Danıştay 8. Daire 2019/1109 Esas 2020/5522 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2019/1109
Karar No : 2020/5522

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 1- …
2- … Üniversitesi Rektörlüğü - …/…
VEKİLİ : Av. … - (Aynı adreste)

DAVANIN KONUSU :
Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesinden İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesine yatay geçiş yoluyla kaydolan davacı tarafından, kendisinden fazla harç alınmasına ilişkin 15.10.2010 günlü İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü işlemi ile işlemin dayanağı olan ve 02.09.2010 gün ve 27690 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 27.08.2010 gün ve 2010/815 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulması kararlaştırılan 2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılında Yükseköğretim Kurumlarında Cari Hizmet Maliyetlerine Öğrenci Katkısı Olarak Alınacak Katkı Payları İle İkinci Öğretim Ücretlerinin Tespitine Dair kararın 24. maddesinin eşitlik ilkesine aykırı olduğu belirterek iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Diğer öğrencilerle anayasal bir hak olan eğitim hakkının kullanılması açısından eşit haklara ve yükümlülüklere sahip olmasına rağmen onlardan ayrı olarak beş kat fazla harç ödemesine gerekçe olarak gösterilen dava konusu işlem ve işleme dayanak olan Bakanlar Kurulu kararının Anayasa'nın 10. maddesinde düzenlenen kanun önünde eşitlik ilkesine aykırı olduğu ileri sürülmektedir

DAVALILARIN SAVUNMASI :
Burslu dahi olsalar vakıf üniversitelerinden örgün öğretime geçiş yapan tüm öğrencilerin cari hizmet maliyetinin yarısını öğretim ücreti alarak ödeyecekleri, dava konusu maddenin 2010-2011 öğretim yılına özgü olmayıp yıllardan beri Bakanlar Kurulunca karara bağlandığı ve Bakanlar Kurulunca takdir yetkisinin adaleti tesis etme yönünde kullanılması nedeniyle Anayasanın 10. maddesinde düzenlenen eşitlik ilkesine aykırı olmadığı, hukuka uygun olduğu belirtilerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ : …
DÜŞÜNCESİ : 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay Dava Daireleri kararlarına karşı Danıştay'da temyiz yoluna başvurulabileceği; 2575 sayılı Danıştay Kanunu'nun 38. maddesinde, İdari Dava Dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların İdari Dava Daireleri Kurulunca temyizen inceleneceği; 2577 sayılı Yasanın 49.
maddesinin 4. fıkrasında da idare mahkemelerinin bozmaya uymayarak eski kararında ısrar edebileceği ancak Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurulları kararlarına uyulmasının zorunlu olduğu kurala bağlanmış; böylece Danıştay dava dairelerine, ilk derece mahkemesi olarak verdikleri kararların temyizen bozulması halinde ısrar olanağı tanınmamıştır.
Bu nedenle, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun bozma kararına uyulmak suretiyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI : …
DÜŞÜNCESİ : Danıştay Sekizinci Dairesince 02/09/2010 gün ve 27690 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılında Yükseköğretim Kurumlarında Cari Hizmet Maliyetlerine Öğrenci Katkısı Olarak Alınacak Katkı Payları ile İkinci Öğretim Ücretlerinin Tespitine Dair Bakanlar Kurulu Kararının 24. maddesi ve buna istinaden davacıdan fazla harç alınmasına ilişkin işlemlerin iptali yolunda verilen karar; İdari Dava Daireleri Kurulunun 12/02/2018 gün ve E:2015/3372, K:2018/405 sayılı kararıyla bozulmuştur.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesine göre Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davalarda, temyiz incelemesi sonucu bozulan kararlar üzerine Danıştay İdari ve Vergi Dava Daireleri Kurullarının kararlarına uyulması mecburi olduğundan anılan Kurul kararında belirtilen gerekçeyle bozma kararı doğrultusunda karar verilmesi gerekmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Sekizinci Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

