Danıştay 13. Daire 2018/3091 Esas 2020/3365 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No:2018/3091
Karar No:2020/3365

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Radyo ve Televizyon Yayıncılığı A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Kurulu
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı şirkete ait “…” logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 24/05/2016 tarihinde yayınlanan “… Partisi’nin Grup Toplantısı” ile ilgili yayında 6112 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (m) bendindeki "Türkçenin, özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır; dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez." şeklindeki kuralın ihlâl edildiğinden bahisle uyarı yaptırımı uygulanmasına ilişkin … tarih ve … sayılı Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; "…" logosuyla yayın yapan televizyon kanalında 24/05/2016 tarihinde canlı olarak yayınlanan "… Partisi'nin Grup Toplantısı" ile ilgili yayında, … Partisi Başkanı'nın konuşması sırasında salonda bulunan partililerin, dinleyicilerin birçok defa sloganlarında yer verilen ifadelerde düzeysiz kaba ve argo bir dil kullanıldığı, her ne kadar yayın canlı olsa dahi, sorumlu yayıncılık anlayışının gereği olarak yayıncı kuruluşun yayınları birkaç dakika gecikmeli yayınlamak ve sansür uygulamak gibi gerekli teknik tedbirleri almak suretiyle ihlâlleri engelleyebilmesi mümkün iken bu yükümlülüğün yerine getirilmediği anlaşıldığından söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (m) bendindeki kuralın ihlâl edildiğinden bahisle anılan Kanun'un 32. maddesinin 2. fıkrasının ikinci cümlesinin işlem tarihinde yürürlükte bulunan ve davacı şirket lehine olan hâli uyarınca alınan dava konusu Kurul kararında hukuka aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle dava konusu işlem hukuka uygun bulunarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: … Bölge İdare Mahkemesi ... İdari Dava Dairesi'nce; istinaf başvurusuna konu İdare Mahkemesi kararının usul ve hukuka uygun olduğu ve davacı tarafından ileri sürülen iddiaların söz konusu kararın kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği belirtilerek 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 45. maddesinin 3. fıkrası uyarınca istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, işlemin hukuka aykırılığını ispatlamak için sunduğu gerekçelerin hiçbiri değerlendirilmeksizin istinaf başvurusunun reddedildiği, Mahkemece bilirkişi raporu alınmadan eksik incelemeyle karar verildiği, söz konusu yayının Türkiye Büyük Millet Meclisi'nden yapılan bir canlı haber yayını olduğu, böyle bir yayında kayıtların yayına verilmemesini gerektirecek bir tekniğe başvurulmasının beklenemeyeceği ve zaten bu nedenle böyle bir uygulamanın da mevcut olmadığı gözetildiğinde yayın esnasında geçen ifadelerin yayının türü ve içeriği de dikkate alındığında dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımı şeklinde yorumlanamayacağını alanında uzman bilirkişilere düzenlettirilecek bilirkişi raporunun kesin bir şekilde ortaya koyacağı, Kurul kararındaki karşı oy yazılarının davalı idareden istenilmeden karar verildiği, lehine olan delillerin değerlendirilmeyerek adil yargılanma hakkının ihlâl edildiği, yayının toplamda 41 dakika boyunca ekranca kaldığı, konuşmanın sürekli aynı sloganla bölünmediği, partililerce her defasında başka bir tezahüratın doğaçlama olarak ortaya atıldığı, yaptırıma konu sloganın da aynı diğer sloganlar gibi tek bir defaya mahsus söylendiği ve toplam bir saniye sürdüğü, dikkatli olarak dinlenildiğinde dahi net olarak anlaşılmasının zor olduğu, dışa büyük bir gürültü şeklinde yansıyan kelimelerle tezahüratta bulunulduğu, yayın sektöründe çeşitli teknikler kullanılarak canlı yayınları birkaç saniyelik gecikme ile ekrana taşımak mümkünse de bu tekniğin daha çok her an yayına müdahale etmeyi gerektirebilen, argo ve kaba nitelikte söylemlerin olabileceğinden endişelenilen talk show formatı gibi yayınlarda, eğlenceli, müzik temalı kuruluşlarca tercih edildiği, toplum nezdinde hatrı sayılır bir itibara sahip olan bir siyasi partinin grup toplantısında bir hukuk ihlâlinin yapılabileceğinin öngörülmesinin yayıncılardan olağan olarak beklenecek bir davranış olmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Mahkemece dava konusu olayın çözümünde dosyada bulunan somut delillerin incelenmesi ve ilgili mevzuat hükümlerine uyarlanmasının karar vermeye yeterli görüldüğü, yayının bazı kısımlarında Cumhurbaşkanlığı makamına ve şahsına sarf edilen ifadelerin kişileri eleştiri sınırları ötesinde küçük düşürücü, aşağılayıcı ve dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına örnek teşkil eden ifadeler olarak değerlendirildiği, bu ağır ifadeler karşısında davacı tarafından çeşitli teknikler kullanılmak suretiyle ifadelerin ekranlara yansımasının engellenmesi yönünde bir çaba sarfedilmediği, yayının canlı olması veya bir siyasi kişi tarafından sarfedilmesinin sorumluluktan kurtarmadığı, herhangi bir tedbir alınmadan canlı yayın yapıldığı, canlı yayın kazası olarak değerlendirilemeyeceği, kaldı ki yayıncı kuruluşların canlı yayınlarda karşılanabilecek istenmeyen görüntülerin ve diyalogların önüne geçmek amacıyla "..." isimli bir cihazı kullanmakta oldukları, canlı yayınların yayından yaklaşık 10 saniye sonra ekrana getirildiği ve bu sayede istenmeyen görüntüler ve konuşmaların teknik olarak engellenebildiği belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin reddi ile usul ve yasaya uygun olan Bölge İdare Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKÎ DEĞERLENDİRME :
Bölge idare mahkemesi kararlarının temyizen bozulması, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar usul ve hukuka uygun olup, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin reddine,
2. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi’nin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, anılan Bölge İdare Mahkemesi kararının ONANMASINA,
3. Temyiz giderlerinin istemde bulunan üzerinde bırakılmasına,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın davacıya iadesine,
5. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca, bu onama kararının taraflara tebliğini ve bir örneğinin de … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesi'ne gönderilmesini teminen dosyanın … İdare Mahkemesi'ne gönderilmesine, 25/11/2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.