Danıştay 6. Daire 2019/16826 Esas 2020/13451 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ALTINCI DAİRE
Esas No : 2019/16826
Karar No : 2020/13451

DAVACI : ... Katı Atık Yönetimi ve Enerji San. ve Tic. A. Ş.
VEKİLLERİ : Av. …, Av. …
DAVALI : ... İşletme Birliği (...)
VEKİLİ : Av. …

DAVANIN KONUSU : Davacı ile davalı idare arasında 23/12/2013 tarihinde imzalanan "KÜKAB Katı Atık Toplama, Taşıma ile Ekay Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi İmtiyaz Sözleşmesi" uyarınca “Entegre Katı Atık Yönetim (EKAY) Ek Tesislerinin” yapımı ve işletilmesi, atıkların toplanması, taşınması, geçici depolanması, geri dönüşümü ve bertarafına dair iş kapsamında, 2017 yılı Ekim, Kasım, Aralık ve 2018 yılı Ocak dönemlerinde il özel idaresine bağlı köylerin atıklarının taşınması ve bertaraf edilmesi hizmetinin verildiğinden bahisle, anılan dönemlere ilişkin taşıma ve bertaraf bedelinin yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle 26/06/2019 tarihinde yapılan başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Kütahya İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği (KÜKAB) Encümeni Kararının iptali istenilmektedir.

DAVACININ İDDİALARI : İmtiyaz sözleşmesi değişikliği taslağına Danıştay Birinci Dairesince uygun görüş verilmemesi üzerine il özel idaresine bağlı 549 köy ve 109 bağlantısında katık atıkların davacı tarafından toplanmasına dair ... tarih ve ... sayılı encümen kararının alındığı, anılan encümen kararının iptali istemiyle Danıştay Ondördüncü Dairesinin E:2016/4582 sayılı dosyasında dava açıldığı, davalı tarafından ... tarih ve ... sayılı encümen kararı ile atıkların anlaşmalı olarak yürütmenin durdurulması istemi hakkında karar verilinceye kadar davacı tarafından taşınmasına ve bertarafına karar verildiği, yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verilmesi üzerine … tarih ve … sayılı encümen kararının alındığı, fakat davalı tarafından … tarih ve … sayılı encümen kararı öncesindeki geçmiş dönem alacaklarının ödenmediği, alacaklarının ödenmesi talebiyle 26/06/2019 tarihinde davalı idareye başvurulduğu, ücretlerin il özel idaresi ile davacı arasında kararlaştırıldığı ileri sürülmüştür.

DAVALININ SAVUNMASI : İmtiyaz sözleşmesi uyarınca il özel idaresine bağlı atıkların davacı tarafından toplanması gerektiği savunulmuştur.

DANIŞTAY TETKİK HAKİMİ …IN DÜŞÜNCESİ : Dava konusu işlemin iptaline karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

DANIŞTAY SAVCISI ...'IN DÜŞÜNCESİ : Dava, Davacı ile davalı idare arasında 23/12/2013 gününde imzalanan "KÜKAB Katı Atık Toplama, Taşıma ile Ekay Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi İmtiyaz Sözleşmesi" uyarınca “Entegre Katı Atık Yönetim (EKAY) Ek Tesislerinin” yapımı ve işletilmesi, atıkların toplanması, taşınması, geçici depolanması, geri dönüşümü ve bertarafına dair iş kapsamında, 2017 Ekim, kasım, Aralık ve 2018 Ocak dönemlerine ait hakedişlerin yapılarak hakediş tutarlarının yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle 26.06.2019 tarihinde yapılan başvurunun reddine ilişkin ... tarih ve ... sayılı Kütahya İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği işleminin iptali istemiyle açılmıştır.
539... sayılı Belediye Kanununun 15. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak belediyenin yetkileri ve imtiyazları arasında sayılmış, aynı maddenin ikinci fıkrasında, belediyenin (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen hizmetleri, Danıştay'ın görüşü ve İçişleri Bakanlığının kararıyla süresi kırkdokuz yılı geçmemek üzere imtiyaz yoluyla devredebileceği hükme bağlanmıştır.
