Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2020/99 Esas 2020/2490 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2020/99
Karar No : 2020/2490

TEMYİZ EDENLER :1- (DAVACI): …
VEKİLİ : Av. …
2- (DAVALI): … Bakanlığı
VEKİLİ: Huk. Müş. Av. …
DİĞER DAVALI : …
VEKİLİ : Huk.Müş. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay Onikinci Dairesinin 18/04/2019 tarih ve E:2018/3561, K:2019/2946 sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: ... Büyükelçiliği Ticaret Müşavirliğinde (mülga Ekonomi Bakanlığında) sözleşmeli sekreter pozisyonunda görev yapan davacı tarafından, 01/11/1989-30/09/2002 tarihleri arasında, anılan Büyükelçilik kapsamında ancak Dışişleri Bakanlığı kadrosunda, sözleşmeli sekreter pozisyonda görev yaptığı hizmet süresinin dikkate alınarak sözleşme ücretinin yeniden belirlenmesi isteğiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin ve anılan işlemin dayanağını oluşturduğu ileri sürülen 31/12/2010 tarih ve 27802 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 22/11/2010 tarih ve 2010/1169 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ''Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar''ın 3. maddesi ile 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı ''Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar''ın 3. maddesinin 1. fıkrasına eklenen ''...kurumunda..." ibaresinin iptali ve dava konusu işlemler nedeniyle yoksun kaldığı ileri sürülen mali hakların hak ediş tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti:Danıştay Onikinci Dairesinin 18/04/2019 tarih ve E:2018/3561, K:2019/2946 sayılı kararıyla;
31/12/2010 tarih ve 27802 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 22/11/2010 tarih ve 2010/1169 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ''Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar''ın 3. maddesi ile 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı ''Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar''ın 3. maddesinin 1. fıkrasına eklenen ''...kurumunda..." ibaresi yönünden;
657 sayılı Kanun'un 4. maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personelin, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri olduğunun belirtildiği; bu kapsamda, sözleşmeli personel istihdamı yoluna gidilerek, bu personel hakkında uygulanacak hükümlerin, 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ''Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'' ile belirlendiği,
Dava konusu uyuşmazlık hakkında öncelikle kamu hizmeti kavramının irdelenmesi gerektiği; kamu hizmetinin, geniş tanımıyla, devlet ya da diğer kamu tüzelkişileri tarafından ya da bunların denetim ve gözetimleri altında, ortak gereksinimleri karşılamak ve kamu yararını sağlamak için topluma sunulmuş bulunan sürekli ve düzenli etkinlikler olduğu,
Anayasa’nın 128. maddesinde, Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerin, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görüleceği, memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ile diğer özlük işlerinin kanunla düzenleneceğinin belirtildiği; maddede sözü edilen “diğer kamu görevlileri” kavramının memurlar ve işçiler dışında, kamu hizmetinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlerde, kamu hukuku ilişkisiyle çalışanları ifade ettiği, genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli görevleri yerine getiren sözleşmeli personelin “diğer kamu görevlileri” kapsamında yer aldığı,
Bu durumda, sözleşmeli personelin ücretinin, Maliye Bakanlığınca vize edilen tavan ücretlere, hizmet yılına göre tespit edilen oranlar uygulanmak suretiyle belirlendiğinden, anılan personelin sadece kurumunda geçen hizmet süresinin dikkate alınması halinde, bu hususun, kurum değişikliği olmadan aynı pozisyonda çalışarak aynı işi yapan başka bir personele nazaran, daha az ücret alınması sonucunu doğuracağı,
Bu nedenle, aynı pozisyon unvanında fakat farklı kurumlarda çalışmış olan sözleşmeli statüdeki personel hakkında, kamu hizmetinin bütünlüğü ilkesi göz ardı edilerek, hizmetin kısıtlanmasına yol açacak şekilde yapılan düzenlemede hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varıldığı,
