Danıştay 7. Daire 1993/5377 Esas 1995/1021 Karar Sayılı İlamı

Daire : YEDİNCİ DAİRE
Karar Yılı : 1995
Karar No : 1021
Esas Yılı : 1993
Esas No : 5377
Karar Tarihi : 15/03/995
SONRADAN SALINMASI HALİNDE VERGİ MÜKERRERLİĞİ DOĞURACAK DAHİLİ TEVKİFATA GECİKME FAİZİ UYGULAMASININ MÜMKÜN OLMADIĞI HK.
Yükümlü şirketin 1988 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu düzenlenen vergi inceleme raporu uyarınca 1988 yılı Mayıs dönemi için salınan kaçakçılık cezalı dahili tevkifatın terkini istemiyle açılan davanın süre aşımı nedeniyle reddi üzerine tahakkuk fişi ile istenilen dahili tevkifata uygulanan kaçakçılık cezası ve gecikme faizinin terkini istemiyle açılan davayı; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28. maddesinin 5.fıkrasından bahisle, yükümlü şirketin 1988 yılı Mayıs dönemine ilişkin cezalı dahili tevkifatın terkini istemiyle açtığı davanın mahkemelerinin 13.11.1992 gün ve … sayılı kararıyla süre aşımı yönünden reddedildiği, bu durumda tahakkuk fişinde yer alan dahili tevkifata uygulanan kaçakçılık cezasının yükümlü şirketten talep edilmesi yerinde olduğundan yeniden dava açılmasının mümkün olmadığı, aynı tahakkuk fişiyle istenilen gecikme faizinin dava konusu yapılması yerinde ise de; süresi içinde ödenmeyen dahili tevkifat için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 112.maddesi uyarınca gecikme faizi istenilmesinde isabetsizlik olmadığı, aksi durumun, vergisini süresinde ödeyen yükümlüler bakımından haksızlık olacağı, diğer taraftan mükerrer bir vergi niteliğini taşıyan dahili tevkifat için ceza kesilemeyeceği yolundaki yükümlü şirket iddialarının bu aşamada incelenmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle reddedin ....Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararının; bozulması istenilmektedir.
Uyuşmazlık, yükümlü şirketin 1988 yılı işlemlerinin incelenmesi sonucu düzenlenen vergi inceleme raporu uyarınca 1988 yılı Mayıs dönemi için salınan kaçakçılık cezalı dahili tevkifatın terkini istemiyle açılan davanın süre aşımı yönünden reddi üzerine, tahakkuk fişi ile dahili tevkifata uygulanan kaçakçılık cezası ve gecikme faizi istenilmesinden
doğmuştur.
Yükümlü şirketçe temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, vergi mahkemesi kararının, dahili tevkifata uygulanan kaçakçılık cezasını onayan kısmının bozulmasını sağlayacak durumda bulunmamaktadır.
Dahili tevkifata uygulanan gecikme faizine gelince; 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun mükerrer 40.maddesinde; kurumlar vergisi mükelleflerinin cari vergilendirme döneminin kurumlar vergisine mahsup edilmek üzere, Gelir Vergisi Kanununun dahilitevkifat ile ilgili hükümlerine göre dahili tevkifat yaparak vergi dairesine ödeyecekleri, Gelir Vergisi Kanununun dahili tevkifata ilişkin hükümlerinin kurumlar vergisi mükellefleri hakkında da uygulanacağı belirtilmiş, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 94.maddesinin (B) fıkrasında ise, dahili tevkifatın uygulanma esaslarına yer verilmiş bulunmaktadır.
94.maddenin sözü edilen (B) fıkrasının son bentlerinde, cari vergilendirme dönemi içinde elde edilen, ticari, zirai ve mesleki kazanç üzerinden bu maddenin (A) fıkrası uyarınca tevkif edilmiş bulunan gelir vergisinin ödendiği belgelendirilmek kaydıyla, ödenmesi gereken dahili tevkifattan mahsup edileceği, mükelleflerin bu madde uyarınca dahili tevkifata ait ödemeleri toplamının, cari takvim yılına ait yıllık gelir vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan gelir vergisine mahsup edileceği, mahsubu yapılan miktarın hesaplanan gelir vergisinden fazla olması halinde de aradaki farkın müteakip dönemlere ilişkin olarak yapılması gereken dahili tevkifata ait ödemeye mahsup edileceği hükme bağlanmıştır.
Madde hükmünde belirtildiği üzere yapılması öngörülen dahili tevkifatın, cari vergilendirme dönemi ile ilgili olarak verilen beyanname üzerine hesaplanan gelir vergisinden mahsubuna cevaz verilmekte, bu haliyle dahili tevkifat, mükelleflerin "vergi sorumlusu" sıfatıyla değil, kendileri tarafından ödenecek peşin bir vergiden ibaret bulunmaktadır. Madde hükmünde geçmiş dönemlere ait işlemler üzerinden dahili tevkifat yapılacağı öngörülmediği gibi, cari vergilendirme dönemindeki işlemler üzerinden yapılan dahili tevkifatın cari vergilendirme dönemini takip eden dönemlere ait gelir vergisinden mahsup edileceğine dair bir hüküm de yer almamıştır.
Şu hale göre peşin bir vergi niteliği taşıyan dahili tevkifatın, sonuçta yıllık kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden hesaplanan kurumlar vergisinden mahsubu gerekli olup, mahsup olanağı kalmayan bir dahili tevkifatın daha sonra tahsili cihetine gidilmiş olmasının vergi mükerrerliğine yol açacağı kuşkusuzdur.
Olayda, yükümlü şirketce, vergi inceleme raporu uyarınca salınan kaçakçılık cezalı dahili tevkifatın terkini istemiyle açılan davanın ....Vergi Mahkemesinin ... gün ve E:..., K:... sayılı kararıyla süre aşımı yönünden reddine karar veildiğinden, kaçakçılık cezasına yönelik istemin incelenmesi ve bir karara varılması
mümkün değildir.
Ancak yukarıda belirtilen gerekçeler karşısında, peşin bir vergi niteliği taşyan dahili tevkifatın sonradan salınması kanunen mümkün olamayacağına göre buna dayalı bir gecikme faizi uygulanması kanunen mümkün olamayacağına göre buna dayalı bir gecikme faizi uygulanması yoluna gidilemeyeceği de tabiidir. Vergi aslı yönünden dava süresinin geçirilmiş olması keyfiyeti sonradan salınması halinde vergi mükerrerliği doğuracak dahili tevkifata gecikme faizi uygulanmasını haklı kılacak hukuki bir neden sayılamayacağı cihetle mahkeme kararının bu hususa ilişkin hüküm fıkrasında isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kısmen kabulüne, vergi mahkemesi kararının dahili tevkifata uygulanan gecikme faizini onayan kısmının bozulmasına, dahili tevkifata uygulanan kaçakçılık cezasına yönelik temyiz isteminin reddi ile kararın bu kısmının onanmasına karar verildi.