Danıştay İdare Dava Daireleri Kurulu 2019/2494 Esas 2020/3315 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
İDARİ DAVA DAİRELERİ KURULU
Esas No : 2019/2494
Karar No : 2020/3315

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : ...

VEKİLİ : Av. …

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Bakanlığı

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : Danıştay İkinci Dairesinin 17/04/2019 tarih ve E:2016/1129, K:2019/2130 sayılı kararının, yargılama giderleri ile vekalet ücretine ilişkin kısmının, temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Gaziantep ili, ... ilçesi, ... Mesleki ve Teknik Anadolu Meslek Lisesi Müdürü olarak görev yapmakta olan davacının, yöneticilik görevinden alınması ve yerine yeni yönetici görevlendirilinceye kadar söz konusu görevi yürütmek üzere görevlendirilmesine ilişkin işlemin, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kurumlara gönderilen, yöneticilerin görevden alınmalarına ve geçici görevlendirilmelerine ilişkin Genel Yazının ve Milli Eğitim Bakanlığının internet sitesinde yayımlanan, yöneticilerin görevden alındıklarına dair ilan yazısının, 10/06/2014 tarih ve 29026 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 10., 11., 12. ve 16. maddelerinin iptali, anılan işlemlerin dayanağı olan 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 37. maddesinin 6528 sayılı Kanun'un 22. maddesiyle değişik 8. fıkrası ile aynı KHK'ya 6528 sayılı Kanun'un 25. maddesiyle eklenen Geçici 10. maddenin 8. fıkrasının Anayasa'ya aykırı olduğundan bahisle iptali talebiyle Anayasa Mahkemesine başvurulmasına karar verilmesi istenilmiştir.
Daire kararının özeti: Danıştay İkinci Dairesinin 17/04/2019 tarih ve E:2016/1129, K:2019/2130 sayılı kararıyla; davacının Anayasa'ya aykırılık iddiası yerinde görülmeyerek,
10/06/2014 tarih ve 29026 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 10., 11., 12. ve 16. maddelerinin iptali istemi yönünden;
10/06/2014 tarih ve 29026 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan -ve dava konusu olan- Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmeliğin, 06/10/2015 tarih ve 29494 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmeliğin 35. maddesiyle yürürlükten kaldırıldırıldığı, karar tarihi itibarıyla mevcut olmayan Yönetmelik hükmünün iptali istemiyle açılan davanın bu yönden konusuz kaldığı,
Ancak, dava konusu bireysel işlemin, tesis edildiği tarihte yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre irdeleneceği, bireysel işlemin tüm hukuki sonuçları ile birlikte ortadan kaldırılmadığı sürece, anılan işlemin dayanağı olan düzenleyici işlemin sonradan yürürlükten kaldırılmasının, söz konusu bireysel işlemle ilgili olarak açılan davanın sonuçlanmasına engel oluşturmayacağı,
Gaziantep ili, ... ilçesi, ... Mesleki ve Teknik Anadolu Meslek Lisesi Müdürü olarak görev yapmakta olan davacının, yöneticilik görevinden alınması ve yerine yeni yönetici görevlendirilinceye kadar söz konusu görevi yürütmek üzere görevlendirilmesine ilişkin işlemin iptali istemi yönünden;
652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 37. maddesinin (Millî Eğitim Temel Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair 01/03/2014 tarih ve 6528 sayılı Kanun’un 22. maddesiyle değişik) 8. fıkrasında; "Okul ve Kurum Müdürleri, İl Millî Eğitim Müdürünün teklifi üzerine, Müdür Başyardımcısı ve Yardımcıları ise Okul veya Kurum Müdürünün inhası ve İl Millî Eğitim Müdürünün teklifi üzerine Vali tarafından dört yıllığına görevlendirilir. Bu görevlendirmelerin süre tamamlanmadan sonlandırılması, süresi dolanların yeniden görevlendirilmesi ile bu fıkranın uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir. Bu fıkra kapsamındaki görevlendirmeler özlük hakları, atama ve terfi yönünden kazanılmış hak doğurmaz." hükmüne; yine 652 sayılı KHK'nın (6528 sayılı Kanun'un 25. maddesiyle eklenen) Geçici 10. maddesinin 8. fıkrasında; "Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla halen Okul ve Kurum Müdürü, Müdür Başyardımcısı ve Yardımcısı olarak görev yapanlardan görev süresi dört yıl ve daha fazla olanların görevi, 2013-2014 ders yılının bitimi itibarıyla başka bir işleme gerek kalmaksızın sona erer. Görev süreleri dört yıldan daha az olanların görevi ise bu sürenin tamamlanmasını takip eden ilk ders yılının bitimi itibarıyla başka bir işleme gerek kalmaksızın sona erer." hükmüne yer verildiği,
10/06/2014 tarih ve 29026 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmeliğin "Mevcut yöneticiler" başlıklı Geçici 1. maddesinde; "(1) Aynı unvanda olmak üzere, 14/3/2014 tarihi itibarıyla görev süreleri dört yıl ve daha fazla olan yöneticilerin görevi, 2013-2014 ders yılının bitimi tarihinde başka bir işleme gerek kalmaksızın sona erer. Görev süreleri 14/3/2014 tarihi itibarıyla dört yıldan daha az olan yöneticilerin görevi ise, dört yıllık sürenin tamamlanmasını takip eden ilk ders yılının bitimi itibarıyla başka bir işleme gerek kalmaksızın sona erer.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasına göre yöneticilik görevi 2013-2014 ders yılının bitiminde sona eren müdür, müdür başyardımcısı ve müdür yardımcıları, bu Yönetmelikte öngörülen usul ve esaslara göre yerlerine görevlendirilen yöneticiler göreve başlayana kadar görevlerine devam eder." hükmüne,