5355 sayılı Mahalli İdareler Birliği Kanununun 6. maddesinde ise; Mahallî idare birliklerinin, tüzükte birliğe devredilmesi öngörülen mahallî müşterek nitelikli hizmetlere ilişkin olarak üye mahallî idarelerin hak ve yetkilerine sahip olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Davalı Kütahya İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yapma ve İşletme Birliğince 5355 sayılı Kanunun 6. maddesi, 539... sayılı Kanunun 15. maddesinin (g) bendi ve ... sayılı Danıştay Kanunu'nun 23. maddesi uyarınca "Katı Atık Toplama ile Ekay Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi için 29 yıl süreliğine İmtiyaz Hakkı Verilmesi" amacıyla KÜKAB tarafından hazırlanan projeye ait imtiyaz sözleşmesi hakkında Danıştay Birinci Dairesinin görüşü alınmış, anılan sözleşme İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün ... günlü, ... sayılı kararı ile uygun görüldükten sonra 23/12/2013 tarihinde davacı ile davalı idare arasında sözleşme imzalanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden; hazırlanan imtiyaz sözleşme taslağının Danıştay Birinci Dairesinin görüşüne gönderildiği, sözleşme taslağına ilişkin olarak Danıştay Birinci Dairesinin 22/05/2013 günlü, E:2013/312, K:2013/707 sayılı kararı ile; toplama işinin tamamının yüklenici tarafından yapılacağından buna ilişkin düzenlemelerin taslaktan çıkarılması, sözleşme kapsamındaki katı atıkların toplanması işinin sadece yükleniciye verildiği yönünde görüş verildiği, 23/12/2013 tarihinde anılan imtiyaz sözleşmesinin imzalandığı, davalı idare tarafından 01/01/2014 tarihinde davacıya yer tesliminin yapıldığı, KÜKAB'nin ... günlü, ... sayılı yazısı ile Kütahya İlindeki köylerin katı atıklarının taşıma ve bertarafının, söz konusu imtiyaz sözleşmesi kapsamında yapılması, sözleşmeye "taşıma+bertaraf" ve "bertaraf" hizmeti için üçüncü bir tarife eklenerek sözleşmenin güncellenmesi yönünde imtiyaz sözleşmesinde değişiklik yapılarak ek hüküm konulması yönünde karar alındığı belirtilerek Danıştay Birinci Dairesinin görüşüne gönderildiği, Danıştay Birinci Dairesince ek hüküm konulması taslağına; ilk imtiyaz sözleşmesinde katı atık toplama işinin tamamı yüklenici tarafından yapılacağından, buna ilişkin düzenlemelerin taslaktan çıkarılması, sözleşme kapsamındaki katı atıkların toplanması işinin sadece yükleniciye verildiği, bu hususta tarafların mutabakata vardığı, sözleşmede İl Özel İdaresine ait yerel yönetimlerin katı atıklarının toplama, taşıma ve bertarafı için uygulanacak tarife yönünden bir boşluk bulunmadığı, kül ve cürufların toplanma ve taşınması dışında sözleşmede tek bir tarife belirlendiği, toplama, taşıma ve bertaraf işlemleri için belirlenen 80 TL/Ton+KDV'nin İl Özel İdaresi kapsamındaki yerel yönetimlerin katı atıklarının toplanması, taşınması ve bertarafını da kapsamakta olduğu şeklinde görüş verildiği, bunun üzerine, davacı şirket tarafından Kütahya İl Özel İdaresine bağlı 549 köy ve 109 bağlantısında, kül ve katı atıkların toplanması, taşınması ve bertaraf işlemine başlanmasına ilişkin ... günlü, ... sayılı Kütahya İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği (KÜKAB) encümen kararının alındığı, davacı tarafından bu kararın bu kararın iptali istemiyle açılan davada yürütmenin durdurulması isteminin Danıştay 14. Dairesinin 15.12.2016 günlü, E:2016/4582 kararıyla reddedildiği, bu karara yapılan itirazın Danıştay İdari dava Daireleri Kurulunun 25.10.2017 günlü, E:2017/247 sayılı kararıyla reddedildiği, bunun üzerine Kütahya İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği Encümeninin ... tarih ve ... sayılı kararıyla ... günlü, ... sayılı kararın yürürlükte olduğu, İl Özel İdaresinin görev alanında bulunan 549 köy ve 109 bağlantısında, imtiyaz sözleşmesi kapsamında katı atıkların toplama+taşıma+bertaraf işinin imtiyaz sözleşmesinde belirtilen tarifeler ve şartlar ile yapılmasına karar verilerek 23.01.2018 tarihli yazı ile davacı şirkete söz konusu işin imtiyaz sözleşmesi çerçevesinde en geç 29.01.2018 tarihine kadar yapılmaya başlanması gerektiğinin bildirildiği, davacı şirketin söz konusu iş