Öte yandan, 21/06/2018 tarih ve 30455 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, ''Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar''ın yürürlüğe konulmasına ilişkin 14/05/2018 tarih ve 2018/11809 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın 1. maddesi ile, 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ''Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 3. maddesinin 1. fıkrasında yer alan ''Kurumunda aynı pozisyonun unvanında'' ibaresinin, ''Kamu kurum ve kuruluşlarında aynı kadro veya pozisyon unvanında'' şeklinde değiştirilerek bu konudaki kısıtlamanın yürürlükten kaldırıldığı,
Dava konusu bireysel işlem yönünden;
Dava dosyasının incelenmesinden, 01/11/1989 - 30/09/2002 tarihleri arasında ... Büyükelçiliğinde ve Dışişleri Bakanlığı kadrosunda sözleşmeli sekreter olarak görev yapan davacının, 10/01/2008 tarihinden itibaren de, anılan Büyükelçilikte, pozisyonunda bir değişiklik olmadan farklı bir Bakanlık olan (mülga) Ekonomi Bakanlığı kadrosunda ve Ticaret Müşavirliğinda çalışmaya başladığı, sözleşmeli sekreter pozisyonunda çalıştırılan davacıya ödenecek sözleşme ücretinin ise; Maliye Bakanlığınca vize edilen tavan ücretlere, hizmet yılına göre tespit edilen oranlar uygulanmak suretiyle belirlendiği, ancak aynı Büyükelçilik bünyesinde farklı Bakanlıklarda geçen hizmet süresinin tamamının, dava konusu düzenleyici işlemde yer verilen ''Kurumunda'' ibaresi gerekçe gösterilerek, değerlendirilmemesi nedeniyle, hizmet yılının eksik hesaplanması sonucunda davacıya, mali haklarının eksik ödendiğinin anlaşıldığı,
Öte yandan, davacının görev yaptığı ... Büyükelçiliğinin teşkilat yapısı incelendiğinde; bünyesinde Silahlı Kuvvetler Ataşeliği, Ticaret Müşavirliği, Ekonomi Müşavirliği, Adalet Müşavirliği, Kültür ve Tanıtma Müşavirliği, Din Hizmetleri Müşavirliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği, Eğitim Müşavirliği, Basın Müşavirliği ve Emniyet Müşavirliği olmak üzere farklı Bakanlıklara bağlı birimlerin yer aldığı ve bu birimlerin tamamının Büyükelçilik kapsamında görev yaptığı,
Davacının başvurusu üzerine tesis edilen bireysel işlemin dayanağı olan düzenlemenin iptal edilmiş olması nedeniyle, dava konusu bireysel işlemde de hukuka uygunluk bulunmadığı,
Davacının, parasal hak talepleri yönünden;
Dava konusu düzenleyici işlem ile bireysel işlemin hukuka aykırılığı nedeniyle üzerine tesis edilen bireysel işlem iptal edildiğine göre, davacının, başvuru tarihinden geriye doğru 60 gün içindeki ilk uygulama olan 15/08/2014 tarihinden itibaren hesaplanacak parasal haklarının, başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte Ticaret Bakanlığınca davacıya ödenmesi gerektiği sonucuna varılarak,
dava konusu 31/12/2010 tarih ve 27802 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 22/11/2010 tarih ve 2010/1169 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan ''Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar''ın 3. maddesi ile 06/06/1978 tarih ve 7/15754 sayılı ''Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar''ın 3. maddesinin 1. fıkrasına eklenen ''...kurumunda..." ibaresi ve dava konusu 14/10/2014 tarih ve 67487 sayılı işlemin iptaline, davacının, başvuru tarihinden geriye doğru 60 gün içindeki ilk uygulama tarihi olan 15/08/2014 tarihinden itibaren hesaplanacak parasal haklarının, başvuru tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
TEMYİZ EDENLERİN İDDİALARI :
Davacı tarafından, yoksun kaldığı parasal haklarının 01/11/2008 tarihinden itibaren tazmin edilmesi gerektiği; parasal haklarından yoksun kalmasının, idari işlemlere bağlı, hak ihlali kapsamına giren ve zarar doğurucu bir durum olduğu, beş yıllık zamanaşımının söz konusu olması gerektiği; 22/11/2010 tarihinde yapılan düzenleme ile davacının ikinci kez göreve başladığı 01/11/2008 tarihleri arasında kişi alacaklarına bağlı zamanaşımı süresinin dolmadığı ileri sürülmektedir.
