
Esas No: 2020/162
Karar No: 2020/164
Karar Tarihi: 23.11.2020
Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/162 Esas 2020/164 Karar Sayılı İlamı
T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/162
Karar No : 2020/164
BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI ARASINDAKİ AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİ HAKKINDA KARAR
Ankara Bölge İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun 10/07/2020 tarih ve E:2020/68, K:2020/68 sayılı kararıyla;
.. Bakanlığı vekili Av. … tarafından, Ankara Bölge İdare Mahkemesi Yedinci İdari Dava Dairesinin 16/01/2020 tarih ve E:2019/1531, K:2020/42 sayılı kararı ile Konya Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü İdari Dava Dairesinin 07/03/2019 tarih ve E:2018/660, K:2019/302 sayılı kararı arasındaki aykırılığın giderilmesinin istenmesi nedeniyle,
"Aykırılığın davanın reddi yolundaki Konya Bölge İdare Mahkemesi kararı doğrultusunda giderilmesi gerektiği" görüşüyle, 2576 sayılı "Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun"un 3/C maddesinin 5. fıkrası uyarınca karar verilmesi için dosyanın Danıştaya gönderilmesi üzerine,
Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkimi …'ın açıklamaları dinlendikten sonra konu ile ilgili kararlar ve yasal düzenlemeler incelenerek gereği görüşüldü:
I-AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU BÖLGE İDARE MAHKEMESİ KARARLARI :
A-ANKARA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ YEDİNCİ İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2019/1531 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti: Milli Eğitim Bakanlığı Hukuk Müşavirliği emrinde Hukuk Müşaviri olarak çalışmakta iken 27/04/2017 tarihinde emekli olan davacının; emekli olmadan önce kurum vekili olarak takip ettiği dava ve icra dosyalarında yapılan vekalet ücreti tahsilatlarından payına tekabül eden tutarın tarafına ödenmesi istemiyle yapılan 14/12/2017 tarihli başvurusunun zımnen reddedilmesine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
Ankara 3. İdare Mahkemesinin 21/03/2019 tarih ve E:2018/425, K:2019/667 sayılı kararının özeti:
İdareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan vekalet ücretlerinin, emanet hesapta toplandıktan sonra hukuk biriminde fiilen görev yaparak takip edilen dosyalara katkı sağlayan personele dağıtımının yapılması, tahsil edilen vekalet ücretinin %55 'inin dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata, kalan %40'lık kısmının vekalet ücreti dağıtımının yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara eşit olarak ödenmesi, %5'lik kısmının ise Hazineye gelir kaydedilmesinin öngörüldüğü,
%40'lık kısım için dağıtım yapılan yıl içinde hukuk biriminde 6 aydan fazla fiilen çalışma şartı aranırkan %55'lik kısım için bu şekilde bir şarta yer verilmediğinin görüldüğü, 659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesinin 2. fıkrasında idare hukuk biriminde fiilen görev yapan personele ödeneceğinin kurala bağlandığı, fiilen görev yapan personelden fiilen görev yapılan sürenin anlaşılması gerektiği; başka bir anlatımla vekalet ücretinin tahsili tarihi itibarıyla fiilen görev yapan personelin anlaşılacağı, ayrıca vekalet ücretlerinin dağıtımının yapıldığı tarihte fiilen görevde olmanın şart olmadığı, fiilen görev yapılan sürede tahsil edilen ve hak edilen vekalet ücretinin ödenmesinin eşitlik ve hakkaniyete uygun olacağı, bu sebeple davacının, görevinden ayrılmadan evvel davalı idare bünyesinde fiilen çalışarak takip ettiği dava ve icra takiplerinden idare lehine hükmedilen ve 2017 yılında tahsil edilen vekalet ücretlerinden sadece emekli olduğu 27/04/2017 tarihine kadar olan sürede tahsil edilen vekalet ücretlerine hak kazanacağı, görevinden ayrılmadan evvel davalı idare bünyesinde fiilen çalışarak takip ettiği dava ve icra takiplerinden emekli olduktan sonra tahsil edilen vekalet ücretlerinin ise fiilen çalışma şartı yerine getirilmediğinden ödenmesinin mümkün olmadığı,
Davacının hukuk biriminde fiilen görev yaptığı dönemde takip ettiği dosyalardan emekli olduğu 27/04/2017 tarihine kadar tahsil edilen vekalet ücretlerinin %55'lik kısmının katkısı oranında ve limit dahilinde ödenmesi gerektiğinden başvurunun zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle dava konusu işlemin, davacının takip ettiği dava ve icra takiplerinden 27/04/2017 tarihine kadar tahsil edilen vekalet ücreteleri yönünden iptaline, 27/04/2017 tarihinden sonra tahsil edilen vekalet ücretleri yönünden ise davanın reddine karar verilmiştir.
