MAHKEMESİ : Bakırköy 6. İş Mahkemesi
TARİHİ : 01/10/2013
NUMARASI : 2008/299-2013/511


Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R

Dava, davacının davalı Z.. B.. işyerinde 03.07.2003- 03.09.2007 tarihleri arasında çalıştığının tespiti ile bu işyerini devralan davalı Zirve Tekstil Dış Tic. Ltd. Şti." de ki sigortalı çalışmalarına esa primlerinni gerçek ücreti üzerinden yapılması istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile davacının, davalı Z.. B.. -Haydar Gündöner "de 03/07/2003-01/01/2004 arası 177 gün, günlük 15,26 TL ve 01/01/2004-22/03/2004 arası 82 gün, günlük 18,32 TL ücretle sigortasız olarak çalıştığının tespitine, fazla istem kanıtlanamadığından reddine, davalı Zirve Tekstil Dış Ticaret Ltd.Şti. adına açılan davanınreddine karar verilmişse de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanaklarından biri 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Somut olayda Mahkemece davalı işyerine ait ihtilaflı dönemde faal olan işyeri bulunup bulunmadığı araştırılmadan, işyeri kayıtları ve dönem bordroları istenmeden, varsa ihtilaflı dönem bordro tanıkları ve komşu işyeri tanıkları dinlenmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olmuştur.
Yapılacak iş; davalı şirketlerden Z.. B..-H... G.... ünvanlı işyerinin işyeri kayıtlarını istemek, şirket değil de kişi adına kayıtlı ise davaya bu kişiyi usulünce dahil etmek, 1095215 sicil numaralı işyerinin işyeri kayıtları ile ihtilaflı dönem bordrolarını istemek, hangi tarihlerde 506 sayılı yasa kapsamında bulunduğunu sormak, işyeri kaydı yok ya da ihtilaflı dönemde kısmen ya da tamamen yasa kapsamında değilse davalıya ait ticaret sicil müdürlüğü ile vergi dairesi nezdinde kaydının bulunup bulunmadığı yönünde araştırma yapılıp, tescil ve mükellefiyet kayıtlarını temin etmek, davalı iş yerinin davaya konu dönemde çalışma izni ve ruhsatı ile elektrik-su-telefon aboneliğinin bulunup bulunmadığını ilgili belediye, PTT müdürlüğünden sormak suretiyle davalı Z.. B.. ünvanlı işyerinin hangi tarihlerde faal olduğunu belirlemek, işyerinin davalı dönemde faal olduğunun anlaşılması halinde ise bu işyerine ait dönem bordrolarında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, davalı işyerinde ihtilaflı dönemde davalı kurum müfettişlerince tahkikat yapıldı ise tahkikat belgelerini istemek ve davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği de nazara alınıp gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 06.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.