9. Hukuk Dairesi 2021/2566 E. , 2021/6571 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde Deniz İş Kanunu kapsamında usta gemici olarak çalışırken ücretlerinin gerektiği gibi ödenmemesi üzerine iş sözleşmesini haklı olarak fesh ettiğini ileri sürerek kıdem tazminatı ile fazla çalışma, yemek ücreti, ulusal bayram ve genel tatil alacaklarının tahsilini, istemiştir.
Davalılar Cevabının Özeti:
Davalılar vekili, zamanaşımı def"ini öne sürerek, davacının istifa ederek ayrıldığını, bu nedenle kıdem tazminatına hak kazanmadığını, fazla mesai ve genel tatil ücretlerinin tahakkuk ettirilerek ödendiğini, yemek ücreti alacağı da olmadığını, savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının, haklı fesih iddiasında bulunduğu ancak fesih nedenlerini ispatlayamadığı, yapılan fazla çalışmalar ile tatil çalışmalarının ücretlerinin ödendiği ancak bir kısım yemek ücreti alacağı olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, karar verilmiştir.
Kararı davacı taraf temyiz etmiştir. Dairemizin 2016/36040 esas, 2019/20332 karar ve 19/11/2019 tarihli ilamı ile, diğer temyiz itirazları yerinde görülmeyerek özetle " ...davacının aylık fazla çalışma saati 90 saat olup işverence 54 saati ödendiğinden bakiye 36 saatlik fazla çalışma ücreti alacağı olduğu ve fesih tarihinde ödenmemiş fazla çalışma ücreti alacağı nedeniyle iş sözleşmesinin haklı olarak fesh edildiği kabulü ile kıdem tazminatına hükmedilmesi gerektiği" gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılar vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Taraflar arasında, fazla çalışma ücretinin hesabı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
20.04.1967 tarih ve 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 28. maddesine göre bu kanuna göre tespit edilmiş bulunan iş sürelerinin aşılması suretiyle yapılan çalışmalar, fazla saatlerde çalışma sayılır. Aynı maddenin 2. fıkrasında yapılacak fazla çalışmanın her saatine ödenecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarı % 25 oranında artırılmak suretiyle bulunacak miktardan az olamayacağı düzenlenmiştir. 01.07.2012 tarih ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 402. maddesinde fazla mesai alacağının % 50 zamlı hesaplanacağı düzenlenmişse de, Deniz İş Kanunu kapsamında deniz taşıma işlerinde çalışan işçilere Deniz İş Kanunu hükümlerinin genel kanun niteliğindeki Türk Borçlar Kanunu karşısında uygulanma önceliği vardır. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 180 sayılı sözleşmesine ek olarak çıkarılmış olan 187 sayılı tavsiye kararının “Gemi Adamlarının Ücretleri” başlıklı II. bölümünün 3. maddesinin (c) bendinde fazla çalışmanın saat başına ödenecek temel ücretin 1,25’inden az olmamak üzere yasal düzenlemeler veya toplu sözleşmelerle belirleneceği belirtilmiştir. Deniz İş Kanunu’nun yukarıda belirtilen hükmü uluslararası düzenlemelere de uygun düşmektedir. Buna göre hesaplama % 25 zamlı ücretle yapılmalıdır.
Somut uyuşmazlıkta hükme esas alınan bilirkişi raporunda fazla çalışma ücreti hesabı yapılırken, yukarıda açıklandığı üzere, % 25 zamlı ücret yerine %50 zamlı ücretin dikkate alınması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 22/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.