2014 yılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilme Kılavuzu'nun "C-Diğer Hususlar" başlıklı bölümünün 1. maddesininde ise; "Mevcut yöneticiler, yerlerine görevlendirilen yöneticiler göreve başlayana kadar başkaca herhangi bir işlem yapılmaksızın görevlerine aynı statüde devam edecektir." düzenlemesine yer verildiği,
Diğer taraftan, Anayasa Mahkemesinin (24/07/2015 tarih ve 29424 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan) 13/07/2015 tarih ve E:2014/88, K:2015/68 sayılı kararıyla, 652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin 37. maddesinin 6528 sayılı Kanun'un 22. maddesiyle değişik 8. fıkrası ile aynı KHK'ya 6528 sayılı Kanun'un 25. maddesiyle eklenen Geçici 10. maddenin 8. fıkrasının, Anayasa'ya aykırı olmadığına ve iptal talebinin reddine karar verildiği,
Bu durumda, 652 sayılı KHK'nın Geçici 10. maddesinin 8. fıkrası ile; okul ve kurum müdürü, müdür başyardımcısı ve yardımcısı olarak görev yapanlardan görev süresi dört yıl ve daha fazla olanların görevinin, 2013-2014 ders yılının bitimi itibarıyla başka bir işleme gerek kalmaksızın sona ereceğinin düzenlenmiş olması ve anılan hükmün iptali istemiyle açılan davanın Anayasa Mahkemesince reddedilmesi hususu dikkate alındığında; yukarıda yer verilen ve kamu hizmetinin aksatılmadan yürütülmesi maksadına yönelik olarak düzenlenen Yönetmelik ve Kılavuz hükümlerine istinaden, dört yıldan fazla bir süredir okul müdürlüğü görevini yürüten davacının, yöneticilik görevinden alınarak yerine yeni yönetici görevlendirilinceye kadar söz konusu görevi yürütmek üzere geçici olarak görevlendirilmesine ilişkin işlemde, dayanağı olan mevzuat hükümlerine, kamu yararına ve hizmet gereklerine aykırılık görülmediği,
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kurumlara gönderilen, yöneticilerin görevden alınmalarına ve geçici görevlendirilmelerine ilişkin Genel Yazının ve Milli Eğitim Bakanlığının internet sitesinde yayımlanan, yöneticilerin görevden alındıklarına dair ilan yazısının iptali istemi yönünden;
652 sayılı Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin Geçici 10. maddenin 8. fıkrası, 10/06/2014 tarih ve 29026 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmeliğin "Mevcut yöneticiler" başlıklı Geçici 1. maddesi ve 2014 yılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilme Kılavuzu'nun "C-Diğer Hususlar" başlıklı bölümünün 1. maddesi hükümlerinin birlikte değerlendirilmesinden, anılan Geçici 8. maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla halen Okul ve Kurum Müdürü, Müdür Başyardımcısı ve Yardımcısı olarak görev yapanlardan görev süresi dört yıl ve daha fazla olanların görevinin, 2013-2014 ders yılının bitimi itibarıyla başka bir işleme gerek kalmaksızın sona ereceği, bu şekilde yöneticilik görevi sona eren mevcut yöneticilerin, yerlerine görevlendirilen yöneticilerin göreve başlayana kadar başkaca herhangi bir işlem yapılmaksızın görevlerine aynı statüde devam edeceği,
Bu durumda, yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri çerçevesinde, görev süresi dolan eğitim kurumu yöneticilerinin görevlerinin sona erdiğine ve yöneticilik görevi sona eren mevcut yöneticilerin, yerlerine görevlendirilen yöneticilerin göreve başlayana kadar başkaca herhangi bir işlem yapılmaksızın görevlerine aynı statüde devam edeceği yönelik olarak, Milli Eğitim Bakanlığının açıklama yapmasında ve alt birimlerine bilgilendirmede bulunmasında, üst hukuk normlarına aykırılık görülmediği gerekçesiyle,
10/06/2014 tarih ve 29026 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmesine İlişkin Yönetmeliğin 10., 11., 12. ve 16. maddelerinin iptali istemi yönünden karar verilmesine yer olmadığına, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kurumlara gönderilen, yöneticilerin görevden alınmalarına ve geçici görevlendirilmelerine ilişkin Genel Yazının ve Milli Eğitim Bakanlığının internet sitesinde yayımlanan, yöneticilerin görevden alındıklarına dair ilan yazısı ile bireysel işlemin iptali istemi yönünden davanın reddine, 288,15-TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 2.475,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı idareye verilmesine karar verilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : Davacı tarafından, davanın düzenleyici işlemlerin iptali istemiyle açıldığı, bireysel işlemin iptali yönünde talebinin olmadığı, karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kararın yerinde olduğu; ancak, davanın açılmasına sebebiyet vermesi nedeniyle yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden idarenin sorumlu olması gerektiği ileri sürülmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI : Davalı idare tarafından, Danıştay İkinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve temyiz dilekçesinde öne sürülen nedenlerin, kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı belirtilerek temyiz isteminin reddi gerektiği savunulmaktadır.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ …'UN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Daire kararının, yargılama giderlerinin tamamının davacı üzerinde bırakılması ve davacı lehine avukatlık ücretine hükmedilmemesine ilişkin kısmının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunca, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:

