ın payı üzerinde intifa hakkı kurulduğu hususunda diğer paydaşlara Türk Medeni Kanunu"nun 700. maddesinde öngörülen biçimde bir bildirimde bulunulup bulunulmadığı anlaşılamamaktadır. Mahkemece taşınmazdaki pay üzerinde intifa hakkı kurulduğu hususunun diğer paydaşlara tebliğ edilip edilmediği üzerinde durularak TMK"nın 700. maddesinde öngörülen biçimde bir bildirimde bulunulmaması halinde davanın üç aylık sürede açıldığının kabulü ile pay üzerinde intifa hakkı bulunmaksızın satış yoluyla paydaşlığın giderilmesine, intifa hakkının söz konusu paya düşecek bedel üzerinden devam etmesine karar vermek gerekirken, bu konuda herhangi bir araştırma yapılmaması; Ayrıca ... payındaki intifa hakkı sahibi ..."a, intifa hakkının paraya çevrilmesini isteyip istemediğinin sorulmaması intifa hakkına ilişkin hüküm kurulmaması doğru görülmemiştir.
Bu durumda mahkemece, lehine intifa hakkı tesis edilen ... davaya dahil edildikten sonra 01.01.2002 tarihinden sonra kurulan bu intifa hakkı ile ilgili TMK"nun 700. maddesi çerçevesinde araştırma ve değerlendirme yapılmalı, ... payındaki intifa hakkı sahibi ..."a da 14.03.1960 günlü ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca, intifa hakkı ile ilgili olarak bedel talep edip etmeyeceği veya taşınmazın intifa hakkı ile yükümlü olarak satışını isteyip istemediği sorulmalı, beyanı alınmalı, yalnız başına bu hakkının paraya çevrilmesini, taşınmazın intifasız satışını isterse diğer paydaşların muvafakatları aranmaksızın taşınmazın intifasız satışına karar verilmesi gerekir. Bu hususlar gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması kararın bozulmasını gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatıranlara iadesine, 25.02.2016 tarihinde oybirliği ile karar verildi.