kapsamında, 2017 Ekim, kasım, Aralık ve 2018 Ocak dönemlerine ait hakedişlerin yapılarak hakediş tutarlarının yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle 26.06.2019 tarihinde yaprığı başvurunun reddedilmesi üzerine söz konusu işlere başlanıldığı, davalı idarece ... tarih ve ... sayılı Encümen kararı öncesi alacaklarının ödenmediği iddialarıyla davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda, uyuşmazlığa konu tarife ve garanti bedeli ile ceza tutarları sözleşme hükümleri ile belirlenmiş olmakla birlikte, hesaplanan bedellerin ve yapılan güncellemelerin sözleşme hükümlerine uygun olup olmadığının, sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yapılacak olan bir hesaplama ile davacı iddiaları ve davalı birliğin savunması da değerlendirilmek suretiyle açıklığa kavuşturulması gerekmektedir. Bu kapsamda, davacı tarafından tarifenin ve dava konusu işleme dayanak olan 05/02/2018 günlü, ... sayılı birlik meclis kararının da iptali istemiyle açılan davaların Danıştay Altıncı Dairesi'nin E:2019/2490 ve E:2019/2547 sayılı dosyalarında derdest olduğu da gözönünde bulundurulduğunda, konunun bütüncül bir inceleme yapılarak çözüme kavuşturulmasının teknik bilgiyi ve hesap incelemesini gerektirmesi nedeniyle, uyuşmazlığın bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra çözümlenmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenle, bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra düzenlenecek olan rapor sonucuna göre esas hakkında karar verilmesi gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Altıncı Dairesince, Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY:
KÜKAB tarafından, 5355 sayılı Mahalli İdareler Birliği Kanununun 6. maddesi, 539... sayılı Belediye Kanununun 15. maddesinin (g) bendi ve 2... sayılı Danıştay Kanununun 23. maddesi uyarınca "Katı Atık Toplama ile Ekay Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi için 29 yıl süreliğine İmtiyaz Hakkı Verilmesi" amacıyla projeye ait imtiyaz sözleşmesi taslağı hazırlanmıştır.
Anılan imtiyaz sözleşmesi taslağı İçişleri Bakanlığı tarafından, ... sayılı Kanunun 24. maddesi uyarınca düşüncesini bildirmesi amacıyla Danıştay Birinci Dairesine gönderilmiştir.
Anılan sözleşme taslağına ilişkin olarak, Danıştay Birinci Dairesinin 22/05/2013 tarih, E:2013/312, K:2013/707 sayılı kararı ile; yapılan toplantılarda taraflar arasında varılan mutabakat sonucunda sözleşme kapsamındaki tüm atıkların toplanması işinin yüklenici tarafından yapılmasının kararlaştırıldığı, sözleşme kapsamındaki katı atıkların toplanması işinin sadece yükleniciye verildiği, sözleşme kapsamındaki tüm katı atıkların toplanması işinin tarafların mutabakatı sonucunda yüklenici tarafından yapılması kararlaştırıldığından sözleşmede yer alan aksi yöndeki tüm düzenlemelerin taslaktan çıkarılması, taraflarca sözleşme kapsamında tüm toplama işinin yüklenici tarafından yapılması kararlaştırıldığından atıkların taşınma ve bertarafı için öngörülen ikinci tarifenin taslaktan çıkarılması yönünde görüş verilmiştir. Danıştay İdari İşler Kurulunun 17/07/2013 tarih, E:2013/9, K:2013/7 sayılı kararı ile Daire düşüncesinin aynen kabulü yönünde görüş bildirilmiştir.
Anılan sözleşme taslağında, Danıştay Birinci Dairesinin anılan görüşü doğrultusunda değişiklikler yapılmış ve İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğünün ... tarih ve ... sayılı kararı ile uygun görülmüş ve 23/12/2013 tarihinde davacı ile davalı idare arasında anılan sözleşme imzalanmıştır.
Davalı idare tarafından 01/01/2014 tarihinde davacıya yer teslimi yapılmıştır.
Davalı idarenin ... tarih ve ... sayılı yazısı ile, Kütahya İlindeki köylerin katı atıklarının taşıma ve bertarafının, söz konusu imtiyaz sözleşmesi kapsamında yapılması, sözleşmeye "taşıma+bertaraf" ve "bertaraf" hizmeti için üçüncü bir tarife eklenerek sözleşmenin güncellenmesi yönünde imtiyaz sözleşmesinde değişiklik yapılarak ek hüküm konulması yönünde karar alındığı belirtilerek sözleşme değişikliği taslağı, İçişleri Bakanlığı tarafından Danıştay Birinci Dairesinin görüşüne gönderilmiştir.
