Danıştay 13. Daire 2017/2706 Esas 2020/3614 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ONÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2017/2706
Karar No : 2020/3614

DAVACI : … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : … Kurumu
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU :
Davacı şirketin lisanssız otogaz bayilik faaliyetinde bulunduğunun tespit edildiği ve bu fiilin 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 3. maddesinin birinci fıkrasına aykırı olduğundan bahisle, anılan Kanun'un 16. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca 308.194,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul) kararının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI :
Lisanssız otogaz bayilik faaliyetinde bulunulmadığı, 09/11/2007 tarihinden bu yana lisanslı olarak faaliyet gösterildiği, lisans verilirken sunulan belgelere itiraz edilmediği ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI :
5307 sayılı Kanun'un 3. maddesi uyarınca otogaz bayilik faaliyeti için lisans alınmasının zorunlu olduğu, ancak davacı şirketin lisanssız piyasa faaliyetinde bulunduğunun tespit edildiği, bu tespite dayanılarak verilen idarî para cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'IN DÜŞÜNCESİ : Davanın reddi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI …'NIN DÜŞÜNCESİ : Davacı şirketin lisanssız otogaz bayiliği yaptığı tespit edildiğinden 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 3. maddesinin birinci fıkrasına aykırılığı nedeniyle anılan Kanun'un 16. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendi uyarınca 308.194,00-TL idarî para cezası verilmesine ilişkin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun … tarih ve … sayılı kararının iptali istenilmektedir.
Dosyadaki mevcut belge ve bilgilerden; … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine "… Caddesi No:… Kağıthane/İSTANBUL" adresinde otogaz bayisi olarak 31/12/2007 tarihine kadar faaliyet göstermek üzere … tarihli ve … sayılı Geçici Faaliyet Lisansı verildiği, ancak yasal süresi içinde başvurmadığından geçici lisansının … tarihli ve … tarihli Olur ile iptal edildiği, daha sonra yapılan incelemede şirket adına … tarafından … tarih ve … sayılı yazıyla lisans başvurusu yapıldığı anlaşıldığından lisans iptali için alınmış … tarihli ve … tarihli Olur'un … tarihli Olur ile iptal edildiği, … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin aynı adreste … tarih ve … sayılı istasyonlu bayilik lisansına sahip olduğu ve adı geçen şirkete (… ticaret sicil ve … vergi numaralı) … tarihli ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansı verildiği anlaşılmıştır.
Öte yandan, … sicil numaralı … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketinin "… Caddesi No:… Kağıthane/İSTANBUL" olan şirket adresinin "… Mahallesi, … Caddesi, … İş Hanı, No:…, Kat:…, Daire:… Kağıthane/İSTANBUL" adresine nakledildiğinin 03/07/2008 tarihli ve 7097 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği, 29/07/2008 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ilan ile de unvanını … Petrol Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olarak değiştirdiği, bu unvan değişikliğini davalı Kuruma bildirmediği, lisans tadili de yapılmadığı tespit edilmiştir.
Bunun yanı sıra … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi olarak aynı unvanla "… Caddesi No:… Kağıthane/İSTANBUL" adresindeki aynı adreste bu kez … sicil ve … vergi numarası ile farklı bir tüzel kişilik kurulduğu, işe başlama tarihinin "24/07/2008" olduğu, 30/07/2008 tarihli ve 7116 sayılı Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği, işyeri açma izin belgesi ile hizmet yeterlilik belgelerinin ise unvan tadili yapan eski şirkete ait olduğu görülmüştür.
Olayda, davacı şirkete ait istasyonda 27/09/2011 ve 21/10/2011 tarihlerinde yapılan denetim sonucu, … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. adı altında … tarih ve … sayılı bayilik lisansına dayalı olarak faaliyet gösterilmekle birlikte istasyonda faaliyet gösteren bu şirketin ticaret sicil numarasının "…", vergi numarasının "…", işe başlama tarihinin "24/07/2008" olduğu, şirketin yeni bir şirket olarak kuruluşunun 30/07/2008 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği ve 2011 yılı içerisinde düzenlenen LPG ve akaryakıt alım faturalarındaki vergi numarasının da 30/07/2008 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen şirkete ait olduğunun tespit edildiği açıktır.
