17. Hukuk Dairesi 2015/4228 E. , 2017/7978 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili ve ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili dilekçesinde; yüklenicisi olduğu ... İli, ... İlçesi, 44784 ada 1 parseldeki B Blok 12 nolu taşınmazı davalı ..."e sattığını ve tapu devrinin yapıldığını, satış bedelinin 130.000,00 TL olarak kararlaştırıldığını, 70.000,00 TL"sinin müvekkilinin garantörlüğünde banka kredisi olarak çekildiğini ve kalan 60.000,00 TL"si için de senet alındığını, davalının banka kredisini ödemeyince şirket hesabından bankaya 25.117,90 TL ödeme yapıldığını, ayrıca senet bedellerinin de davalı tarafından ödenmediğini, çekilen ihtardan da sonuç alınamadığını, bu esnada davalı ..."ın taşınmazı diğer davalıya banka ipoteği ile devrettiğini, bu satışın muvazaalı olduğunu, müvekkilinden mal kaçırmak amacı ile yapıldığını ileri sürerek, garanti taahhütnamesi uyarınca müvekkili şirketin davalı ... adına ödediği 23.850 TL ile senetli alacak tutarı olan 67.000,00 TL"nin toplamı olan 90.850 TL"nin davalılardan müştereken ve müteselsilen ticari faizi ile birlikte tahsili için, davalı ...adına olan tapu kaydına ilişkin tasarrufun iptaline karar verilmesini istemiştir.
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde, satışın gerçek olduğunu, diğer davalı ile müvekkili arasında akrabalık bulunmadığını belirtmiş, haksız davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalı ..."ün davaya cevap vermediği görülmüştür.
Mahkemece; toplanan deliller, dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek Davacının davalıdan 67.080,00 TL alacağı nedeni ile İİK."nun 283/1 maddesine kıyasen uygulanarak davalı ... tarafından diğer davalı ..."ye yapılan ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi 44784 ada 1 parsel 12 bağımsız bölümün satışına ilişkin 15/09/2008 gün 16347 yevmiye nolu satış işleminin iptali ile (tapu iptaline gerek olmadan) davacıya 67.080,00 TL alacak ve ferilerine kavuşması için bu bağımsız bölümün (yapılan temliki tasarruf işleminin iptali ile) haczine ve satışına yetki verilmesine, davacının fazlaya ilişkin isteminin ise reddine karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili ve ... vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Dava, İİK.nın 277 ve devamı maddelerine dayanılarak açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir. Tasarrufun iptali davalarında amaç, borçlunun aciz yada iflasından önce yaptığı ve aslında geçerli olan bazı tasarrufların geçersiz ya da "iyiniyet kurallarına aykırılık" nedeniyle alacaklıya karşı sonuçsuz kalmasını ve dolayısıyla o mal üzerinden cebri icraya devamla alacağın tahsilini sağlamaktır. Davacı, iptal davası sabit olduğu takdirde, tasarruf konusu mal üzerinde cebri ... yolu ile hakkını almak yetkisini elde eder ve tasarruf konusu taşınmaz mal ise, davalı üçüncü şahıs üzerindeki kaydın düzeltilmesine gerek olmadan o taşınmazın haciz ve satışını isteyebilir. Bu yasal nedenle iptal davası, alacaklıya alacağını tahsil olanağını sağlayan, nisbi nitelikte yasadan doğan bir dava olup; tasarrufa konu malların aynı ile ilgili değildir.
Bu davanın ön koşulu, borçlu hakkında alınmış kesin veya geçici aciz belgesinin (İİK.nun 277 md) bulunmasıdır. Ön koşulun bulunması halinde ise İİK.nun 278, 279 ve 280. maddelerinde yazılı iptal şartlarının bulunup bulunmadığı araştırılmalıdır. Özellikle İİK.nun 278.maddede akdin yapıldığı sırada kendi verdiği şeyin değerine göre borçlunun ivaz olarak pek aşağı bir fiyat kabul ettiği ve yasanın bağışlama hükmünde olarak iptale tâbi tuttuğu tasarrufların iptali gerektiğinden mahkemece ivazlar arasında fahiş fark bulunup bulunmadığı incelenmelidir. Aynı maddede sayılan akrabalık derecesi vs. araştırılmalıdır. Keza İİK.nun 280.maddesinde malvarlığı borçlarına yetmeyen bir borçlunun alacaklılarına zarar vermek kastıyla yaptığı tüm işlemler, borçlunun içinde bulunduğu mali durumu ve zarar verme kastının işlemin diğer tarafınca bilindiği veya bilinmesini gerektiren açık emarelerin bulunduğu hallerde tasarrufun iptal edileceği hususu düzenlendiğinden yapılan işlemde mal kaçırma kastı irdelenmelidir. Öte yandan İİK.nun 279.maddesinde de iptal nedenleri sayılmış olup bu maddede yazılan iptal nedenlerinin gerçekleşip gerçekleşmediği de takdir olunmalıdır.
Mahkemece ivazlar arasında bedel farkı bulunmasına göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Tasarrufun iptali davasına konu edilen gayrımenkulün 5000 TL bedel ile davalı borçlu tarafından davalı ... e satıldığı, gayrımenkul satım tarihinde gayrımenkul tapu kaydında ... ın 1. dereceden 83.700 TL bedel ile ipoteğinin bulunduğu anlaşılmakta olup, gayrımenkulün ipotek yükü ile birlikte davalı 3. kişiye satıldığı, satım bedeline ipotek bedeli eklendiğinde ivazlar arasında fahiş bedel farkının olmadığı görülmektedir.
Dosya arasındaki belgelerden davalı 3. kişi olan ... nin kocası ile davalı borçlu arasında araba alımından kaynaklı husumet olduğu anlaşılmaktadır. Bu durum İİK 280 madde hükmüne göre davalı ... nin davalı borçlu ...ın durumunu ve amacını bilebilecek kişilerden olduğuna delalet etmez. Bu durum mahkemece değerlendirilmeden yazılı olduğu şekilde davanın kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... ve ..."e geri verilmesine 13.09.2017 günü oybirliği ile karar verildi.