Danıştay 6. Daire 2016/13371 Esas 2020/11764 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/13371
Karar No : 2020/11764

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : …
KARŞI TARAF (DAVALILAR) : 1- … Büyükşehir Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …
2- … Belediye Başkanlığı
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: İstanbul ili, … ilçesi, … mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda yapılan 16.07.2005 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 09.08.2007 onay tarihli 1/1000 ölçekli Beşiktaş - Dikilitaş - Balmumcu Uygulama İmar Planı değişikliğinin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; dosyadaki bilgi ve belgelerin değerlendirilmesinden, taşınmazın 1970 tarihli 1/5000 ölçekli planda inşaat izni olmayan alanda kaldığı, 29.01.2004 onay tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında belirlenen sağlık tesis alanı fonksiyonunun dava konusu 16.07.2005 tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planında ve 09.08.2007 tarihli 1/1000 ölçekli uygulama imar planında da devam ettirildiği, dava konusu planlarla davacının hissedarı olduğu parsele yönelik bir değişiklik getirilmemesi, sosyal donatı alanı niteliğinde olan sağlık tesis alanının küçültülüp ortadan kaldırılmasının imar mevzuatı uyarınca olanaklı bulunmaması nedeniyle dava konusu plan değişikliklerinde kamu yararına ve mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle davanın reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idarelerin yaptığı planların haklı olup olmadığı ile inşaat izni olmayan bir alan için sağlık tesisi kullanımı kararının neden ve nasıl verildiğinin araştırılmadığı, dava konusu planların dayanağı 1970 tarihli imar planı dikkate alındığında aradan geçen 46 yıllık süre içinde davalı idarelerin herhangi bir işlem yapmaması ve konulan kısıtlama nedeni ile doğan mağduriyet göz önüne alınmadan verilen kararın hakkaniyete uzak ve adil olmadığı ileri sürülmektedir.

… BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞININ SAVUNMASI: Davacının hukuki dayanaktan yoksun temyiz talebinin reddiyle, yerinde ve hukuka uygun mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmaktadır.

… BELEDİYE BAŞKANLIĞININ SAVUNMASI : Sağlık tesis alanı için yapılan imar planı değişikliğinde kamu yararının bulunduğu, dava konusu imar planlarının kamu yararı ve şehircilik ilkelerine uygun olduğu, davacı tarafından süresinden sonra davanın açıldığı, tüm bu nedenlerle temyiz isteminin reddi ile temyize konu mahkeme kararının onanması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY : İstanbul ili, … ilçesi, … mahallesi, … pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın 16.07.2005 onay tarihli 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 09.08.2007 onay tarihli 1/1000 ölçekli Beşiktaş-Dikilitaş-Balmumcu Uygulama İmar Planınında sağlık tesisi alanında kalmıştır. Davacı tarafından hissedarı olduğu dava konusu taşınmazı için imar izni verilmesi talebiyle yapılan başvurunun davalı Beşiktaş Belediye Başkanlığının 01.08.2014 tarihli yazısı ile reddedilmesi üzerine 1/5000 ölçekli nazım imar planı ile 1/1000 ölçekli uygulama imar planı değişikliğinin iptali istemiyle bakılan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT: 3194 sayılı İmar Kanununun 5. maddesinin işlem tarihinde yürürlükte bulunan halinde nazım imar planı; varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hali hazır haritalar üzerine, yine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak çizilen ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları gösteren ve uygulama imar planının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile beraber bir bütün olan plan olarak, uygulama imar planı ise; tasdikli halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olarak nazım imar planı esaslarına göre çizilen ve çeşitli bölgelerin yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren plan olarak tanımlanmıştır.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 31. maddesi ile göndermede bulunulan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun "Bilirkişiye başvurulmasını gerektiren hâller" başlıklı 266. maddesinin 1. fıkrasının ilk cümlesinde, "Mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hâllerde, taraflardan birinin talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verir." hükmüne yer verilmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
İdare Mahkemesince, davaya konu 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ve 1/5000 ölçekli nazım imar planı değişikliği ile davacının hissedarı olduğu taşınmazın fonksiyonuna yönelik bir değişik getirilmediği, daha önceki imar planlarıyla belirlenen fonksiyonun devam ettirildiği, sosyal donatı alanı niteliğinde olan sağlık tesisi alanının küçültülüp ortadan kaldırılmasının imar mevzuatı açısından uygun olmadığı belirtilerek mahallinde keşif ve bilirkişi incelmesi yaptırılmaksızın davanın reddi yolunda karar verilmiştir. İmar planlarına karşı açılan davalarda dosya üzerinden yapılan inceleme neticesinde karar verilmesi mümkün ise de, davacının hissedarı olduğu taşınmazın sağlık tesisi olarak belirlenmesine yönelik davaya konu imar planlarının imar mevzuatına, şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına uygun olup olmadığı hususunun açıklığa kavuşturulmasının teknik bilgiyi ve/veya mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesini gerektirdiği açıktır.
Bu itibarla, İdare Mahkemesince, taşınmazın sağlık tesisi olarak belirlenmesine yönelik davaya konu 1/1000 ölçekli uygulama ve 1/5000 ölçekli nazım imar planlarının imar mevzuatı, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararı yönünden uygunluğunun mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle incelenmesi ve elde edilecek sonuca göre uyuşmazlık hakkında yeniden karar verilmesi gerektiğinden, davanın reddine ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan planlama alanında sağlık tesisi alanına ihtiyaç bulunup bulunmadığının gerekirse İl Sağlık Müdürlüğünün görüşü de alınarak açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2.Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddine ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 01/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.