Ankara Bölge İdare Mahkemesi Yedinci İdari Dava Dairesinin 16/01/2020 tarih ve E:2018/660, K:2020/42 sayılı kararının özeti :
İstinafa konu kararın, 27/04/2017 tarihinden öncesine ilişkin kısmının incelenmesi;
2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesine göre yapılan inceleme sonucu, davacının takip ettiği dava ve icra takiplerinden 27/04/2017 tarihine kadar tahsil edilen vekalet ücretleri yönünden dava konusu işlemin iptaline ilişkin karar usul ve hukuka uygun olup kaldırılmasını gerektiren bir neden bulunmadığı anlaşıldığından, davalı idarenin istinaf başvurusunun yerinde görülmediği,
İstinafa konu kararın, 27/04/2017 tarihinden sonrasına ilişkin kısmının incelenmesi;
659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesinde, idareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan vekalet ücretlerinin, emanet hesapta toplandıktan sonra hukuk biriminde fiilen görev yaparak takip edilen dosyalara katkı sağlayan personele dağıtımının yapılması, tahsil edilen vekalet ücretinin % 55 'inin dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata, kalan % 40'lık kısmının vekalet ücreti dağıtımının yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara eşit olarak ödenmesinin öngörüldüğü, % 40'lık kısım için dağıtım yapılan yıl içinde hukuk biriminde 6 aydan fazla fiilen çalışma şartı aranırken % 55'lik kısım için bu şekilde bir şarta yer verilmediğinin görüldüğü,
Diğer taraftan, Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesi ile, vekalet ücretinin dağıtımı hususunda doğacak tereddütlerin giderilmesi hususunda yetki tanınan Maliye Bakanlığının konuya ilişkin değerlendirmesinde, emeklilik, naklen atama gibi sebeplerle görevden ayrılan avukatlara % 55'lik kısmın limit dahilinde dağıtılabileceği şeklinde değerlendirme yapıldığı,
Bu durumda, davacının hukuk biriminde fiilen görev yaptığı dönemde takip ettiği dosyalardan tahsil edilen vekalet ücretlerinin % 55'lik kısmının katkısı oranında ve limit dahilinde ödenmesi gerektiğinden, başvurunun zımnen reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle,
davalı idarenin istinaf isteminin reddi ile iptale ilişkin kısmının onanmasına; davacının istinaf başvurusunun ise kabulü ile İdare Mahkemesi kararının 27/04/2017 tarihinden sonra tahsil edilen vekalet ücretleri yönünden davanın reddine ilişkin kısmının kaldırılmasına ve dava konusu işlemin bu yönüyle de iptaline kesin olarak karar verilmiştir.
