14. Hukuk Dairesi 2015/7257 E. , 2015/8660 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Kızıltepe Sulh Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 13/02/2014
NUMARASI : 2007/519-2014/160
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 04.12.2007 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13.02.2014 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılardan M.. Ö.. tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
_ K A R A R _
Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir.
Davalılar, davacının hissenin ifrazıyla diğer hissedarlar arasındaki ortaklığın devamına muvafakat ettiklerini beyan etmişlerdir.
Mahkemece, davacının payına isabet eden "A" işaretli kısmın dava konusu parselden ayrılmak suretiyle ortaklığın aynen taksim yoluyla giderilmesine karar verilmiştir.
Hükmü, davalılardan M.. Ö.. temyiz etmiştir.
Paydaşlığın giderilmesi davalarında mahkemece malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilebilmesi için taşınmazın yüzölçümü, niteliği, pay ve paydaş sayısı ve tarım arazilerinin niteliği ile imar mevzuatına göre aynen bölüşmenin mümkün olup olmadığının araştırılması gerekir. Taşınmazın önemli ölçüde bir değer kaybına uğraması söz konusu ise aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verilemez. Keza paydaşlar rıza göstermedikleri takdirde taşınmazın bir bölümü paylı bırakılamaz.
Aynen bölünerek paylaştırmanın (taksimin) mümkün olması durumunda bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para (ivaz) eklenerek denkleştirme sağlanır. Davada paydaşlar arasında anlaşma olmadıkça hakim kendiliğinden bazı taşınmazların bir kısım paydaşlara, kalanın diğer paydaşlara verilmesi şeklinde aynen bölünerek paylaştırmaya karar veremez.
Aynen bölünerek paylaştırma (taksim) halinde teknik bilirkişiye ifraz (taksim) projesi düzenlettirilerek bu projeye göre taşınmaz Belediye veya mücavir alan hudutları içerisinde ise Belediye Encümeninden karar alınmak suretiyle belediyeden, Belediye dışında ise İl İdare Kurulundan İmar Yasası ve Yönetmeliğine göre bölüşmenin (taksimin) mümkün olup olmadığı sorulur. İfraz projesinde kimlere nerelerin verileceği konusunda paydaşlar anlaşamazlar ise hakim huzurunda kura çekilerek belirlenir.
Onay makamından olumsuz cevap gelmesi halinde paydaşlığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi gerekir.
Somut olaya gelince; dava konusu 71 parsel sayılı taşınmazda davacının payına isabet eden ve zeminde kullandığı kısmın ifrazının mümkün olduğu bilirkişi tarafından saptanmıştır. Kızıltepe Belediye Başkanlığı taşınmazın imar planı ve mücavir alan sınırları dışında olduğunu bildirmiştir. Ne varki; teknik bilirkişiye infazı mümkün ifraz (taksim) projesi düzenlettirilmediği gibi ifraz krokisinin İl İdare Kurulunca onaylanması gerekirken Mardin İl Özel idaresinin 08.03.2012 günlü dava konusu taşınmazın aynen taksiminin mümkün olduğuna ilişkin cevabi yazısı ile yetinilerek karar verilmiştir. Mahkemece taşınmazın aynen taksiminin mümkün olup olmadığı hususunun yukarıda açıklanan ilkeler uyarınca araştırılıp sonucuna uygun karar verilmesi gerektiği halde, eksik inceleme ile yazılı şekilde ortaklığın taksim sureti ile giderilmesine karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de, paydaşlığın giderilmesi davalarında, sonuçta kazanan ve kaybeden taraftan söz edilemeyeceğinden yargılama giderlerinin taraflara tapudaki payları oranında yükletilmesi gerekirken yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılması ve 492 sayılı Harçlar Kanunu ve eki Tarifenin karar ve ilam harcına ilişkin hükmü uyarınca karar tarihi itibariyle dava konusu taşınmazın keşif sonucunda bilirkişilerce belirlenen değeri üzerinden binde 4,55 oranında harç alınması gerektiğinin gözetilmemesi de doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalılardan M.. Ö.."in temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan harcın istek halinde yatırana iadesine, 08.10.2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi.