Danıştay 6. Daire 2019/10597 Esas 2020/12068 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/10597
Karar No : 2020/12068

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: …İli, … İlçesi, … Mahallesi, … ve … Hanım Sokaklara cepheli, … ada, …-… ve … parsellerde bulunan yapıda ruhsat ve eki projeye aykırı ilaveler yapıldığından bahisle, 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkıma ilişkin … günlü, …sayılı ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca para cezası verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı Fatih Belediye Encümeni kararlarının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Dava konusu işlemin kısmen iptali, davanın kısmen reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararının Danıştay Ondördüncü Dairesinin 29/12/2015 tarih ve E:2015/5880, K:2015/10890 sayılı kararıyla para cezasına ilişkin kısmının onanması, yıkıma ilişkin kısmının ise bozulması üzerine, bozma kararına uyularak dava konusu işlemlere sebep olan müdahalelerin Kurul Kararıyla onaylı restorasyon projeleriyle yasal hale gelmiş olduğu ve projeye aykırı bir husus tespit edilemediği gerekçesiyle dava konusu işlemlerden yıkıma ilişkin olan 07/05/2013 günlü, 682 sayılı işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Kararın dayandığı bilirkişi raporunun eksik ve hatalı olduğu, taşınmazın Kurul onaylı rövöle, restitüsyon ve restorasyon projelerine uygun şekilde tadil ve inşa edildiği yolunda tespit yapıldığı ancak konunun 3194 sayılı İmar Kanunu bakımından değerlendirilmediği, taşınmazlardaki tadilat restorasyon projeleri henüz onaylanmamışken, …Büyükşehir Belediyesi KUDEB'ten basit onarım izni alınarak ancak basit onarımı da aşan değişiklikler yapıldığının saptandığı, 25/12/2012 tarihili Koruma Bölge Kurulu Kararı ile taşınmazlar ve yapı malik hakkında işlem yapılmasına karar verildiği ve akabinde 26/02/2013 tarihli yapı tatil tutanağının düzenlendiği, taşınmazların restorasyon projelerinin Kurul tarafından onaylanmış olmasının 3194 sayılı Kanun gereğince belediyeden ruhsat alma mecburiyetini ortadan kaldırmadığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: İdare Mahkemesi kararının hukuka uygun olduğu belirtilerek istemin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… İli, … İlçesi, …Mahallesi, … ve … Hanım sokaklara cepheli, … ada, …-… ve … sayılı parsellerde bulunan eski eser tescilli yapılarda ruhsat ve eki projeye aykırı olarak … ve … parsellerdeki binaların tamamının kaçak olarak otele dönüştürüldüğü, … parseldeki eski eser binanın 1. normal kat sofa penceresinden komşu … parselin terasına geçiş yapıldığı, … parseldeki tescilli binanın zemin katının bir bölümünün otele ait kahvaltı salonu olarak kullanıldığı, … parsel bahçesinin bir kısmında havuz yapıldığı, bir kısmında ise bodrum kat seviyesinde hamam kullanımına uygun mahaller oluşturulduğu, kahvaltı salonu önüne sundurma, pvc ve cam malzeme ile ilave yapılmış olduğunun 26/02/2013 günlü yapı tatil tutanağıyla tespit edilmesi üzerine 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi uyarınca yıkıma ilişkin … günlü, … sayılı ve aynı Kanunun 42. maddesi uyarınca para cezası verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı Fatih Belediye Encümeni Kararlarının alınması üzerine bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT ve HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesinde; "Bu Kanun hükümlerine göre ruhsat alınmadan yapılabilecek yapılar hariç; ruhsat alınmadan yapıya başlandığı veya ruhsat ve eklerine aykırı yapı yapıldığı ilgili idarece tespiti, fenni mesulce tespiti ve ihbarı veya herhangi bir şekilde bu duruma muttali olunması üzerine, belediye veya valiliklerce o andaki inşaat durumu tespit edilir. Yapı mühürlenerek inşaat derhal durdurulur. Durdurma, yapı tatil zaptının yapı yerine asılmasıyla yapı sahibine tebliğ edilmiş sayılır. Bu tebligatın bir nüshasıda muhtara bırakılır. Bu tarihten itibaren en çok bir ay içinde yapı sahibi, yapısını ruhsata uygun hale getirerek veya ruhsat alarak, belediyeden veya valilikten mühürün kaldırılmasını ister. Ruhsata aykırılık olan yapıda, bu aykırılığın giderilmiş olduğu veya ruhsat alındığı ve yapının bu ruhsata uygunluğu, inceleme sonunda anlaşılırsa, mühür, belediye veya valilikçe kaldırılır ve inşaatın devamına izin verilir. Aksi takdirde, ruhsat iptal edilir, ruhsata aykırı veya ruhsatsız yapılan bina, belediye encümeni veya il idare kurulu kararını müteakip, belediye veya valilikçe yıktırılır ve masrafı yapı sahibinden tahsil edilir." hükmüne yer verilmiştir.
Hakkında yıkım kararı verilen ruhsata aykırı imalatların, dava devam ederken yıkılması veya ruhsatlandırılması gibi hallerde yıkım kararının uygulanma imkanı kalmadığından; böyle bir durumda, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi gerekmektedir.
Uyuşmazlıkta, temyize konu Mahkeme kararında İstanbul 1 Numaralı Yenileme Alanları Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun … günlü, …, …, … sayılı kararları ile dava konusu …, …, … parsellerdeki taşınmazların restorasyon projelerinin onaylanmış olduğunun belirtilerek karar verildiği, bununla birlikte; dosyada yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden; restorasyon kararları sonrasında, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin 14/12/2017 tarihli 2017.E.76769 belge numaralı yapı kullanma izninin, … parsel sayılı taşınmaza ilişkin 08/02/2018 tarihli 2018.88001 belge numaralı yapı kullanma izni belgelerinin örneklerinin halihazırda dosyada bulunduğu, son olarak da davacının 15/03/2019 tarihli dilekçesi ekinde … parsel sayılı taşınmaza ilişkin 08/03/2019 tarihli, 2019.E.168154 nolu yapı ruhsatının bir örneğinin dosyaya sunulduğu görülmektedir.
Bu durumda; hakkında yıkım kararı verilen yapılara, dava devam ederken yapı ruhsatı veya yapı kullanma izni verilmesi gibi hallerde, sonradan gelişen bu durumun, işlem tarihi itibarıyla mevcut hukuki ve fiili duruma göre tesis edilmiş olan yıkım işlemini hukuka aykırı hale getirmesi olanaklı olmamakla birlikte, sonradan ruhsata bağlanmış olan yapı hakkında daha önceden alınan yıkım kararının uygulanması olanaklı olmadığından; İdare Mahkemesince konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin yukarıda özetlenen gerekçeyle iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 03/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.