B-KONYA BÖLGE İDARE MAHKEMESİ DÖRDÜNCÜ İDARİ DAVA DAİRESİNİN E:2018/660 SAYILI DOSYASINA KONU YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istemin özeti:… İl Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde Avukat olarak görev yapmakta iken Avukatlık Mesleğinden 3. Dönem Avukatlıktan İdari Yargı Hakimliğine Geçiş Sınavını kazanarak görevinden ayrılan ve 11/03/2016 tarihinde Hakim olarak atanan davacı tarafından, takip ettiği dava ve icra işlerinden doğan ve 2016 yılında tahsil edilen vekalet ücretlerinin ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali ile kendisi tarafından takip edilerek 2016 yılında adına tahsil edilen vekalet ücretlerinin %55'lik kısmının idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Aksaray İdare Mahkemesinin 05/12/2017 tarih ve E:2017/1263, K:2017/1695 sayılı kararının özeti:
659 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesinde, idareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan vekalet ücretlerinin, emanet hesapta toplandıktan sonra hukuk biriminde fiilen görev yaparak takip edilen dosyalara katkı sağlayan personele dağıtımının yapılması, tahsil edilen vekalet ücretinin % 55 'inin dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata, kalan % 40'lık kısmının vekalet ücreti dağıtımının yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara eşit olarak ödenmesinin öngörüldüğü,
% 40'lık kısım için dağıtım yapılan yıl içinde hukuk biriminde 6 aydan fazla fiilen çalışma şartı aranırken % 55'lik kısım için bu şekilde bir şarta yer verilmediği,
Diğer taraftan, Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesi ile, vekalet ücretinin dağıtımı hususunda doğacak tereddütlerin giderilmesi hususunda yetki tanınan Maliye Bakanlığının konuya ilişkin değerlendirmesinde, emeklilik, naklen atama gibi sebeplerle görevden ayrılan avukatlara %55' lik kısmın limit dahilinde dağıtılabileceği şeklinde değerlendirme yapıldığı,
Bu durumda, davacının hukuk biriminde fiilen görev yaptığı dönemde takip ettiği dosyalardan adına tahsil edilen vekalet ücretlerinin %55'lik kısmının katkısı oranında ve limit dahilinde ödenmesi gerektiğinden başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmediği gerekçesiyle, dava konusu işlemin iptaline, 2016 yılı içinde tahsil edilen vekalet ücretlerinden, yukarıda belirtilen ilkeler çerçevesinde hesaplanacak miktarın idareye başvuru tarihi olan 14/12/2016 tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Konya Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü İdari Dava Dairesinin 07/03/2019 tarih ve E:2018/660, K:2019/302 sayılı kararının özeti:
659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 14. maddesinin 2. fıkrasının değerlendirilmesinden idareler lehine karara bağlanan ve tahsil edilmiş olan vekalet ücretlerinin ilgili idarenin merkez teşkilatında bir emanet hesabında toplanacağı ve toplanan bu meblağın fiilen görev yapan personel arasında paylaştırılacağı, buradan hareketle bu paylaşımda yer almanın ön koşulunun dağıtım yapılacak idarenin hukuk biriminde fiilen görev yapıyor olmak olduğu sonucuna varıldığı,
Bu durumda, 11/03/2016 tarihi itibarıyla davalı idare bünyesindeki avukatlık görevinden ayrılarak Hakim olarak atanan davacıya, 2013, 2014 ve 2015 yılı limitleri dahilinde haketmiş olduğu vekalet ücreti tutarlarının ödenmiş olduğu, sonraki tarihlerde tahsilatı yapılan vekalet ücretlerinin ise davalı kurumda fiilen görev yapmaması sebebiyle alamayacağı kanaatine varılmış olup dava konusu idari işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varıldığı,
Diğer taraftan dava konusu işlemde hukuka aykırılık görülmediğinden, davacının kendisi tarafından takip edilerek 2016 yılında adına tahsil edilen vekalet ücretlerinin %55'lik kısmının idareye başvuru tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi isteminin de reddi gerektiği gerekçesiyle,
davalı idarenin istinaf isteminin kabulüne, Aksaray İdare Mahkemesinin 05/12/2017 tarih ve E:2017/1263, K:2017/1695 sayılı kararının kaldırılmasına, davanın reddine, kesin olarak karar verilmiştir.
II-İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Uyuşmazlıklarda, davacılar, Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki hukuk birimlerinde hukuk müşaviri ya da avukat olarak görev yapan kişiler olup, emeklilik ya da çeşitli nedenlerle kurumlardaki görevlerinden ayrıldıktan sonra takip ettikleri dava veya icra dosyalarından tahsil edilen vekalet ücretlerinden pay almak için davalı idareye başvuru yapmış fakat davalı idare tarafından başvuruları uygun görülmeyerek reddedilmiştir.
Davacılar, başvurularının reddi üzerine iptal davaları açmışlardır. Açılan davalarda, aynı konuda verilen farklı nitelikteki kararların kesinleşmesi üzerine incelenen aykırılığın oluştuğu görülmüştür.
