BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2020/1838 Esas 2020/1394 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
14. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO: 2020/1838
KARAR NO: 2020/1394
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
İ S T İ N A F K A R A R I
İNCELENEN DOSYANIN
MAHKEMESİ: İstanbul 2. Asliye Ticaret Mahkemesi
NUMARASI: 2018/1239 Esas - 2020/41 Karar
TARİHİ: 23/01/2020
DAVA: Alacak
Taraflar arasında görülen alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın derdestlik dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine yönelik verilen karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya içerisindeki tüm belgeler okunup, incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında tek satıcılık sözleşmesi yapıldığını, bu sözleşme çerçevesinde davalının taahhüt ettiği 50.000 adet üründen en az alım miktarında kalan 34.000 adet ürünün,sözleşmedeki hükme ve kendisine bildirilmesine rağmen almadığını, bilirkişi incelemesi sonrası atılmak üzere uğranılan zarar karşısında taahhüt miktarı kadar ürün alınmaması nedeniyle belirsiz alacak davasına konu 15.000 USD'nin davalıdan tahsilini ve ayrıca alım yapılmaması sebebiyle oluşan pazar kaybına konu rakamın dahi davalıdan tahsili ile davacıya verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili savunmasında özetle; İstanbul 16.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1288 E.sayılı davada dahi aynı açıklamaların yapıldığını ancak bu açıklamaların ve taleplerin kabul görmediğini,adı geçen bu davanın hali hazırda istinaf incelemesinde olduğu,bu nedenle aynı davayı ihtiva eden huzurdaki davanın derdest olması nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden ret olunmasını,davacıların iddiasının haksız olması nedeniyle dahi davanın esastan dahi ret olunması gerektiğini savunmuştur.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ İlk Derece Mahkemesi 23/01/2020 tarihli, 2018/1239 Esas - 2020/41 Karar sayılı kararında, "...Bu çerçevede İstanbul 16.Asliye Ticaret Mahkemesi'nin 2015/1288 E.sayılı dava dosyasında davalı şirketin cevap dilekçesindeki takas itirazını değerlendirmemiş olması halen istinaf incelemesinde olması karşısında mahkememiz dosyası da derdesttir. Yapılan açıklamalar karşısında davacının açmış olduğu davanın, derdest olması nedeniyle ve bu yöne ilişkin dava şartı oluşmadığından..." HMK m.114/f.1 bend I hükmü gereği ve HMK m.115/f.2 hükmü uyarınca usulden reddine karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili tarafından tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davalı tarafından İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinde açılmış olan ve şuan Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf incelemesinde bulunan dosyada, davacının ..., davalının ise ... olduğunu, tarafların sıfatları farklı olduğu gibi konusunun da farklı olduğunu, öyle ki, İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinde görülen davada ... ayıplı ve eksik ifa nedeniyle ödemiş olduğu sözleşme bedelinin iadesini istediğini, iş bu davada ise, davacı ...'nun sözleşme gereği davalının alması gereken 34.000 adet ürünün bedeli ve Pazar kaybı nedeniyle zararın tazminini istediğini, ... tarafından açılmış, harcı yatırılmış bir dava olmadığından, başka bir davada savunma olarak ileri sürülen takas talebinin derdest bir dava gibi değerlendirilmesinin ve dava şartı nedeniyle reddedilmesinin usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesinin istinafa konu kararının kaldırılmasını istemiştir.
İNCELEME VE GEREKÇE Dava, taraflar arasındaki tek satıcılık sözleşmesi uyarınca davalının alım taahhüdünü ihlal etmesinden dolayı ve alım taahhüdüne aykırı davranışı nedeniyle oluşan pazar kaybı nedeniyle ortaya çıkan zararın tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın derdestlik nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur. İstinaf incelemesi HMK 355 maddesi uyarınca istinaf başvuru nedenleri ve kamu düzenine aykırılık yönüyle sınırlı olarak yapılmıştır. Mahkemece İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1288 E sayılı dosyasında işbu davanın davalısı tarafından davacı aleyhine açılıp görülen davada, işbu davanın davacısı tarafından dava konusu yapılan alacak kalemleri ileri sürülerek takas definde bulunulduğu, bu nedenle derdestlik nedeniyle dava şartı yokluğundan davanın reddi gerektiği sonucuyla davanın usulden reddine karar verildiği anlaşılmaktadır. İş bu davada davacının, bu davanın davalısı tarafından aleyhine açılan ve İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1288 Esasında görülen davada takas mahsuba konu ettiği kısım için derdestlikten söz edilebilirse de; İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1288 Esasında görülen davada takas konusu yapılan alacağı aşan daha fazla miktarda alacağının olduğunu iddia ettiğine ve davasını belirsiz alacak davası olarak açtığı da dikkate alındığında, davacının iş bu davadaki tüm alacak iddiasını kapsayan bir derdestlik durumunun bulunduğundan söz edilemez. Bu nedenle gerekirse anılan İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/1288 Esasında görülen dosyanın bekletici sorun sayılıp sayılmayacağı da değerlendirilerek oluşacak sonuca göre yargılamanın sonuçlandırılması gerekirken, bu husus gözden kaçırılarak derdestlik dava şartı yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı görülmüştür. Bu nedenle ilk derece mahkemesi kararının HMK 353/1-a.4 maddesi uyarınca ortadan kaldırılarak dosyanın mahkemesine gönderilmesine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan gerekçelerle; 1-HMK'nın 353/1.a.4. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesinin istinafa konu kararının KALDIRILMASINA, 2-Davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 3-Davacı tarafından yatırılan istinaf peşin karar harcının, ilk derece mahkemesince, talep halinde iadesine, 4-Davacı tarafından istinaf kanun yolu aşamasında yapılan yargılama giderlerinin, esas hükümle birlikte, İlk Derece Mahkemesi tarafından yargılama giderleri içinde değerlendirilmesine, 5-Gerekçeli kararın İlk Derece Mahkemesince taraflara tebliğine dair; Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda oybirliğiyle ve kesin olarak karar verildi. 10.12.2020
KANUN YOLU: HMK'nın 353/1.a. maddesi uyarınca karar kesindir.