MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlular tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Alacaklı ... tarafından, borçlu ... aleyhine ... ... 5. İcra Müdürlüğü"nün 2013/2862 Esas sayılı icra dosyası ile kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip başlatılmış, borçlunun eşi ... icra kefili olmuştur. ..."in adına kayıtlı taşınmazın borçlu olduğu .... İcra Müdürlüğü"nün 2012/3818 Esas sayılı dosyasından satışı yapılmış ve arta kalan miktar ... ... 5. İcra Müdürlüğü"nün 2013/2862 Esas sayılı dosyasına gönderilmiştir. ... mirasçıları icra müdürlüğüne başvururak icra dosyasına gönderilen paranın taraflarına iadesini talep ettmişler müdürlükçe talepleri reddedilmiştir.
... mirasçılarının icra müdürlüğünce taleplerinin reddedilmesi üzerine icra mahkemesine başvurdukları, murislerinin icra kefili olduğu dönemde fiil ehliyetinin bulunmadığını ve borçlu olmadıklarını belirterek ret kararının iptalini talep ettikleri, mahkemece, icra kefilliğinin iptaline ilişkin bir karar bulunmadığı ve paranın iadesi konusunda .... İcra Müdürlüğünün 2012/3818 Esas sayılı dosyasında karar verilebileceği gerekçesiyle şikayetin reddine karar verilmiştir.
Fiil ehliyeti TMK’nun 9 ve devam eden maddelerinde düzenlenmiştir. Türk Medeni Kanunu “fiil ehliyetine sahip olan kimse, kendi fiili ile hak elde edebilir ve borç altına girebilir” biçimindeki 9. maddesi hükmüyle hak elde edebilmeyi ve borç altına girmeyi fiil ehliyetine bağlamış, 10. maddesinde de fiil ehliyetinin başlıca koşulu olarak ayırtım gücü ile ergin (reşit) olmayı kabul ederek “ayırtım etme gücüne sahip ve kısıtlı olmayan her ergin kişinin fiil ehliyeti vardır” hükmünü getirmiştir. “Ayırtım gücü” eylem ve işlev ehliyeti olarak da tarif edilerek aynı yasanın 13. maddesinde “Yaşının küçüklüğü yönünden veya akıl hastalığı, akıl zayıflığı, sarhoşluk ya da buna benzer sebeplerden biriyle akla uygun biçimde davranma yeteneğinden olmayan herkes bu kanuna göre ayırtım etme gücüne sahiptir” denmek suretiyle açıklanmıştır. Türk Medeni Kanununun 15. maddesinde de ifade edildiği üzere, ayırtım gücü bulunmayan kimsenin geçerli bir iradesi bulunmaması nedeniyle kanunda gösterilen ayrık durumlar saklı kalmak üzere, yapacağı işlemlere sonuç bağlanamaz. 11/06/1941 gün ve 1941/4-21 sayılı içtihadı birleştirme kararının sonuç bölümünde ayırtım gücünden yoksun olan kişilerin tasarruf ehliyetlerinin geçersiz olduğu açıkça vurgulanmıştır.
HMK’nun 266. maddesi “mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde taraflardan birini talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilikişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir. Hakimlik mesleğinin gerektirdiği genel ve hukuki bilgi ile çözümlenmesi mümkün olan konularda bilirkişiye başvurulamaz” hükmünü düzenlemiştir.
Ayırt etme gücünün nispi bir kavram olması, kişiye eyleme ve işleme göre değişmesi bu yönde yetkili sağlık kurullarından rapor alınmasını gerektirmektedir. Esasen Medeni Kanun’un 409/2. maddesi akıl hastalığı ve akıl zayıflığının bilirkişi raporu ile belirleneceğini öngörmüştür.
Somut olayda icra kefilinin icra kefalet tarihinde fiil ehliyetinin olmadığının ileri sürüldüğü, Şişli 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 02.07.2008 tarih ve 2007/1876 Esas, 2008/1157 Karar sayılı vesayet ilamı ile MK. 405. maddesi uyarınca hastalığı nedeniyle kısıtlanmasına, oğlu ...’ın vasi tayin edilmesine karar verildiği anlaşılmaktadır. Fiil ehliyeti (işlem yapma ehliyeti) kamu düzenine ilişkin olup mahkemece yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilmelidir.
Bu nedenle mahkemece, kefaletin geçerli olup olmadığı ... ... 6. İcra Hukuk Mahkemesi"nin 2014/774 Esas-2015/673 Karar sayılı dosyasında medeni hakları kullanma ehliyeti bulunmadığına ilişkin rapor alındığı da gözetilerek gerektiğinde yeniden rapor alınarak icra kefili ...’in icra kefaleti tarihi itibariyle medeni hakları kullanma (fiil) ehliyeti bulunup bulunmadığının belirlenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Borçluların temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.