Davalı idarelerden Ticaret Bakanlığı tarafından, dava konusu düzenlemede yapılan değişiklik öncesinde anılan Bakanlık dışında yer alan kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet sürelerinin aynı kurumda geçen hizmet süreleri olarak değerlendirilmesinin mümkün olmayacağı belirtilerek dava konusu işlemin usul ve hukuka uygun olduğu ileri sürülmektedir.

TARAFLARIN SAVUNMALARI :
Davacı tarafından, Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın iptale ve parasal hakkı talebinin kabulüne ilişkin kısmının usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.
Davalı idarelerden Ticaret Bakanlığı tarafından, Danıştay Onikinci Dairesince verilen kararın parasal hakların başlangıç tarihi yönünden usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz istemlerinin reddi ile Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının temyizen incelenerek bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan;
"a) Görev ve yetki dışında bir işe bakılmış olması,
b) Hukuka aykırı karar verilmesi,
c)Usul hükümlerinin uygulanmasında kararı etkileyebilecek nitelikte hata veya eksikliklerin bulunması" sebeplerinden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, temyiz dilekçelerinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1.Davacı ve davalı idarelerden Ticaret Bakanlığının temyiz istemlerinin reddine,
2.Dava konusu işlemlerin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptali ile yoksun kalınan parasal hakların tazmini yolundaki Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu 18/04/2019 tarih ve E:2018/3561, K: 2019/2946 sayılı kararının ONANMASINA,
3. Kesin olarak, 23/11/2020 tarihinde, davacının temyiz istemi yönünden oybirliği, davalı idarelerden Ticaret Bakanlığının temyiz istemi yönünden oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Sözleşmeli personel, memurlardan farklı olarak, yıllık sözleşme ile istihdam edilen kamu hizmeti görevlisi olup; statüsü memur ya da işçiden farklıdır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "İstihdam Şekilleri" başlıklı 4. maddesinde, kamu hizmetlerinin; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler eliyle gördürüleceği; (B) fıkrasında, kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileri olduğu belirtilmiş; (B) fıkrasının 4. bendinde, sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnalarının, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarının, kullandırılacak izinlerin, pozisyon unvan ve niteliklerinin, sözleşme fesih hallerinin, pozisyonların iptalinin, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usullerinin, Devlet Personel Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirleneceği; 5. maddesinde ise, bu Kanuna tabi kurumlarda, 4. maddede yazılı dört istihdam şekli dışında personel çalıştırılamayacağı kurala bağlanmıştır.
Bu durumda, 657 sayılı Kanun'un 4/B maddesinde, sözleşmeli personele ödenecek ücretlerin Bakanlar Kurulunca kararlaştırılacağı belirlenmiş olup, Bakanlar Kurulunca statüsü diğer istihdam şekillerinden farklı olan sözleşmeli personele verilecek ücretlerin belirlenmesinde, sözleşmeli personelin aynı pozisyon unvanında geçen hizmet süresinin, sözleşmenin imzalandığı kurumda geçirilmesi şartına bağlanmasında, sözleşmeli personelin istihdam şeklinin niteliği dikkate alındığında, hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Öte yandan, temyize konu Daire kararında her ne kadar davacının görev yaptığı ... Büyükelçiliğinin bünyesinde Silahlı Kuvvetler Ataşeliği, Ticaret Müşavirliği, Ekonomi Müşavirliği, Adalet Müşavirliği, Kültür ve Tanıtma Müşavirliği, Din Hizmetleri Müşavirliği, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirliği, Eğitim Müşavirliği, Basın Müşavirliği ve Emniyet Müşavirliği olmak üzere farklı Bakanlıklara bağlı birimlerin yer aldığı ve bu birimlerin tamamının Büyükelçilik kapsamında görev yaptığı kabul edilse bile Büyükelçiliğin anılan birimlerinde görev yapan personellerin farklı kurumların personeli olarak görevlendirildiği açıktır.
Bu itibarla, davalı idarelerden Ticaret Bakanlığının temyiz isteminin kabulü ile Danıştay Onikinci Dairesinin temyize konu kararının bozulması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.