İLGİLİ MEVZUAT :
1-659 sayılı Kanun Hükmünde Kararname:
Amaç ve kapsam
MADDE 1 ‒ (1) Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin amacı; genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri (Türkiye Büyük Millet Meclisi, Cumhurbaşkanlığı, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu ve Sayıştay dâhil) ve özel bütçeli idarelerin hukuk hizmetlerinin etkili, verimli ve usul ekonomisine uygun şekilde yerine getirilmesine ve bu hizmetlerin yürütülmesinde uygulama birliğinin sağlanmasına yönelik usul ve esasların belirlenmesidir.
Hukuk birimlerinin görevleri
MADDE 4 ‒ (1) Hukuk birimleri; idarelerde muhakemat hizmetleri ile hukuk danışmanlığına ilişkin iş ve işlemleri yürütmekle görevli ve sorumludur.
(2) Hukuk birimleri muhakemat hizmetleri kapsamında;
a) İdarenin taraf olduğu adli ve idari davalarda, iç ve dış tahkim yargılamasında, icra işlemlerinde ve yargıya intikal eden diğer her türlü hukuki uyuşmazlıklarda idareyi temsil eder, dava ve icra işlemlerini vekil sıfatı ile takip eder.
b) İdarece hizmet satın alma yoluyla temsil ettirilecek dava ve icra takipleri ve tahkim ile ilgili işlemleri koordine eder, izler ve denetler.
(3) Hukuk birimleri hukuk danışmanlığı kapsamında;
a) İdare hizmetleriyle ilgili olarak diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından hazırlanan mevzuat taslaklarını, idare birimleri tarafından hazırlanan mevzuat taslakları ile düzenlenecek her türlü sözleşme ve şartname taslaklarını, idare ile üçüncü kişiler arasında çıkan uyuşmazlıklara ilişkin işleri ve idare birimlerince sorulacak diğer işleri inceleyip hukuki mütalaasını bildirir.
b) Anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında alır, uyuşmazlıkların sulh yoluyla çözümü konusunda mütalaa verir.
c) İdarenin amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmalarını temin etmek amacıyla gerekli hukuki teklifleri hazırlar.
(4) Hukuk birimleri, hukuki uyuşmazlık değerlendirme komisyonunun sekreterya hizmetlerini ve idaresince verilen diğer görevleri yürütür.
(5) Cumhurbaşkanlığı ve Maliye Bakanlığı hukuk birimlerinin teşkilat kararnamelerindeki hükümler saklıdır.
(6) Teşkilat kanunlarına veya Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine göre hukuk birimi kurulmayan idarelerde, bu Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen hukuk hizmetleri, istihdam edilen avukatlar tarafından yerine getirilir. İdarelerin merkez birimlerinde istihdam edilen avukatlardan birisi, üst yönetici onayı ile hukuk birimi amiri olarak görevlendirilir.
Takip ve temsil yetkileri ile bunların kapsamı, niteliği ve kullanılması
MADDE 6 ‒ (1) İdareler, kendi iş ve işlemleriyle ilgili olarak açılacak adli ve idari davalar ile tahkim yargılaması ve icra işlemlerinde taraf sıfatını haizdir.
(2) İdareleri adli ve idari yargıda, icra mercileri ve hakemler nezdinde vekil sıfatıyla doğrudan temsil yetkisi; hukuk birimi amirleri, hukuk müşavirleri, muhakemat müdürleri ve avukatlara aittir.
(3) 5 inci maddenin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen usullere göre muhakemat hizmeti temin edilemeyen hallerde adli ve idari davalar ile icra takiplerini yürütmek üzere merkez ve taşra birim amirlerine üst yönetici tarafından temsil yetkisi verilebilir. Üst yönetici bu yetkisini hukuk birimi amirine devredebilir.
(4) İdari davalarda; gerekli görülmesi halinde, idarede görevli bir personel, uzmanlığından faydalanılmak üzere idare vekili veya temsilcisi ile birlikte duruşmalara iştirak ettirilebilir.
