Vekili              :Av. Ş.Z.

Davalı            :Karayolları Genel Müdürlüğü

Vekili              :Av. H. K.C. 

O L A Y          : Antalya Elektrik Dağıtım Müessesinde işçi olarak çalışan M.Y.’un,müesseseye ait aracın Manavgat karayolu üzerinden seyir halinde iken uçuruma yuvarlanması sonucunda ölmesi nedeniyle mirasçıları tarafından TEDAŞ Genel Müdürlüğü aleyhine açılan tazminat davasında; ANKARA 2. İŞ MAHKEMESİ, 7.10.1997 gün ve  E:1997/5, K:1997/1389 sayı ile, bilirkişi raporunda davalı işverenin  %30, müteveffa  sigortalı (araç sürücüsü) H.Ş.’ nin %30 ve Karayolları Genel Müdürlüğünün %40 olarak saptanan kusur ve sorumluluk oranlarının benimsendiğinden bahisle, davanın kısmen kabulü ile toplam 10.472.395.280.- Lira maddi ve manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan alınıp davacılara ödenmesine, fazla talebin reddine karar vermiş; bu karar, YARGITAY 21. HUKUK DAİRESİ’ nin 6.11.1997 gün ve E: 1997/7121, K:1997/ 7180 sayılı kararıyla onanmak suretiyle kesinleşmiştir.

            Anılan yargı kararı  gereğince haksahiplerine 14.093.209.060.- TL. ödemede bulunan TEDAŞ Genel Müdürlüğünün vekilince, olayda % 40 oranında kusur ve sorumluluğu saptanan Karayolları Genel Müdürlüğü aleyhine, idarelerince ödenen miktarın % 40’ı olan 5.846.180.551.- lira alacağın, talep tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte tahsiline hükmedilmesi istemiyle, 10.7.1998 gününde adli yargı yerinde dava açılmıştır.

            ANKARA 22. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ ( HAKEM SIFATIYLA); 4.3.1999 gün ve E:1998/401, K:1999/19 sayı ile, olayda karayolunun bakım ve onarımı, trafiğe usulüne uygun açılıp açılmadığı yönünden davalı idarenin hizmet kusuru olduğu; idari eylem ve  tasarrufların

denetimi 2577 sayılı Kanun’un 2. maddesi gereğince idari yargıya ait bulunduğundan davanın idari yargıda açılması gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, yapılan itirazın 6.7.1999 günlü kararla reddedilmesi suretiyle kesinleşmiştir.

            TEDAŞ Genel Müdürlüğü vekili, bu kez, yeniden hesaplanan 8.069.262.320.- lira alacağın ödeme tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline hükmedilmesi istemiyle, 6.4.2001 gününde (Ankara 4. İdare Mahkemesi’nin 18.8.1999 günlü, E:1999/779, K:1999/765 sayılı dilekçe ret kararı üzerine usulüne uygun düzenlenen dilekçe ile) idari yargı yerinde dava açmıştır.

            ANKARA 4. İDARE MAHKEMESİ; 4.7.2001 gün ve E:2001/ 435 sayı ile, rücuen tazminat davaları idari dava niteliği taşımadığından davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu sonucuna varıldığı; ancak, daha önce adli yargı yerince görevsizlik kararı verildiğinden bahisle, görevli yargı yerinin belirlenmesi için 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre Uyuşmazlık Mahkemesi’ne başvurulmasına ve davanın Uyuşmazlık Mahkemesi’nce karar verilinceye değin ertelenmesine karar vermiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler: Dr. Mustafa KILIÇOĞLU, Ümran SAYIŞ, Bekir AKSOYLU, Mustafa BİRDEN,Turgut ARIBAL ve Hıfzı ÇUBUKLU’nun katılımlarıyla yapılan 24/12/2001 günlü toplantısında, Raportör-Hakim İsa YEĞENOĞLU’nun davanın çözümünde adli yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ ile Danıştay Savcısı Emin Celalettin ÖZKAN’ın davada adli yargının görevli olduğu yolundaki  yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:           

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

            Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca yapılan incelemeye göre, İdare Mahkemesi’nce anılan Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen usul ve yönteme uygun biçimde başvuruda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmemiş, esas inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir.           

            ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

Dava, yargı kararı ile tazminle yükümlü tutulan TEDAŞ tarafından, kurumlarınca ödenen tutarın,Karayolları Genel Müdürlüğünden rücuen tahsili isteminden ibarettir.

            Olayda,görevi esnasında trafik kazasında ölen Kurum işçisinin mirasçıları tarafından açılan tazminat davasında,Mahkemece hükmolunan tazminatın davalı TEDAŞ tarafından hak sahiplerine ödendiği ve bu yoldaki kararın derecattan geçerek kesinleştiği anlaşılmaktadır.

Tazminat davasına bakan Mahkemece, zararın idare hukuku ilkelerine göre idari yargı yerinde saptanmasının gerekeceği yolunda bir görevsizlik kararı verilmediğine ve hükmolunan  tazminat da tamamen ödenmiş olduğuna göre, olayda ölenin mirasçıları olan davacı taraf yönünden,ortada tazminat davasında giderilmemiş bir alacak bulunduğundan sözedilemeyeceği gibi , 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 2/1-b. maddesinde belirtilen "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında, zarar gören tarafından idari yargı yerinde açılacak bir idari dava yoluyla giderilmesi gereken zarar da kalmamıştır.

            Öte yandan,ortada, Devlete, il özel idarelerine ve belediyelere ait akitten, haksız fiil ve haksız iktisaptan doğanlar dışındaki alacakların tahsil usulünü düzenleyen 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamına giren bir kamu alacağı da bulunmamaktadır.

            Belirtilen tüm bu hususlara göre, tam yargı davası niteliği taşımayan ve konusu bir kamu alacağı olmayan rücu davasının, Borçlar Kanunu hükümlerine göre adli yargı yerince çözümlenmesi; bu nedenle, Ankara 22. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce (Hakem sıfatıyla) verilen görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ         : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle, Ankara 4.  İdare Mahkemesi"nin başvurusunun  KABULÜ  ile,  Ankara 22.  Asliye  Hukuk Mahkemesi"nin (Hakem sıfatıyla) 4.3.1999 gün ve E:1998/401, K:1999/19 sayılı GÖREVSİZLİK  KARARININ KALDIRILMASINA, 24.12.2001 gününde KESİN OLARAK OYBİRLİĞİ İLE karar verildi.