Danıştay 6. Daire 2020/8245 Esas 2020/12071 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2020/8245
Karar No : 2020/12071

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … İthalat İhracat Tekstil San. ve Tic. A.Ş.
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Belediye Başkanlığı - …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : …Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin .. tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: … İli, … İlçesi, …Mahallesi, … ve … sayılı parsellerde bulunan yapının 3194 sayılı İmar Kanununun 32. maddesi gereğince yıkımına ilişkin … tarih ve … sayılı Gürsu Belediye Encümeni kararı ile aynı Kanunun 42/2. maddesi gereğince 526.358,07 TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı encümen kararının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararda; yıkıma ilişkin encümen kararı yönünden davanın reddine, para cezasına ilişkin encümen kararı yönünden ise 3194 sayılı Kanunun 42/2. maddesinin (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezası ile aynı maddenin (c) bendinin 6.,8. ve 12. alt bentlerinin artırımlı uygulanmasına ilişkin kısmı yönünden kısmen davanın reddine; (c) bendinin 4. ve 13. alt bentlerinin artırımlı uygulanmasına ilişkin kısmı yönünden dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının özeti: İdari Dava Dairesince verilen kararda; İdare mahkemesi kararının yıkıma ve 3194 sayılı Kanunun 42/2. maddesinin (a) bendi uyarınca hesaplanan temel para cezası ile aynı maddenin (c) bendinin 4.,8.,12. ve 13. alt bentlerinin artırımlı uygulanmasına ilişkin kısmına yapılan istinaf istemlerinin reddine; davacının istinaf isteminin kısmen kabulüne, temel para cezasına 3194 sayılı Kanunun 42/2. maddesinin (c) bendinin 6. alt bendinin artırımlı uygulanmasına ilişkin kısmının iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğin 6. maddesi gereğince Gürsu Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile dava konusu işlemlerin iptaline karar verildiği, davanın konusuz kaldığı ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Gürsu Belediye Encümeninin … tarih ve … sayılı kararı ile dava konusu işlemlerin iptaline karar verildiği, davanın konusuz kaldığı savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, dosyanın tekemmül ettiği görüldüğünden, yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeksizin, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
… İli, … İlçesi, …Mahallesi, … ve … sayılı parsellerde bulunan yapının 3194 Sayılı İmar Kanununun 32. maddesi gereğince yıkımına ilişkin … tarih ve … sayılı Gürsu Belediye Encümeni kararı ile aynı Kanunun 42/2. maddesi gereğince 526.358,07 TL idari para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve …sayılı encümen kararı alınmıştır.
Bunun üzerine görülmekte olan dava açılmıştır.
İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun 42. maddesinde; ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere idari para cezaları uygulanacağı, Bakanlıkça belirlenen yapı sınıflarına ve gruplarına göre yapının inşaat alanı üzerinden idari para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.
18/05/2018 günlü, 30425 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 7143 sayılı Kanun'un 16. maddesi ile 3194 sayılı İmar Kanunu'na eklenen Geçici 16. maddenin 1. fıkrasında; "Afet risklerine hazırlık kapsamında ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı yapıların kayıt altına alınması ve imar barışının sağlanması amacıyla, 31/12/2017 tarihinden önce yapılmış yapılar için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve yetkilendireceği kurum ve kuruluşlara 31/10/2018 tarihine kadar başvurulması, bu maddedeki şartların yerine getirilmesi ve 31/12/2018 tarihine kadar kayıt bedelinin ödenmesi halinde Yapı Kayıt Belgesi verilebilir. Başvuruya konu yapının ve arsasının mülkiyet durumu, yapı sınıf ve grubu ve diğer hususlar Bakanlık tarafından hazırlanan Yapı Kayıt Sistemine yapı sahibinin beyanına göre kaydedilir." hükmüne, 4. fıkrasında ise; "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili bu Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir." hükmüne yer verilmiştir.
Anılan madde uyarınca 06/06/2018 günlü, 30443 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Yapı Kayıt Belgesi Verilmesine İlişkin Usul ve Esasların 6. maddesinin 1. fıkrasında "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapıların malikleri, bu belgenin bir örneğini belediye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine vermek zorundadır." hükmü, 3. fıkrasında da "Yapı Kayıt Belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezaları iptal edilir." hükmü yer almaktadır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
3194 sayılı Kanun'un Geçici 16. maddesi uyarınca yapı kayıt belgesi verilen yapıların malikleri tarafından, bu belgenin bir örneğinin belediyeye ve mücavir alan sınırları içinde ilgili belediyesine, bu sınırlar dışında il özel idaresine verilmesi, bu belgeye istinaden yapı kayıt belgesi verilen yapılarla ilgili 3194 sayılı Kanun uyarınca alınmış yıkım kararları ile tahsil edilemeyen idari para cezalarının iptal edilmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; davacı vekili tarafından dosyaya sunulan 15/08/2019 havale tarihli temyiz dilekçesi ekinde; davacı tarafından imar barışı kapsamında uyuşmazlık konusu yapıya ilişkin olarak 02/01/2019 günlü, NNEPB6J7 belge numaralı "Yapı Kayıt Belgesi" alınması nedeniyle, davalı idare tarafından dava konusu … tarihli, … ve … sayılı Belediye Encümeni kararı ile alınan yıkım ve idari para cezasının iptaline ilişkin … tarih ve … sayılı Gürsu Belediye Encümeni kararının sunulduğu, davalı idare tarafından sunulan 23/11/2020 havale tarihli temyize cevap dilekçesinde ise, davacı tarafından alınan yapı kayıt belgesine istinaden dava konusu işlemlerin yukarıda anılan encümen kararı ile iptal edildiğinin belirtildiği görülmüştür.
Bu durumda, yapı kayıt belgesinin davalı idareye sunulması üzerine dava konusu … tarihli, … ve … sayılı Gürsu Belediye Encümeni kararları ile alınan yıkım ve idari para cezasının iptaline karar verildiği dikkate alınarak, konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. 2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davacının temyiz isteminin kabulüne,
2. Yukarıda özetlenen gerekçeyle dava konusu işlemin kısmen iptali, kısmen davanın reddine ilişkin Mahkeme kararına yönelik olarak yapılan istinaf başvurusunun kısmen kabulü, kısmen reddi yolundaki temyize konu … Bölge İdare Mahkemesi … İdari Dava Dairesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Kullanılmayan … TL yürütmenin durdurulması harcının istemi halinde davacıya iadesine,
4. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Bölge İdare Mahkemesi İdari Dava Dairesine gönderilmesine, 03/12/2020 tarihinde, kesin olarak, oybirliğiyle karar verildi.