Danıştay 6. Daire 2016/11828 Esas 2020/12568 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2016/11828
Karar No : 2020/12568

TEMYİZ EDEN (DAVALI) : …Büyükşehir Belediye Başkanlığı / …
VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVACI) : …

İSTEMİN KONUSU : … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ:
Dava konusu istem: Davacının hissedarı olduğu İstanbul İli, Arnavutköy İlçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda yapılan ve … tarihli, … sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi kararı ile onaylanan Hadımköy Merkez 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ve buna yapılan itirazın reddine ilişkin büyükşehir belediye meclisi kararının davacıya bildirilmesine ilişkin … tarihli, …sayılı İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı yazısının iptali istenilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Temyize konu kararda; mahallinde yaptırılan keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan bilirkişi raporu ile dosyadaki diğer bilgi ve belgelerin birlikte değerlendirilmesinden, uyuşmazlık konusu taşınmazın tarla vasfında olduğu ve üzerinde herhangi bir yapılaşmanın bulunmadığı, mahkeme kararı ile iptal edilen önceki nazım imar planında kısmen “kentsel çalışma alanı” kısmen “20.00 m’lik yol”da kaldığı, dava konusu nazım imar planında ise kısmen “sosyal tesisler alanı” kısmen “dini tesis alanı” kısmen “20.00 m’lik yol”da kaldığı, “20.00 m’lik yol”a ilişkin plan kararının yerinde olduğu ve dava konusu nazım imar planının üst ölçekli çevre düzeni planına uygun olduğu, taşınmazın uyuşmazlık konusu planına ait planlama sahasının düşük yoğunluklu nüfus bölgesi içerisinde yer aldığı, bu bölgedeki nüfus büyüklüğünün plan bütünündeki nüfus büyüklüğünün %10’unun altında olduğu, plan bütününde 42.620 m2’lik bir alanın "sosyal tesisler alanı" olarak ayrıldığı, bu alanın yaklaşık 1/4‘ünün uyuşmazlık konusu taşınmazdan karşılandığı, plan bütününde 58.622 m2’lik bir alanın "dini tesisler alanı" olarak ayrıldığı, bu alanın yaklaşık 1/5’nin uyuşmazlık konusu taşınmazdan karşılandığı, taşınmazın tamamının (20.371 m2 )sosyal donatı alanları içinde bırakılmasının sosyal donatı alanı standartları yönünden olumlu olduğu, ancak bu durumun sosyal donatıların dengeli dağılımı, erişilebilirlik ve taşınmazın bulunduğu alt bölgenin hassas doğal çevresinin korunması gibi kriterler yönünden şehircilik ilkelerine uygun olmadığı, taşınmazın kamu alanı kullanımlarında bırakılan kısmının kanundaki azami düzenleme ortaklık payı oranının üstünde olduğu ve bu durumun davacının mağduriyetine neden olduğu, dava konusu nazım imar planındaki bazı plan notlarının planlama esaslarına uygun olmadığı, bu durumda dava konusu nazım imar planında şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Belirtilen gerekçelerle, hukuka aykırı bulunan dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davanın süresinde açılmadığı, işin esasına girilerek karar verilmesinde isabet bulunmadığı, dava konusu nazım imar planının şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına uygun olduğu, bilirkişi raporundaki tespitlerin hükme esas alınmasının kabul edilemez nitelikte olduğu ileri sürümektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …'İN DÜŞÜNCESİ: Temyiz isteminin kabulü ile mahkeme kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
Davacının hissedarı olduğu İstanbul İli, Arnavutköy İlçesi, … Mahallesi, … parsel sayılı taşınmazı kapsayan alanda yapılan Hadımköy Merkez 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı, İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile onaylanmış ve 09/02/2012 - 09/03/2012 tarihleri arasında askıda ilan edilmiştir. Davacı, askı süresi içerisinde bu plana itiraz etmiş, bu itiraz İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile reddedilmiş ve bu karar İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının … tarihli, … sayılı yazısı ile davacıya bildirilmiştir.
Bunun üzerine 22/01/2015 tarihinde bakılan dava açılmıştır.