Bu durumda, … tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının verildiği şirketin unvan değişikliği sonrası … Petrol Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi olduğu, denetim tarihi itibarıyla istasyonda faaliyet gösteren davacı şirketin ise, bu şirketlerden tamamen farklı bir tüzel kişilik olarak 24/07/2008 tarihinden sonra … sicil ve … vergi numarası ile faaliyet göstermeye başladığı, ancak kendisi ile aynı ismi taşıyan şirkete ait bayilik lisansı, işyeri açma izin belgesi ve hizmet yeterlilik belgelerinin kullanıldığı anlaşıldığından, lisanssız olarak LPG otogaz bayiliği faaliyetinde bulunduğu tespit edilen davacı şirket adına idarî para cezası verilmesine ilişkin işlemin mevzuata uygun olduğu ve davanın reddine karar verilmesi gerektiği düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Onüçüncü Dairesi'nce, Dairemizin 12/12/2013 tarih ve E:2012/1187, K:2013/3616 sayılı davanın reddi yolundaki kararının Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 16/01/2017 tarih ve E:2014/2158, K:2017/37 sayılı kararıyla bozulması üzerine gereği yeniden görüşüldü:

MADDİ OLAY VE HUKUKİ SÜREÇ :
"… Caddesi, No:… Kağıthane/İSTANBUL" adresinde faaliyet göstermek üzere "…" ticaret sicil ve "…" vergi numaralı davacı … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'ye 12 yıl süreyle geçerli … tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının verildiği, şirketin 29/07/2008 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanan ilan ile unvanını … Petrol Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olarak değiştirdiği, davacı şirkete ait istasyonda 27/09/2011 ve 21/10/2011 tarihlerinde yapılan denetim sonucu, … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. adı altında … tarih ve … sayılı bayilik lisansına dayalı olarak faaliyet gösterilmekle birlikte, istasyonda faaliyet gösteren bu şirketin ticaret sicil numarasının "...", vergi numarasının "…", işe başlama tarihinin "24/07/2008" olduğu, şirketin yeni bir şirket olarak kuruluşunun 30/07/2008 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği ve 2011 yılı içerisinde düzenlenen LPG alım faturalarındaki vergi numarasının da 30/07/2008 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edilen bu şirkete ait olduğunun tespit edildiği, bu tespitler esas alınarak lisanssız faaliyet nedeniyle idarî para cezası verilmesi üzerine, bu işlemin iptali istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Dairemizin 12/12/2013 tarih ve E:2012/1187, K:2013/3616 sayılı kararıyla, … tarih ve … sayılı LPG otogaz bayilik lisansının verildiği şirketin unvan değişikliği sonrası unvanının … Petrol Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olduğu, denetim tarihi itibarıyla istasyonda faaliyet gösteren davacı şirketin ise, bu şirketlerden tamamen farklı bir tüzel kişilik olarak 24/07/2008 tarihinden sonra faaliyet göstermeye başlayan bir şirket olduğu ve istasyondaki bayilik faaliyetlerinin bu şirket adına yürütüldüğü açık olduğundan, davacı şirkete lisans almaksızın LPG otogaz bayiliği faaliyetinde bulunduğundan bahisle idarî para cezası verilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Anılan kararın temyizi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'nun 16/01/2017 tarih ve E:2014/2158, K:2017/37 sayılı kararıyla, " (...) Ancak, davacı şirkete, lisanssız akaryakıt bayiliği faaliyeti yürüttüğünden bahisle idarî para cezası verilmesine ilişkin … günlü, … sayılı Kurul kararının iptali istemiyle açılan ve Danıştay Onüçüncü Dairesi'nin E:2012/241 sayılı esasına kayıtlı davada, davalı idarenin savunması ekinde sunulan "Denetim Dairesi Petrol Piyasası Lisans Başvuru İşlemleri (...)" başlıklı belgede; … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi'ne, … sayılı bayilik lisansının verildiği belirtilmekle birlikte, yine aynı belgede anılan şirketin vergi numarasının "…" olarak gösterildiği görülmekte olup; bu husus davacı tarafından, denetim tarihi itibarıyla … günlü, … sayılı bayilik lisansının bulunduğunun iddia edildiği hususu ile birlikte değerlendirildiğinde, "…" vergi numaralı davacı şirketin bayilik lisansının bulunup bulunmadığı hususunda duraksamaya neden olmaktadır.
