Danıştay 8. Daire 1995/4350 Esas 1996/768 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 1995/4350
Karar No: 1996/768

Temyiz İsteminde Bulunan : … Üniversitesi Rektörlüğü
Vekili : …
Karşı Taraf : …
Vekili : …
İstemin Özeti : Davacının öğretim görevlisi kadrosuna atamasının yapılmaması nedeniyle uğradığı 200.000.000.- lira maddi, 20.000.000.- lira manevi zararın yasal faizi ile birlikte davalı idareden tazmini istemiyle açılan davada, idarelerin kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı ödemekle yükümlü oldukları, olay tarihinde davalı idareye bağlı olan … Meslek Yüksek Okulu İnşaat Bölümü Öğretim Görevliliği kadrosuna davacının yazılı ve sözlü sınavları kazanmasına rağmen atanmaması işleminin … İdare Mahkemesinin … günlü, Esas No: …, karar No: … sayılı kararıyla hukuka aykırılığı saptanarak iptal edildiği, bu kararın ise temyiz edilmeyerek kesinleştiği, bu nedenle davacının uğradığı zararın davalı idarece tazmini gerektiği, Mahkemelerinin 17.2.1995 günlü ara kararına davalı idareden alınan yanıttan, atanmama işleminin tesis edildiği 28.5.1992 günü ile tam yargı davasının açıldığı 25.4.1995 günü arasında yoksun kalınan 148.635.000.- liranın davalı idarece davacıya ödenmesi gerektiği, bu miktarın üzerindeki kısımda ve manevi tazminat isteminin koşulları gerçekleşmediğinden yerinde görülmediği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüyle 148.635.000.- liranın işlemin tesis olduğu tarihten itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine, bu miktarın üzerindeki maddi ve manevi tazminata ilişkin kısmının ise reddine hükmeden ... İdare Mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararının, husumetin … Üniversitesi Rektörlüğüne yöneltilmesi gerektiği, süresinde dava açılıp açılmadığı konusunun araştırılmadan karar verildiği, davacının memur sıfatını kazanamamış olması nedeniyle parasal ödemelerin yapılamıyacağı, davacının aynı dönem içerisinde çalışıp çalışmadığı konusunun araştırılmadan hüküm tesis edildiği öne sürülerek 2577 sayılı Yasanın 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Özeti : İstemin reddi gerekeceği savunulmaktadır.
Danıştay Tetkik Hakimi … 'ın Düşüncesi : Temyiz isteminin kabulü ve mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı … 'nın Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp idare mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin reddiyle idare mahkemesi kararının onanmasının uygun olacağı düşünülmektedir.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Sekizinci Dairesince işin gereği görüşüldü:
Uyuşmazlık, … Meslek Yüksekokulu İnşaat Bölümü Öğretim Görevlisi kadrosuna yazılı ve sözlü sınavları kazanmasına karşın güvenliK soruşturmasının olumsuz sonuçlandığı nedeniyle ataması yapılmayan davacının bu nedenle uğradığını öne sürdüğü maddi ve manevi tazminat isteminden doğmuştur.
Dosyanın incelenmesinden, davacının anılan bölümün Öğretim görevlisi kadrosu için açılan yazılı ve sözlü sınavlarda başarılı olduğu, hakkında yapılan güvenlik soruşturmasında, yasadışı … örgütü faaliyetlerinden dolayı 14.3.1991 tarihinde yakalanıp sorgusunu takiben 18.3.1991 tarihinde … Emniyet Müdürlüğünce serbest bırakılması durumunun davalı idarece güvenlik soruşturmasının olumsuz değerlendirilmesine yol açtığı, atamasının yapılmaması işleminin iptali istemiyle açtığı davada, ...İdare Mahkemesinin … günlü ve … sayılı kararıyla işlemin iptal edildiği, iptal kararının davacı vekiline 4.3.1994 tarihinde tebliğ edildiği, kararın taraflarca temyiz edilmediğinden 4.4.1994 tarihinde kesinleştiği, davacı vekilinin 21.4.1994 tarihinde kayda giren dilekçesi ile müvekkilinin öğretim görevlisi kadrosuna atamasının yapılmaması nedeniyle mahrum kaldığını öne sürdüğü 200.000.000 Tl. maddi ve 20.000.000.- TL. manevi olmak üzere toplam 220.000.000 Tl.nin işlem tarihi olan 28.5.1992 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açtığı davada, ... İdare Mahkemesinin… günlü ve … sayılı kararıyla davanın kısmen kabulüyle 148.635.000 Tl.miktarın işlemin tesis olduğu tarihten itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine, bu miktarın üzerindeki maddi ve manevi tazminata ilişkin kısmının ise reddine karar verildiği, anılan kararın davalı idarece temyizen incelenerek bozulması istenildiği anlaşılmıştır.
Bir idari işlemin yasalara ve hukuka aykırılığı kural olarak hizmet kusuru sayılmakta ise de, her aykırılığın tazminat sorumluluğuna yol açmayacağı da idare hukuku ilkelerindendir. Nitekim idari işlemlerin iptalini gerektiren nedenlerle hizmet kusurunu doğuran nedenler arasında tam bir özdeşlik yoktur. Bir işlemin herhangi bir yönden yasalara ve hukuk kurallarına aykırı görülerek iptal edilmiş olması hizmet kusurunun varlığını kabule yetmez.
İdare işleminin yapılması ve uygulanmasında hizmet kusuru işlenmiştir diyebilmek için saptanan hukuki sakatlığın ağır ve önemli olması gerekmektedir.
... İdare Mahkemesince iptal edilen öğretim görevliliğine atamasının yapılmaması işleminin tesisinde güvenlik soruşturması sonucunda hataya düşülmüş olması, hizmet kusuru sayılabilecek ve maddi tazminat ödenmesi sonucunu doğuracak ağır ve önemli bir hukuki sakatlık niteliğinde değildir. Bu nedenle idarenin maddi tazminat ödemekle yükümlü tutulması gerekmez.
İdare mahkemesince, davanın kısmen kabulüyle … Tl. miktarın işlemin tesis edildiği tarihten itibaren hesaplanacak yasal faiziyle birlikte davacıya ödenmesine hükmedilmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle … İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine 19.3.1996 gününde oybirliği ile karar verildi.