(5) İdareleri vekil sıfatıyla temsile yetkili olan hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri ve avukatların bir listesi, idaresince yazılı olarak veya Adalet Bakanlığınca belirlenen esaslar dairesinde elektronik ortamda ilgili Cumhuriyet başsavcılığına, bölge idare mahkemesi başkanlıklarına (…)(2) verilir. Bu listeler, Cumhuriyet başsavcılığı tarafından adli yargı çevresinde, bölge idare mahkemesi başkanlığınca idari yargı çevresinde bulunan mahkemelere gönderilir. Yüksek mahkemeler ve bölge adliye mahkemesindeki duruşmalarda temsil yetkisini kullanacakların isimleri ilgili mahkemelerin başsavcılıklarına veya başkanlıklarına bildirilir. Listede isimleri yer alanlar, baroya kayıt ve vekaletname ibrazı gerekmeksizin idare vekili sıfatıyla her türlü dava ve icra işlemlerini takip edebilirler. Vekil sıfatıyla temsil yetkisi sona erenlerin isimleri anılan mercilere aynı usulle derhal bildirilir.
Davalardaki temsilin niteliği ve vekalet ücretine hükmedilmesi ve dağıtımı
MADDE 14 ‒ (1) Tahkim usulüne tabi olanlar dahil adli ve idari davalar ile icra dairelerinde idarelerin vekili sıfatıyla hukuk birimi amirleri, muhakemat müdürleri, hukuk müşavirleri ve avukatlar tarafından yapılan takip ve duruşmalar için, bu davaların idareler lehine neticelenmesi halinde, bunlar tarafından temsil ve takip edilen dava ve işlerde ilgili mevzuata göre hükmedilmesi gereken tutar üzerinden idareler lehine vekalet ücreti takdir edilir.
(2) İdareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan vekalet ücretleri, hukuk biriminin bağlı olduğu idarenin merkez teşkilatında bir emanet hesabında toplanarak idare hukuk biriminde fiilen görev yapan personele aşağıdaki usul ve sınırlar dahilinde ödenir.
a) Vekalet ücretinin; dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata %55’i, dağıtımın yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara %40’ı (…)(1) eşit olarak ödenir.
b) Ödenecek vekalet ücretinin yıllık tutarı; hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü, avukatlar için (10.000) gösterge (…)(1) rakamının, memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarının oniki katını geçemez.
c) Yapılacak dağıtım sonunda arta kalan tutar, hukuk biriminde görev yapan ve (b) bendindeki tutarları dolduramayan hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara ödenir. Bu dağıtım sonunda arta kalan tutar üçüncü bütçe yılı sonunda ilgili idarenin bütçesine gelir kaydedilir.
(3) Hizmet satın alınan avukatlara yapılacak ödemeler bu madde kapsamı dışındadır.
Yönetmelik
MADDE 16 ‒ (1) Bu Kanun Hükmünde Kararname kapsamında hukuki uyuşmazlık değerlendirme komisyonunun çalışma usul ve esasları, avukatlık hizmeti satın alınmasıyla ilgili usul ve esaslar ile bunların takip ve denetimine ilişkin hususlar ve vekalet ücretlerinin dağıtımına dair usuller Cumhurbaşkanınca yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.
2- Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik:
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1)Bu Yönetmeliğin amacı; genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri, özel bütçeli idareler ve özel kanunlar uyarınca 26/9/2011 tarihli ve 659 sayılı Genel Bütçe Kapsamındaki Kamu İdareleri ve Özel Bütçeli İdarelerde Hukuk Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Kanun Hükmünde Kararnamenin 14 üncü maddesine göre ödenecek vekalet ücretlerinin dağıtımına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Hukuk birimi: İdarelerde hukuk hizmetlerini yürüten birimi,
b) Hukuk birim amiri: İdarelerin merkez teşkilatındaki hukuk biriminin amirini,
c) Hukuk hizmetleri: Muhakemat hizmetleri ile hukuk danışmanlığına ilişkin her türlü iş ve işlemleri,
ç) Vekalet ücreti: Mahkemeler, hakemler veya icra daireleri tarafından idare lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen ücreti,
ifade eder.
Vekalet ücretinin bir hesapta toplanması
MADDE 4- (1) İdareler lehine karara bağlanan ve tahsil edilen vekalet ücretleri, dava ve icra takibini yapan hukuk biriminin bağlı olduğu idarenin merkez muhasebe birimi nezdinde açılan bir emanet hesabında toplanır.
