17. Hukuk Dairesi 2014/17754 E. , 2017/1265 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili ile davalı ... vekili ve davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalı tarafa ait araç sürücüsünün kusuru ile gerçekleşen kazada müvekkillerinin desteğinin öldüğünü açıklayıp 100.000,00"er TL manevi tazminat ile ıslah ile artırılan toplam 40.855,40 TL maddi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece toplanan delillere göre davanın kısmen kabulü ile Davacı anne ... için hesaplanan 20.057,28 TL"den kusuru indirimi yapılmaksızın tamamından davalı ... şirketi sorumlu olmak üzere davalılar ... ve ... ise desteğin kusuru oranında indirim yapıldıktan sonra 12.050,15 TL"sinden sorumlu olmak üzere, davacı baba ... için hesaplanan 20.798,12 TL"den kusuru indirimi yapılmaksızın tamamından davalı ... şirketi, davalılar ... ve ... ise desteğin kusuru oranında indirim yapıldıktan sonra 13.069,40 TL sinden sorumlu olmak üzere davalılar ... ve.... Belediye Başkanlığından tahsiline, manevi tazminat talebi yönünden 5.000,00"er TL manevi tazminatın davalılar ... ve .... Belediye Başkanlığından müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine karar verilmiş, hüküm davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ...Ş. vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ... vekilinin tüm, davacılar vekili ve davalı ...Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi-manevi tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu"nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacıca göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı"nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında,
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K"nun 4.maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nesafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, takdir olunan manevi tazminatların az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
3-Mahkemece hükme esas alınan tazminat raporunda kaza tarihinde 15 yaşında olan desteğin 18 yaşında gelir ede etmeye başlayacağı döneme kadar anne babası tarafından yetiştirme gideri yapılacağı beliriltilerek desteğin anne-babası için hesaplanan tazminattan yetiştirme gideri indirilmiştir.
Davacı annenin çalışmadığı, herhangi bir gelirinin bulunmadığı, ev hanımı olduğu dosya kapsamından belli olduğu halde, mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda hesaplanan tazminattan yetiştirme gideri indirimi yapılması doğru değildir. Esasen bu indirimin yapılabilmesi için davacı annenin çalışan,
geliri olan, desteğin yetiştirme giderlerini kısmen de olsa üstlenmiş olan kişilerden olması gerekmektedir. Bu nedenle mahkemece davacı annenin çalışmadığı gözetilerek yetiştirme giderlerinin davacı baba tarafından karşılandığı kabul edilip davacı anne için hesaplanan destekten yoksun kalma tazminatından yetiştirme gideri indirimi yapılmadan karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Davalı ...Ş."nin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede;
4-2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 91. maddesi ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları A-1.maddesinde, sigortacı poliçede belirtilen aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre işletene düşen hukuki sorumluluğu zorunlu sigorta limitlerine kadar temin edeceği, düzenlenmiştir.
Somut olayda, davacıların desteğinin sevk ve idaresindeki motosiklet ile seyir halinde iken davalıya zorunlu mali sorumluluk sigortalı aracın sürücüsünün çarpması neticesinde desteğin öldüğü, dosya kapsamında bulunan bilirkişi raporlarında desteğin %25 oranında kusurlu bulunduğu, davalının sürücüsünün ise %75 oranında kusurlu bulunduğu anlaşılmaktadır. Davalı ... şirketi sigortalısının kusuru oranında sorumlu olup hesaplanan tazminattan murisin kusuru oranında indirim yapılması gerekirken hesaplanan tazminatın tamamından davalı ... şirketinin sorumlu tutulması doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin tüm, davacılar vekili ve davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 ve 3 nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin, 4 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş."nin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 2.093,13 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ..."ndan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ile davalı ...Ş."ye geri verilmesine 09/02/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.