Danıştay 10. Daire 2016/1371 Esas 2020/5993 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONUNCU DAİRE
Esas No : 2016/1371
Karar No : 2020/5993

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : … Bakanlığı
VEKİLİ : 1. Huk. Müş. Yrd. …
KARŞI TARAF (DAVACI) : …
VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN_KONUSU : ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Pakistan uyruklu olup, Türk vatandaşı ile evli bulunan davacının, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 11. maddesi uyarınca Türk vatandaşlığını kazanma istemiyle yaptığı başvurusunun, anılan Kanunun 10. maddesi uyarınca reddine ilişkin işlemin iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla; Pakistan uyruklu olup, Türk vatandaşı ile evli bulunan davacının, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 16. maddesi uyarınca evlenme nedeniyle Türk vatandaşlığını kazanma istemiyle başvuruda bulunması üzerine, davacı hakkında yapılan inceleme ve araştırma neticesinde, anılan Kanunun 10. maddesinde öngörülen şartları taşımadığı gerekçesiyle talebinin reddedildiği; davacının Türk vatandaşlığına alınma başvurusu üzerine davalı idare tarafından yapılan tahkikat neticesinde, davacının "suçluyu kayırmak, suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek, bu örgüte üye olmak, örgüt adına faaliyette bulunmak, bu örgüt vasıtasıyla insan ticareti yapmak, fuhuş için aracılık yapmak" ve "şiddet kullanarak, hayvanlarla, ölmüş insan bedeni ile ilgili müstehcen yayın üretmek ve satmak" suçlarından iki adet kaydının bulunduğu; ilk suçla ilgili olarak yapılan yargılamada .... Ağır Ceza Mahkemesi'nin ... tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla beraatine karar verildiği, ikinci suçla ilgili olarak yapılan yargılama sonunda ise, .... Asliye Ceza Mahkemesi'nin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararıyla beraatine karar verildiği, dolayısıyla söz konusu suçlar nedeniyle hakkında yargılamalar bulunan davacının durumunun 5901 sayılı Kanun'un 10. maddesine uygun olmadığı sonucuna varıldığı belirtilmekte ise de, davalı idarece sunulan belgelerden, davacının anılan suçlardan beraat ettiği; Türk vatandaşı eşi ile uzun yıllardır evli olduğu; müşterek iki çocuklarının bulunduğu; davacının kayın pederine ait iş yerlerinde çalıştığı; evliliğinin sahte olduğuna ilişkin herhangi bir tespit olmadığı, aynı çatı altında evliliklerinin fiilen devam ettiğinin anlaşıldığı; bu durumda, davacının beraat ettiği "suçluyu kayırmak, suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek, bu örgüte üye olmak, örgüt adına faaliyette bulunmak, bu örgüt vasıtasıyla insan ticareti yapmak, fuhuş için aracılık yapmak" ve "şiddet kullanarak, hayvanlarla, ölmüş insan bedeni ile ilgili müstehcen yayın üretmek ve satmak" suçlarının dışında, davacının güvenlik bakımından kişisel sakıncasının tespit edilemediği, eşlerin aile birliği içinde yaşadıklarının ve evliliklerinin ciddi olduğunun tespit edildiği anlaşıldığından, davacının başvurusunun reddine ilişkin işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davalı idare tarafından, davacının 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 11. maddesi uyarınca Türk vatandaşlığını kazanma istemiyle başvuru yaptığı, anılan Kanun'un 16. maddesi uyarınca herhangi bir başvurusunun olmadığı, Kanun'un 11. maddesine göre hazırlanan vatandaşlık dosyasının değerlendirilmesi üzerine talebinin reddedildiği ileri sürülmektedir.

KARŞI_TARAFIN_SAVUNMASI : Davacı tarafından, savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ : …

DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Danıştay Onuncu Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE :

MADDİ OLAY :
Dava, Pakistan uyruklu olup, Türk vatandaşı ile evli bulunan davacının, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 11. maddesi uyarınca Türk vatandaşlığını kazanma istemiyle yaptığı başvurusunun, anılan Kanunun 10. maddesi uyarınca reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun "Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması" başlıklı 10. maddesinde, "(1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen bir yabancı, bu Kanunda belirtilen şartları taşıması halinde yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir. Ancak, aranan şartları taşımak vatandaşlığın kazanılmasında kişiye mutlak bir hak sağlamaz.

(2) (Ek: 19/10/2017-7039/28 md.) Bu Kanun uyarınca sonradan Türk vatandaşlığının kazanılmasında uygulanacak temel ilke ve esaslar ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınmak suretiyle Bakanlıkça belirlenir." hükmüne;
"Başvuru için aranan şartlar" başlıklı 11. maddesinde, "(1) Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda;
a) Kendi millî kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,
b) Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye'de kesintisiz beş yıl ikamet etmek,
c) Türkiye'de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek,
ç) Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak,
d) İyi ahlak sahibi olmak,
e) Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek,
f) Türkiye'de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak,
g) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak,
şartları aranır.
(2) (Mülga: 19/10/2017-7039/34 md.)" hükmüne;
"Türk vatandaşlığının evlenme yoluyla kazanılması" başlıklı 16. maddesinde ise, "(1) Bir Türk vatandaşı ile evlenme doğrudan Türk vatandaşlığını kazandırmaz. Ancak bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olan ve evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunabilir. Başvuru sahiplerinde;
a) Aile birliği içinde yaşama,
b) Evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama,
c) Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama,
şartları aranır.
(2) Başvurudan sonra Türk vatandaşı eşin ölümü nedeniyle evliliğin sona ermesi halinde birinci fıkranın (a) bendindeki şart aranmaz.
(3) Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan yabancılar evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde evlenmede iyiniyetli iseler Türk vatandaşlığını muhafaza ederler." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Dosyanın incelenmesinden, Pakistan uyruklu olup, Türk vatandaşı ile evli bulunan davacının, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 11. maddesi uyarınca Türk vatandaşlığını kazanma istemiyle yaptığı başvurunun, dava konusu işlem ile anılan Kanunun 10. maddesi uyarınca reddedilmesi üzerine bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
İdare Mahkemesince, uyuşmazlık 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 16. maddesi uyarınca incelenerek dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş ise de, davacının Türk vatandaşlığını kazanma istemiyle 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 11. maddesi uyarınca başvuru yapmış olduğu, davalı idarece de başvurunun 5901 sayılı Kanun'un 11. maddesi uyarınca değerlendirilerek işlem tesis edilmiş olduğu görüldüğünden, uyuşmazlığın 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu'nun 11. maddesi uyarınca incelenerek bir karar verilmesi gerekmektedir.
Bu itibarla, uyuşmazlık yanlış nitelendirilmek suretiyle dava konusu işlemin iptali yönünde verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davalı idarenin temyiz isteminin kabulüne,
2. Dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu ... İdare Mahkemesinin ... tarih ve E:..., K:... sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4. 2577 sayılı Kanun'un (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen günden itibaren onbeş (15) gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 09/12/2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.