(2) Vekalet ücretini tahsil eden birim tarafından dağıtıma esas olmak üzere ilgili mahkeme kararına ve icra dosyasına ilişkin bilgiler ile bu dava ve icra dosyasının takibinin kimler tarafından yapıldığına dair bilgiler ek-1’de yer alan Vekalet Ücreti Ödemesine Esas Veri Tablosuna işlenir ve ilgililer tarafından imzalanarak merkez teşkilatındaki hukuk birimine gönderilir.
Vekalet ücreti ödenecekler
MADDE 5- (1) İdareleri adli ve idari yargıda, icra mercileri ve hakemler nezdinde vekil sıfatıyla temsile yetkili kılınanlardan aylık ücret ve tazminatları 27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 10 uncu maddesine göre ödenenler dışındaki hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara bu Yönetmelik kapsamında vekalet ücreti ödenir.
Ödenecek vekalet ücretinin limiti ve dağıtım şekli
MADDE 6- (1) Emanet hesabında toplanan vekalet ücretleri, vekalet ücretinden yararlanacak kişilere yıllık tutarı; (10.000) gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucu bulunacak aylık brüt tutarın oniki katını geçmemek üzere, aşağıdaki şekilde dağıtılır:
a) Dava veya icra dosyasını takip eden hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata %55’i, vekalet ücreti dağıtımının yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara %40’ı eşit olarak ödenir.
b) Davanın takibi ve sonuçlandırılmasında birbiri ardına veya birlikte hizmeti geçenlere (a) bendine göre ayrılan hisseler bu kişilerin hizmet ve karara tesir derecesine göre hukuk birim amiri tarafından paylaştırılır.
c) Dağıtımı yapılmayan %5’lik kısım muhasebe birimince Hazineye gelir kaydedilir.
Tereddütlerin giderilmesi
MADDE 9- (1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında doğacak tereddütlerin giderilmesine Maliye Bakanlığı yetkilidir.
3- Hazine ve Maliye Bakanlığının 15/05/2017 tarih ve 100908 sayılı Görüş Yazısı;
....
Bilindiği üzere, gerek 659 sayılı KHK'nın 14üncü maddesinde gerekse Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerinde bu konuda açık düzenleme bulunmamaktadır. Bununla birlikte, Bakanlığımızın uygulamaları gereğince dava ve icra dosyasını takip eden ve bilahere kurumundan ayrılan ilgililere de ödeme yapılabilmektedir.
Kaldı ki, 659 sayılı KHK2nın 14üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi ile Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmeliğin 6ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan "a) Dava veya icra dosyasını takip eden hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata %55’i,
vekalet ücreti dağıtımının yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla,
hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara %40’ı eşit olarak ödenir." şeklindeki düzenlemede, dağıtımın aypıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olma şartı, vekalet ücretinin %40'nı eşit olarak paylaşacak hukuk birmi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdür ve avukatlar için öngörülmüştür.
Açıklanan nedenlerle, Bakanlığımızda görevli iken başka kurumlara atanma, hakimlik mesleğine geçiş, nakil, emeklilik vs. Nedenlerle ayrılan avukat veya hukuk müşavirlerine, Genel Müdürlüğünüzde görevli oldukları tarihlerde takip etmiş oldukları dava ve icra takiplerinden dolayı Bakanlığınız lehine hükmedilen ve tahsil edilen vekalet ücretlerinin %55'lik kısmından ödeme yapılabileceği, ayrılan kişilerin takip etmiş olduğu dava ve icra takipleri bizzat bu kişiler tarafından takip edilmiş ve sonuçlandırılmış ise tahsil edilen vekalet ücretinin %55'lik kısmının limit dahilinde ödenebileceği, ancak, söz konusu dava ve icra takipleri Genel Müdürlüğünüzden ayrılan hukuk müşaviri veya avukat yanından halen Genel Müdürlüğünüzde görevli diğer avukat veya hukuk müşavirleri ile birlikte ya da bu kişinin ayrılmasından sonra diğer avukat veya hukuk müşavirleri tarafından takip edilerek sonuçlandırılmış ise, bu takdirde Vekalet Ücretlerinin Dağıtımına Dair Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin "Ödenecek vekalet ücretinin limiti ve dağıtımı" başlıklı 6ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan "Davanın takibi ve sonuçlandırılmasında birbiri ardına veya birlikte hizmeti geçenlere (a) bendine göre ayrılan hisseler bu kişilerin hizmet ve karara tesir derecesine göre hukuk birim amiri tarafından paylaştırılır." hükmü gereğince, dağıtımın dosyada emeği bulunan diğer avukata veya hukuk müşavirleri ile birlikte Genel Müdürlüğümüzden ayrılan kişiye de yapılabileceği düşünülmektedir.