HUKUKİ SÜREÇ :
Dava, 02/09/2010 gün ve 27690 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 27/08/2010 gün ve 2010/815 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulması kararlaştırılan 2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılında Yükseköğretim Kurumlarında Cari Hizmet Maliyetlerine Öğrenci Katkısı Olarak Alınacak Katkı Payları İle İkinci Öğretim Ücretlerinin Tespitine Dair kararın 24. maddesinde yer alan "Vakıf yükseköğretim kurumları veya yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından örgün veya ikinci öğretime geçiş yapan öğrenciler ile yurt dışında eğitim gören ve denklikleri yapılarak Türkiye’deki bir üniversitede lisans öğrenimlerini tamamlamalarına karar verilen ve üniversitelere yerleştirilen öğrenciler, geçiş yaptıkları kurumun ikinci öğretim ücretini öderler. Ancak bunlardan tıp fakültesi, dişhekimliği fakültesi ve eczacılık fakültesine geçiş yapan öğrenciler cari hizmet maliyetinin yarısını öğrenim ücreti olarak öderler. Örgün öğretime geçiş yapan öğrencilerden alınacak ücretler hakkında bu Kararın 10 uncu maddesi hükümleri uygulanır. Bu öğrenciler için 14 üncü madde hükümleri uygulanmaz..." kararı ve bu maddeye dayanak alınarak Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesinden İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesine yatay geçiş yoluyla kaydolan davacıdan fazla harç alınmasına ilişkin 15/10/2010 günlü İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü işleminin iptali istemiyle açılmıştır.


İNCELEME VE GEREKÇE:

İlgili Mevzuat:
Dairemizce verilen 22/04/2015 gün E:2010/9598, K:2015/3515 sayılı kararı davalı idarelerin temyiz istemi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 12/02/2018 gün E:2015/3372, K:2018/405 sayılı kararı ile bozulmasına karar verilmiştir
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 46. maddesinin 1. fıkrasında, Danıştay dava dairelerinin nihai kararlarının Danıştay'da temyiz edilebileceği; 2575 sayılı Kanunun 38. maddesinde, İdari Dava Daireleri Kurulunca idari dava dairelerinden ilk derece mahkemesi olarak verilen kararların temyizen inceleneceği; 2577 sayılı Kanunun 49. maddesinin 4. fıkrasında da, Danıştayın ilk derece mahkemesi olarak baktığı davaların temyizen incelenmesinde bu madde ile ısrar hariç 50. madde hükümlerinin kıyasen uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca İdare mahkemelerinin bozmaya uymayarak eski kararlarında ısrar edebilmeleri mümkün iken, Danıştay Dava Dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdiği kararların temyizen bozulması durumunda ısrar olanağı tanınmamıştır.
Bu nedenle, bozma kararı gözönünde bulundurularak, yeniden bir karar verilmesi gerekmektedir.
2547 sayılı Yükseköğretim Yasasının "Cari Hizmet Maliyeti" başlıklı 46. maddesinin dava konusu Bakanlar Kurulu kararının alındığı tarihte yürürlükte bulunan halinde; yükseköğretim kurumlarında cari hizmet ödeneklerinin, öğrenci başına olmak üzere belirleneceği; öğrenci başına düşen cari hizmet ödeneğinin, öğrenim dallarının nitelikleri ve süreleri ile yükseköğretim kurumlarının özellikleri göz önünde tutularak Yükseköğretim Kurulunca farklı miktarlarda tespit edileceği; bu miktarın her yıl Bakanlar Kurulunca belirlenecek kısmının Devletçe karşılanarak öğrenci adına ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine ödenek olarak kaydolunacağı, geri kalan kısmının öğrenci tarafından ödeneceği; Devletçe karşılanacak kısmın cari hizmet maliyetlerinin yarısından az olamayacağı; Devlet ve öğrenci tarafından yapılacak ödemelerin miktar ve bölgelere göre oranları, yabancı uyruklu öğrencilerden alınacak ücretlerin miktarı ile uygulamaya ilişkin esas ve usullerin her yıl Bakanlar Kurulunca en geç Temmuz ayı içerisinde belirleneceği; öğrenci tarafından ödenecek miktarın, istekleri halinde ödeme güçlüğü olan öğrencilere Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunca kredi olarak verilebileceği;...cari hizmet maliyetine öğrenci katkısı ve öğrenci sosyal tesis ve faaliyetlerinden elde edilen gelirler ile yükseköğretim kurumlarınca önceki yıllarda bastırılan ders kitapları ve teksirlerinin satışından elde edilen gelirlerin, üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü adına milli bankalardan birinde açılacak hesaba yatırılacağı; bu miktarların rektörlükçe en geç ilgili ayın sonuna kadar Bütçe Dairesi Başkanlığı hesabına bir yandan gelir, diğer yandan özel ödenek kaydolunmak üzere aktarılacağı; aktarılan bu miktarların Maliye ve Gümrük Bakanlığınca özel ödenek kaydedileceği, kaydolunan ödeneklerin, başta öğrencilerin beslenme, sağlık, spor, kültür ve diğer sosyal hizmetleri olmak üzere, üniversitenin cari, kalkınma plan ve programlarına uygun yatırım, transfer ve öğrencilerin kısmi zamanlı olarak geçici işlerde çalıştırılmasına ilişkin giderlerinde kullanılacağı, kullanım ve
harcamaya ilişkin esas ve usullerin Maliye ve Gümrük Bakanlığının görüşü alınarak Yükseköğretim Kurulunca belirleneceği öngörülmüştür.
Dava Konusu Edilen İşlem ve İşleme Dayanak Olan 27/08/2010 gün ve 2010/815 Sayılı Kararın 24. Maddesinin İncelenmesi:
Anılan yasal düzenlemeler çerçevesinde 27/08/2010 gün ve 2010/815 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile karara bağlanarak 02/09/2010 günlü, 27690 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan "2010-2011 Eğitim-Öğretim Yılında Yükseköğretim Kurumlarında Cari Hizmet Maliyetlerine Öğrenci Katkısı Olarak Alınacak Katkı Payları İle İkinci Öğretim Ücretlerinin Tespitine Dair Karar"ın 24. maddesinde; vakıf yükseköğretim kurumları veya yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından örgün veya ikinci öğretime geçiş yapan öğrenciler ile yurtdışında eğitim gören ve denklikleri yapılarak Türkiye'deki bir üniversitede lisans tamamlamalarına karar verilen ve üniversitelere yerleştirilen öğrencilerin, geçiş yaptıkları kurumun ikinci öğretim ücretini ödeyecekleri öngörülmüş; ancak, Tıp Fakültesi, Diş Hekimliği Fakültesi ve Eczacılık Fakültesine geçiş yapan öğrencilerle ilgili farklı bir düzenleme ile bunların cari hizmet maliyetinin yarısını, öğrenim ücreti olarak ödeyecekleri kurala bağlanmıştır.
Dava konusu Bakanlar Kurulu kararının 24. maddesinin, yukarıda yer verilen yasal düzenlemenin Bakanlar Kuruluna verdiği yetki çerçevesinde, Devletçe karşılanacak kısmın cari hizmet maliyetinin yarısından az olamayacağı emredici hükmüne uygun olarak düzenlendiği ve öğrencilerden alınacak olan cari hizmet maliyetine katkı paylarının başta öğrencilerin beslenme, sağlık, spor, kültür ve diğer sosyal hizmetleri olmak üzere, üniversitenin cari, kalkınma plan ve programlarına uygun yatırım, transfer ve öğrencilerin kısmi zamanlı olarak geçici işlerde çalıştırılmasına ilişkin giderlerinde kullanılacağı hususları gözönüne alındığında, söz konusu maddede hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Hukuka uygun bulunan 24. madde uyarınca, bir vakıf üniversitesi olan Yeditepe Üniversitesi Tıp Fakültesinden, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesine yatay geçiş yapan davacıdan, cari hizmet maliyetinin yarısının alınmasında da hukuka aykırılık bulunduğundan söz etmek olanaklı değildir.
Bu durumda, 2010/815 sayılı Bakanlar Kurulu kararının dava konusu 24. maddesi ile bu madde uyarınca tesis edilen 15/10/2010 günlü İstanbul Üniversitesi Rektörlüğü işleminde hukuka aykırılık görülmemiştir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen ve davacı tarafından yatırılan toplam … TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, temyiz aşamasında davalı idareler tarafından yatırılan … TL posta avansının davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca … TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idarelere verilmesine,
4. Posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra istemi halinde davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere,
09/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.