İLGİLİ MEVZUAT :
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun "Kararlarda bulunacak hususlar" başlıklı 24. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde, kararlarda, yargılama giderlerinin hangi tarafa yükletildiğinin belirtileceği hüküm altına alınmış; aynı Kanun'un 31. maddesinin yargılama giderleri konusunda yollamada bulunduğu 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun yerine yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 323. maddesinde; vekâlet ücretine yargılama giderleri arasında yer verilmiş ve 326. maddesinde; Kanun'da yazılı hâller dışında, yargılama giderlerinin, aleyhine hüküm verilen taraftan alınmasına karar verileceği, davada iki taraftan her biri kısmen haklı çıkarsa, mahkemenin, yargılama giderlerini tarafların haklılık oranına göre paylaştıracağı belirtildikten sonra, 331. maddesinde; davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkim, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmeder düzenlemesine yer verilmiş; böylece, kural olarak, yargılama giderlerinin davada haksız çıkan tarafa yükletilmesi esası benimsenmiştir.
HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
6100 sayılı Kanun'un yukarıda yer verilen 331. maddesinde, davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan hâllerde, hâkimin, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre yargılama giderlerini takdir ve hükmedeceği düzenlemesine yer verilmiş; böylece, kural olarak, yargılama giderlerinin davada haksız çıkan tarafa yükletilmesi esası benimsenmiştir.
Bu duruma göre, idarenin iptal davasının konusunu oluşturan genel düzenleyici nitelikteki işlemlerinin, değiştirildiği, geri alındığı, ortadan kaldırıldığı durumlarda, konusu kalmadığından esası incelenemeyen davada, davacının haksız çıktığından, bu nedenle yargılama giderlerinden sorumlu olacağından söz edilemez.
Belirtilen hukuksal durum karşısında, bakılan uyuşmazlıkta davacının, davada haksız çıkan taraf olarak kabulüyle yargılama giderlerinin tamamından sorumlu tutulmasına olanak bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Bu itibarla, dava hakkında kısmen karar verilmesine yer olmadığı, kısmen davanın reddine karar verildiğinden, yargılama giderlerinin haklılık oranı dikkate alınarak, yarısının davalı idareden alınarak davacıya verilmesi ve davacı lehine de avukatlık ücretine hükmedilmesi gerekirken, yargılama giderlerinin tamamının davacı üzerinde bırakılmasına ve davacı lehine de vekalet ücretine hükmedilmemesine ilişkin hüküm fıkrasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacının temyiz isteminin kabulüne;
2. Davanın kısmen reddine, kısmen karar verilmesine yer olmadığına yönelik Danıştay İkinci Dairesinin temyize konu 17/04/2019 tarih ve E:2016/1129, K:2019/2130 sayılı kararının, yargılama giderleri ile vekalet ücretine ilişkin kısmının BOZULMASINA,
3.Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan Daireye gönderilmesine,
4. Kesin olarak, 21/12/2020 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY
X- Temyiz edilen kararla ilgili dosyanın incelenmesinden; Danıştay İkinci Dairesince verilen kararın, temyize konu yargılama giderleri ve vekalet ücretine ilişkin kısımlarının usul ve hukuka uygun olduğu, dilekçede ileri sürülen temyiz nedenlerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddi ile kararın temyize konu kısmının onanması gerektiği oyuyla, karara katılmıyoruz.