İLGİLİ MEVZUAT:
3194 sayılı İmar Kanununun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin işlem tarihinde yürürlükte olan halinde, "İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.” hükmüne yer verilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun "Dava açma süresi" başlıklı 7. maddesinde dava açma süresinin özel kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde Danıştayda ve İdare Mahkemelerinde altmış gün olduğu; ilanı gereken düzenleyici işlemlerde dava süresinin, ilan tarihini izleyen günden itibaren başlayacağı; yine aynı Kanunun "Üst makamlara başvurma" başlıklı 11. maddesinde, ilgililer tarafından idari dava açılmadan önce, idari işlemin kaldırılması, geri alınması, değiştirilmesi veya yeni bir işlem yapılmasının üst makamdan, üst makam yoksa işlemi yapmış olan makamdan, idari dava açma süresi içinde istenebileceği, bu başvurunun işlemeye başlamış olan idari dava açma süresini durduracağı, altmış gün içinde bir cevap verilmezse isteğin reddedilmiş sayılacağı hükme bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Yukarıda yer verilen Kanun hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, imar planına karşı bir aylık askı süresi içinde 2577 sayılı Kanunun 11. maddesi kapsamında başvuruda bulunulması ve bu başvuruya idari dava açma süresinin başlangıç tarihi olan son ilan tarihinden itibaren 60 gün içinde cevap verilmeyerek isteğin reddedilmiş sayılması halinde, bu tarihi takip eden 60 günlük dava açma süresi içinde veya son ilan tarihini izleyen 60 gün içinde cevap verilmek suretiyle isteğin reddedilmesi halinde bu cevap tarihinden itibaren 60 günlük dava açma süresi içinde idari dava açılabileceği; imar planına karşı askı süresi içinde bir başvuruda bulunulmamış ise, davanın 2577 sayılı Kanunun 7. maddesi uyarınca imar planının son ilan tarihini izleyen günden itibaren 60 gün içinde açılması gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, dava konusu nazım imar planının 09/02/2012 - 09/03/2012 tarihleri arasında askıda ilan edildiği, davacının askı süresi içerisinde plana itiraz ettiği, bu itirazın İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisinin … tarihli, … sayılı kararı ile reddedildiği ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığının … tarihli, … sayılı yazısı ile de itirazının reddedildiği hususunun davacıya bildirildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacı tarafından askı süresi içerisinde yapılan itiraza, dava açma süresinin başlangıç tarihi olan askı süresinin sona erdiği 09/03/2012 tarihini izleyen 60 günlük dava açma süresi içerisinde cevap verilmeyerek 08/05/2012 tarihinde itirazın zımnen reddedilmiş sayılması üzerine en son bu tarihi izleyen 60 günlük sürenin sona erdiği 09/07/2012 tarihine kadar dava açılması gerektiğinden bundan çok sonra 22/01/2015 tarihinde açılan davanın süre aşımı nedeniyle incelenmesine olanak bulunmamaktadır.
Öte yandan, idarece sonradan 12/12/2014 tarihli, 8447 sayılı yazı ile verilen cevabın yeni bir dava açma süresi başlatmayacağı açıktır. Zira; 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 10. maddesinde bu halde yeni bir dava açma süresinin başlayacağı öngörüldüğü halde, 11. maddesinde öngörülmemiştir.
Bu itibarla, dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1.2577 sayılı Kanunun 49. maddesine uygun bulunan davalının temyiz isteminin kabulüne,
2.Dava konusu işlemin iptaline ilişkin temyize konu … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3.Dosyanın anılan Mahkemeye gönderilmesine,
4.2577 sayılı Kanunun (Geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen) 54. maddesinin 1. fıkrası uyarınca bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 gün içerisinde kararın düzeltilmesi yolu açık olmak üzere 10/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.