8. Hukuk Dairesi 2011/3934 E. , 2012/1820 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katılım alacağı
... ile ... aralarındaki katılma alacağı davasının reddine dair Akşehir Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 22.03.2011 gün ve 290/237 sayılı hükmün Yargıtay"ca duruşmalı olarak incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş ise de; duruşma isteminin gider olmadığından reddine karar verilerek dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı vekili, boşanma dava dilekçesinde evlilik birliği içinde edinilen iki adet dükkan, iki adet bahçe ve ev ile 42 D 9444 plakalı aracın davalı adına kaydedildiğini açıklayarak, edinilmiş mallara katılma rejimi uyarınca yarı hisselerine ilişkin kayıtların iptali ile vekil edeni adına tescilini, olmadığı takdirde değerlerinin yarısı oranında katılma alacağına hükmedilmesini istemiş; katılma alacağına ilişkin talep tefrikle mahallinde yapılan keşif sonrası dava konusu malvarlığının değerinin tespitiyle 7.9.2010 tarihli makbuzla talep gibi yarı değer üzerinden harç ikmal edilmiştir.
Davalı vekili, bir kısım taşınmazın fiili ayrılık sürecinde edinildiğini, nizaya konu taşınmazların vekil edeni tarafından bedeli ödenmek suretiyle alındığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın katkı payı alacağına ilişkin olduğu, davacı tarafın delil göstermediği, boşanma dava dosyasında da bu hususta inceleme yapılmadığına göre katkının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar 1.12.1973 tarihinde evlenmiş, 27.9.2006 tarihinde açılan boşanma davasının kabulüne ilişkin hükmün 26.2.2010 tarihinde kesinleşmesiyle evlilik birliği son bulmuştur. Dava konusu Akşehir’de 701 ada 2 parselde bulunan 4 numaralı dükkan 16.12.2003, 5 numaralı dükkan 2.12.2003; 781 ada 13 parselde 7 numaralı mesken 26.9.2006 ; Doğrugöz köyü 3750 parsel numaralı bahçe 29.3.2006; 3753 parsel sayılı üzerinde ev olduğu bildirilen tapuda meyve bahçesi vasfıyla kayıtlı taşınmaz ise 10.5.2005 tarihinde satın alma yoluyla davalı adına tescil edilmiştir. Niza konusu 42 D 9444 plakalı araç da 26.12.2002 tarihinde davalı adına trafik siciline kaydedilmiştir.
TMK.nun 179.maddesine göre mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin bağlı olduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır. Taraflar arasında başka bir mal rejimi seçildiği ileri sürülmediğine göre, evlenme tarihinden 1.1.2002 tarihine kadar 743 sayılı MK.nun 170. maddesi uyarınca “mal ayrılığı”, bu tarihten mal rejiminin sona erdiği boşanma davasının açıldığı tarihe kadar ise 4721 sayılı TMK.nun 202. maddesi hükmü uyarınca yasal “edinilmiş mallara katılma” rejimi geçerlidir. Eşler arasındaki mal rejimi TMK.nun 225/2. maddesi uyarınca boşanma davasının açıldığı tarih itibariyle sona ermiştir.
Dava, TMK.nun 219, 231, 235 ve 236.maddelerine dayalı katılma alacağı isteğine ilişkindir. TMK.nun 231.maddesine göre artık değer, eklenmeden ve denkleştirmeden elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, her eşin edinilmiş mallarının toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıkarıldıktan sonra kalan miktardır. Davacı eş, hesaplama sonucu ortaya çıkan artık değerin yarısı oranında hak sahibi olur. Temyiz incelemesine konu dava, boşanma davasıyla birlikte açılmış ve tefrik edilmiştir. TMK.nun 222.maddesinin son fıkrasına göre bir eşin bütün malları aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal kabul edilir. Davaya konu taşınmazlar ve aracın mevcut tapu ve trafik tescil kayıtlarıyla, evlilik birliği içinde eşler arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli bulunduğu dönemde edinildikleri sabittir. Somut olayda varsa aksi iddianın ispat yükümlüsü TMK.nun 6 ve 222.maddesine göre davalı taraftır. O halde mahkemece yapılacak iş; edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli bulunduğu dönemde davalı eş adına edinilen dava konusu taşınmazlar ve aracın belirlenecek tasfiye tarihi itibariyle değerleri üzerinden yukarıda yazılı şekilde davacının katılma alacağının tespiti ile talebin de nazara alınması ve sonucuna göre bedel yönünden bir karar verilmesidir. Dava konusu taşınmazların 4721 sayılı TMK.nun yürürlük tarihinden sonra edinildikleri ve davanın katılma alacağı isteği olduğu gözden kaçırılarak, katkı payı alacağı olarak değerlendirilmesi ve yazılı gerekçe ile hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle usul ve yasaya aykırı bulunan hükmün 6100 sayılı HMK.nun Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve 18,40 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 15.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.