4-2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevleri Hakkında Kanun:
Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulu:
Madde 3/C- (Ek: 18/6/2014-6545/6 md.)
...
4. Bölge idare mahkemesi başkanlar kurulunun görevleri şunlardır:
...c) Benzer olaylarda, bölge idare mahkemesi dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında veya farklı bölge idare mahkemeleri dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında aykırılık veya uyuşmazlık bulunması hâlinde; resen veya ilgili bölge idare mahkemesi dairelerinin ya da istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların bu aykırılığın veya uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, istemin uygun görülmesi hâlinde kendi görüşlerini de ekleyerek Danıştaydan bu konuda karar verilmesini istemek.
...
5. (Değişik:17/10/2019-7188/7 md.) Dördüncü fıkranın (c) bendine göre yapılacak istemler, konusuna göre İdari veya Vergi Dava Daireleri Kuruluna iletilir. İlgili dava daireleri kurulunca üç ay içinde karar verilir. Aykırılık veya uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME :
Başvuruya konu olan kararlar arasındaki aykırılığı, kamu kurumundaki görevinden ayrılan avukata kurumdaki görevinden ayrılmadan önce fiilen takip ettiği dava ve icra takip dosyalarıyla ilgili olarak, kurumdaki görevinden ayrıldıktan sonra tahakkuk ve tahsili yapılan vekalet ücretlerinden 659 sayılı KHK'nin 14/a maddesi uyarınca ödeme yapılıp yapılamayacağı hususu oluşturmaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre, idareler lehine karara bağlanan ve tahsil olunan vekalet ücretlerinin, emanet hesapta toplandıktan sonra hukuk biriminde fiilen görev yaparak takip edilen dosyalara katkı sağlayan personele dağıtımının yapılması, tahsil edilen vekalet ücretinin % 55'inin dava ve icra dosyasını takip eden hukuk birimi amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü veya avukata, kalan % 40'lık kısmının vekalet ücreti dağıtımının yapıldığı yıl içerisinde altı aydan fazla süreyle hukuk biriminde fiilen görev yapmış olmak şartıyla, hukuk birim amiri, hukuk müşaviri, muhakemat müdürü ve avukatlara eşit olarak ödenmesinin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
659 sayılı KHK'nin 14. maddesinde yer alan, "fiilen görev yapmış olma" şartının, % 40'lık kısım için arandığı; % 55'lik kısım için bu şekilde bir şartın geçerli olmadığı görülmektedir.
Nitekim, Yönetmeliğin 9.maddesi ile, vekalet ücretinin dağıtımı hususunda doğacak tereddütlerin giderilmesi hususunda Maliye Bakanlığına yetki tanındığı; ilgili Bakanlık tarafından konuya ilişkin yapılan değerlendirme sonucunda da 15/05/2017 tarih ve 100908 sayılı görüş yazısı ile emeklilik, naklen atama gibi sebeplerle görevden ayrılan avukatlara % 55'lik kısmın, limit dahilinde dağıtılabileceği şeklinde görüş verilmiştir.
Bu durumda, 659 sayılı KHK kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşlarının hukuk birimlerinde görev yapmaktayken çeşitli nedenlerle ayrılan personele, görevli oldukları süre içerisinde takip etmiş oldukları dava ve icra takip dosyalarından tahsil edilen vekalet ücretlerinden %55'lik kısım dahilinde vekalet ücreti ödenebileceği sonucuna varılmıştır.
III-SONUÇ :
Açıklanan nedenlerle, aykırılığın Ankara Bölge İdare Mahkemesi Yedinci İdari Dava Dairesinin 16/01/2020 tarih ve E:2019/1531, K:2020/42 sayılı kararı doğrultusunda giderilmesine, kesin olarak, 23/11/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.
