MAHKEMESİ : Kırşehir Aile Mahkemesi
TARİHİ : 12/03/2013
NUMARASI : 2009/355-2013/208

M.. K.. ile S.. C.. aralarındaki mal rejiminden kaynaklanan alacak davasında karar verilmesine yer olmadığına dair Kırşehir Aile Mahkemesi"nden verilen 12.03.2013 gün ve 355/208 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R


Davacı vekili dava dilekçesinde Kırşehir Aile Mahkemesi"nin 2009/333 Esas sayılı dosya ile açılan boşanma davasının derdest olduğunu, 1976 yılında evlendiklerini, Almanya"da çalıştıklarını, evlilik birliği içerisinde davacı vekil edeninin Almanya"da kazandığı paralarla kendi adına Kırşehir Aşıkpaşa Mahallesi, .. ada .. sayılı parselde ..nolu bağımsız bölümü kendi adına, Bursa"da 1400 ada 13 sayılı parselde bulunan.. nolu bağımsız bölümü ise davalı eşi adına aldığını, davalının vekil edenine ait evde oturduğunu açıklayarak .. ada ... sayılı parselde 2. kat .. nolu bağımsız bölüm ile ilgili olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşuluyla tarafların mal rejiminin tasfiyesiyle dava dilekçesinde ayrıntılı olarak belirtilen taşınmazın edenilmesine, vekil edeninin katkısı gözetilerek 50.000,00 TL katılma alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Saliha vekili, 14.07.2009 tarihli cevap dilekçesinde, vekil edeninin 1970-1978 yılları arasında yurt dışında işçi olarak çalıştığını, çalışmakta olduğu dönem içerisinde yaklaşık ortalama 2000 Alman Markı maaş aldığını, çalışmadığı zamanlarda dahi vekil edeninin 1600 Alman Markı işsizlik parası edindiğini, 1979 yılında almanya"da bulunan Türk çocuklarına Almanca dersi vererek aylık 800 Alman Markı para kazandığını, dava konusu taşınmazın kooperatif yoluyla edindiğini 25.000,00 Alman Markına mal olduğunu bu taşınmazın 1985 yılında edinildiğini, davacının 3 nolu bağımsız bölüme bir katkısının bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece; “... 1400 ada 13 sayılı parselde 2 katta bulunan .. nolu bağımsız bölümün davalı tarafından eldeki davanın açılmasından önce 19.06.2009 tarihinde E.. Ş.. isimli şahsa sattığını bu nedenle davanın konusunun kalmadığını...” gerekçe göstermek suretiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine, hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, 743 sayılı TKM"nun 170. Maddesi uyarınca mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde edinilen taşınmazdan kaynaklanan katkı payı alacağı isteğine ilişkindir.
Taraflar, 13.01.1976 tarihinde evlenmiş, 09.06.2009 tarihinde açılan ve kabulle sonuçlanıp 11.01.2013 tarihinde kesinleşen boşanma davasına ait kararla boşanmışlardır. Taraflar arasında evlilik tarihinden 4721 sayılı TMK"nun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı başka bir mal rejimini seçtikleri ileri sürülmediğinden anılan tarihten boşanma davasının açıldığı 09.06.2009 tarihine kadar edinilmiş mallara katılma
rejimi geçerlidir (TMK. m. 202, 4722 SK.m.10). Eşler arasındaki mal rejimi boşanma davasının açıldığı 09.06.2009 tarihinde TMK"nun 225/2. maddesi gereğince sona ermiştir.
Mahkemece, taşınmazın eldeki davanın açılma tarihinden önce 19.06.2009 tarihinde davalı tarafından elden çıkarıldığı gerekçesiyle davanın konusu kalmadığından reddine karar verilmiş ise de mahkemenin bu görüşüne katılma olanağı bulunmamaktadır.
Eşler arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden önce bir eşin edindiği mala kural olarak diğer eşin para yada parayla ölçülebilen maddi bir katkısının olduğunun kanıtlanması halinde bu maldan kaynaklanan katkı payı alacağını istemeye hakkı bulunmaktadır. Gerek 01.01.2002 öncesi mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde ve gerekse 01.01.2002 sonrası yasal mal rejimi olarak kabul edilen edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli bulunduğu dönemde edinilen mallardan kaynaklanan katkı payı alacağı yada katılma alacağı davalarında “ 07.10.1953 tarih ve 1953/8 Esas, 1953/7 Karar sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Hukuk Bölümü Kararı “ gereğince tarafların ayin olarak istekte bulunması olanağı bulunmamaktadır. Davacı eşin bu tür davalarda isteyebileceği hak şahsi nitelikte bir para alacağı hakkıdır. Bu bakımdan taşınmazın mal rejiminin sona erdiği tarihten önce yada sonra elden çıkarılması katkı yada katılma alacağı isteme hakkına bir etkisi bulunmamaktadır. Satılan malın yerine geçen değerde katılma yada katkı payı alacağı davasına konu olabilmektedir. Bu bakımdan mahkemenin gösterdiği gerekçeye katılmak mümkün değildir.
O halde mahkemece yapılacak iş, davanın katkı payı alacağı olduğu gözetilerek, tarafların çalışmalarına ait tüm belgelerinin eksiksiz olarak toplanması, yurt dışındaki çalışmalarına ve gelirlerine ait bilgi ve belgelerin elden getirtilmesi için taraflara süre ve imkan tanınması, ondan sonra toplanan bu belgelere göre her eşin ayrı ayrı gelirlerinin toplanması, bundan ayrı her eşin sosyal statüleri, toplum içindeki yeri ve mesleki kariyerleri göz önünde tutularak ayrı ayrı kişisel harcamalarının hesaplanması, davacı koca bakımından 743 sayılı TKM"nun 152. maddesi uyarınca evi geçindirme yükümlülüğünden doğan harcamalarınında belirlenerek kişisel harcamalarına eklenmesi, böylece her birinin kişisel harcamalarının toplam gelirlerinden ayrı ayrı düşürülmesi, her birinin tasarruf edebilecekleri miktarın bulunması, toplam tasarruf miktarı karşısında davacı eşin katkı oranının saptanması ve bu oranın taşınmazın dava tarihi olan 23.06.2009 tarihindeki sürüm değeri ile çarpılması sonucu davacının katkı payı alacağının bulunarak hüküm altına alınması gerekmektedir.
Yukarıdaki hesaplamanın yapılması için dosyanın konunun uzmanı olan bir muhasebeci yada mali müşavir ile bir hukukçu bilirkişiye verilerek hükme esas alınacak raporun alınması düşünülmelidir.
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının açıklanan nedenlerle kabulüyle yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 24,30 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, 04.07.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.