Bu durumda, davacının bayilik lisansının bulunup bulunmadığı hususunun, taraflar ve ilgili kurumlar nezdinde yapılacak araştırma sonucu netleştirilmesi üzerine dosyanın karara bağlanması gerekirken, bu husus netleştirilmeksizin ve kararda bu konuda bir gerekçeye yer verilmeksizin davanın reddine hükmedimesinde hukukî isabet bulunmamaktadır." gerekçesiyle Dairemiz kararı bozulmuştur.

İNCELEME VE GEREKÇE:
ESAS YÖNÜNDEN:
İLGİLİ MEVZUAT:
5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 3. maddesinin birinci fıkrasında, LPG'nin dağıtımı, taşıması ve otogaz bayilik faaliyetlerinin yapılması (tüplü LPG bayiliği hariç), depolanması, LPG tüpünün imalatı, dolumu, muayenesi, tamiri ve bakımı ile bu amaçla tesis kurulması ve işletilmesi için lisans alınmasının zorunlu olduğu; dokuzuncu fıkrasında, lisansta yer alan hususlarda değişiklik yapılmasını gerektirecek faaliyetlerin, Kurumca onaylanıp lisansa işlenmedikçe yapılamayacağı; 7. maddesinin birinci fıkrasında, otogaz bayilerinin, dağıtıcıları ile yapacakları tek elden satış sözleşmesine göre bayilik faaliyetlerini yürütecekleri; altıncı fıkrasında, dağıtıcıların ve bayilerin kurdukları otogaz istasyonlarını lisans alarak işletmeye başlayacakları; işlem tarihinde yürürlükte olan hâliyle 16. maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde ise, lisans almaksızın hak konusu yapılan tesislerin yapımına veya işletimine başlanması ile bunlar üzerinde tasarruf hakkı doğuracak işlemlerin yapılması hâlinde sorumluları hakkında ikiyüzellibin Türk Lirası idarî para cezası uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
Anılan Kanun'un 24/06/2006 tarihinde yürürlüğe giren 5522 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'un 1. maddesiyle değişik Geçici 2. maddesinin birinci fıkrasında, bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihte fiilen, bu Kanun uyarınca lisans alınması gereken faaliyetleri yürüten kişilerin, bu Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten sonra bir yıl içinde durumlarını bu Kanuna uygun hâle getirerek, Kurum tarafından istenecek bilgi ve belgelerle Kuruma başvurmak zorunda oldukları, başvurusunu yapmış, ancak işlemleri tamamlayamayan kişilerin faaliyetlerinin devamı için üç ayı aşmamak üzere ek süre verilmesinde Kurumun yetkili olduğu, ancak bu Kanun yürürlüğe girmeden önce kurulduğu dönemdeki mevzuata göre gayrisıhhî müessese veya işyeri açma ve çalışma ruhsatlı olarak bu Kanun gereği güvenlik ve lisans gereklerini yerine getirerek faaliyetlerini sürdüren otogaz istasyonlarının, lisans almak şartıyla faaliyetlerine devam edecekleri kuralı yer almıştır.

DAVA KONUSU KURUL KARARININ İNCELENMESİ:
Aktarılan düzenlemelerin birlikte değerlendirilmesinden, 13/03/2006 tarihinden sonra, Kanun'un Geçici 2. maddesinin birinci fıkrası uyarınca Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten önceki bir tarihte otogaz bayiliği yapmaya izin veren gayrisıhhî müessese veya işyeri açma ve çalışma ruhsatlı olarak faaliyet gösterenler açısından, 5522 sayılı Kanun ile lisans alma şartı getirildiğinden, bu durumda olanlar için 24/06/2006 tarihine kadar lisans almaksızın faaliyet gösterebilecek olanlar hariç, lisanssız otogaz istasyonlarının LPG piyasasında faaliyette bulunamayacağı anlaşılmaktadır.
Dairemizin 08/05/2018 tarihli ara kararıyla, davacıdan ve davalı idareden, "…" ticaret sicil ve "…" vergi numaralı davacı şirketin işe başlama tarihi olan "24/07/2008" tarihinden itibaren, davalı idare tarafından verilmiş otogaz bayilik lisansı bulunup bulunmadığı sorulmuş, bayilik lisansı bulunuyor ise buna ilişkin bilgi ve belgelerin gönderilmesi istenilmiştir.
Ara kararına davacı tarafından cevap verilmemiş olup, davalı idarenin 07/06/2018 tarihli cevabî yazısı ekinde yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden, … tarih ve … sayılı bayilik lisansının verildiği "…" ticaret sicil ve "…" vergi numaralı … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'nin unvan değişikliği sonrası unvanının … Petrol Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olarak 29/07/2008 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği, ardından … Akaryakıt Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'nin bu defa "…" ticaret sicil numarasıyla yeni bir şirket olarak 30/07/2008 tarihli Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği, bu şirketin vergi numarasının "…", işe başlama tarihinin "…" olduğu, "…" ticaret sicil ve "…" vergi numaralı davacı şirketin bayilik faliyetinin lisanssız olarak yürütüldüğü anlaşılmıştır.
Bu durumda, denetim tarihi itibarıyla bayilik faaliyetinde bulunan davacı şirketin, … Petrol Ürünleri İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'den tamamen farklı bir tüzel kişilik olarak 24/07/2008 tarihinden itibaren faaliyet göstermeye başlayan bir şirket olduğu ve bayilik faaliyetlerinin davacı şirket adına yürütüldüğü açık olduğundan, davacı şirkete lisanssız otogaz bayilik faaliyetinde bulunduğundan bahisle idarî para cezası verilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık görülmemiştir.
Öte yandan, 7164 sayılı Maden Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 35. maddesi ile 5307 sayılı Kanun'un 16. maddesi yeniden düzenlenmiş ve maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi ile lisans almaksızın bayilik faaliyetinin yapılması hâlinde sorumlulara yüzbin Türk Lirasından az olmamak ve beşyüzbin Türk Lirasını geçmemek üzere fiilin işlendiği tarihten bir önceki yılda ilgili lisansa konu LPG piyasası faaliyetine ilişkin net satış hasılatının binde onbiri oranında idarî para cezası uygulanacağı kurala bağlanmıştır.
7164 sayılı Kanun'un 37. maddesi ile 5307 sayılı Kanun'a eklenen Geçici 8. maddesinin ikinci fıkrasında, "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla Kurul kararına bağlanmış, ancak tahsilatı tamamlanmamış olan idarî para cezaları, işlenen fiil için bu Kanunla birlikte daha düşük bir idarî para cezası uygulanmasının öngörülmesi hâlinde, ilgili vergi dairesince 16. maddenin ilgili bentlerinde belirlenmiş olan asgarî maktu hadden tahsil edilir. Kısmen veya tamamen tahsil edilen idarî para cezaları iade edilmez." kuralına yer verilmiştir.
Kanun koyucu tarafından, Kurulca karara bağlanmış, ancak tahsilatı tamamlanmamış idarî para cezalarının, işlenen fiil için 5307 sayılı Kanun'un 7164 sayılı Kanun'un 35. maddesi ile değişik 16. maddesinde daha düşük bir idarî para cezası uygulanması öngörülmüş ise asgarî maktu hadden tahsil edilmesi vergi dairesine bir görev olarak verilmiştir. İlgili vergi dairesinin kanunen üstlendiği bu görevi yerine getirmesi açısından önemli olan husus, idarî para cezasının keşinleşmesi değil, tahsilatının tamamlanmamış olmasıdır. Dolayısıyla söz konusu düzenleme, tamamen tahsilat aşamasına özgü bir kural niteliğindedir. İdarî para cezasının iptali istemiyle dava açılsın veya açılmasın, bu kuralın tahsilatı tamamlanmamış idarî para cezalarına uygulanması vergi dairesi açısından bir zorunluluktur.
İlgili vergi dairesi, dava açılıp açılmadığına bakılmaksızın tahsilatı tamamlanmamış idarî para cezasının miktarında lehe bir değişiklik varsa bunu tespit etmekle ve uygulamakla yükümlü bulunduğundan, tahsilat aşamasına özgü olan anılan kuralın, idarî para cezasının iptali istemiyle açılan davalarda dikkate alınmasına gerek bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVANIN REDDİNE,
2. Ayrıntısı aşağıda gösterilen toplam …-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
3. Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca …-TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine,
4. Posta giderleri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 (otuz) gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu'na temyiz yolu açık olmak üzere, 10/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.