Danıştay Birinci Dairesinin 01/07/2015 tarih, E:2015/807, K:2015/109... sayılı kararı ile; ek hüküm konulmasına dair anılan sözleşme değişikliği taslağına; ilk imtiyaz sözleşmesinde katı atık toplama işinin tamamı yüklenici tarafından yapılacağından, buna ilişkin tüm düzenlemelerin taslaktan çıkarılması, sözleşme kapsamındaki katı atıkların toplanması işinin sadece yükleniciye verildiği, bu hususta tarafların mutabakata vardığı, sözleşmede il özel idaresine ait yerel yönetimlerin katı atıklarının toplama, taşıma ve bertarafı için uygulanacak tarife yönünden bir boşluk bulunmadığı, kül ve cürufların toplanma ve taşınması dışında sözleşmede tek bir tarife belirlendiği, toplama, taşıma ve bertaraf işlemleri için belirlenen tarifenin il özel idaresi kapsamındaki yerel yönetimlerin katı atıklarının toplanması, taşınması ve bertarafını da kapsamakta olduğundan bahisle anılan sözleşme değişikliğinin uygun görülmediği yönünde görüş verilmiştir. Danıştay İdari İşler Kurulunun 29/12/2015 tarihli, E:2015/5, K:2015/5 sayılı kararı ile sağlanan mutabakat doğrultusunda oluşan Daire düşüncesinin taraflarca aynen benimsenerek 23/12/2013 tarihinde imtiyaz sözleşmesinin imzalandığından bahisle Daire düşüncesinin aynen kabulü yönünde görüş bildirilmiştir.
... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararı ile, Kütahya İl Özel İdaresinin görev alanında bulunan 549 köy ve 109 bağlantısında, kül ve evsel atıkların toplanmasına, taşınmasına ve bertaraf işlemine davacı şirket tarafından en kısa sürede başlanılması gerektiği davacıya bildirilmiştir.
Davacı tarafından ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararının iptali istemiyle Danıştay Ondördüncü Dairesinin E:2016/4582 (Dairemizin E:2019/247... sayılı dosyası) sayılı dosyasında dava açılmıştır.
... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni kararıyla, ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararının iptali istemiyle yürütmenin durdurulması talebiyle dava açıldığı belirtilerek, il özel idaresinin atıklarını en yakın transfer istasyonuna kendisinin getirmesi kaydıyla merkez ilçe için taşıma ve bertaraf bedelinin 22,00 TL/ton+KDV, diğer ilçeler için taşıma ve bertaraf bedelinin 47,00 TL/ton+KDV olarak fatura edilmesine, yüklenici tarafından açılan davada yürütmenin durdurulması ile ilgili bir karar verilinceye kadar bu yöntemin izlenmesine karar verilmiştir.
... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararıyla; il özel idaresinin atıklarını en yakın transfer istasyonuna kendisinin getirmesi kaydıyla, Mayıs ayı hakedişinden geçerli olmak üzere, merkez ilçe için taşıma ve bertaraf bedelinin 23,33 TL/ton+KDV, diğer ilçeler için taşıma ve bertaraf bedelinin 49,84 TL/ton+KDV olarak fatura edilmesine karar verilmiştir.
18/04/2017 tarih ve 157 sayılı KÜKAB işlemi ile, ... tarih ve ... sayılı encümen kararı ekte sunularak anılan encümen kararı doğrultusunda Mayıs ayı hakedişinin düzenlenmesi hususu davacıya bildirilmiştir.
22/01/2018 tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararı ile, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 15/12/2016 tarihli E:2016/4582 sayılı kararıyla yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verildiği, bu karara itiraz edilmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 25/10/2017 tarihli, YD İtiraz No:2017/247 sayılı kararıyla itirazın reddine karar verildiği belirtilerek ... tarih ve ... sayılı encümen kararının yürürlükten kalktığı, il özel idaresi kapsamındaki 549 köy ve 109 bağlantısında katı atıkların toplama, taşıma ve bertaraf işinin imtiyaz sözleşmesi çerçevesinde en geç 29/01/2018 tarihine kadar davacı tarafından yapılmaya başlanılması gerektiği belirtilmiştir.
Davacı tarafından 02/04/2018 tarih ve 126... sayılı dilekçe ile, il özel idaresi atıklarının transfer ve bertaraf faaliyetine ek olarak toplama faaliyetine 26/01/2018 tarihinde başlanıldığı, il özel idaresinin atıklarının transfer merkezlerinden düzenli depolama sahasına taşınması ve bertarafının davacı tarafından yapıldığı, Danıştay Ondördüncü Dairesinin E:2016/4582 sayılı dosyasındaki dava konusunun farklı olmasına rağmen, sadece yapılan işlere ilişkin transfer ve bertaraf bedelinin talep edildiği, kantar fişlerine göre 214.547,91 TL+KDV hakedişlerinin yapılmadığı belirtilerek, anılan ödemenin yapılması talep edilmiştir.
06/04/2018 tarih ve 35... sayılı KÜKAB işlemi ile, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun YD İtiraz No:2017/247 sayılı kararına istinaden işlem yapıldığı belirtilmiştir.
Davacı tarafından verilen 24/04/2018 tarih ve 128... sayılı dilekçe ile, konu hakkında nihai bir karar verilmesi, yani taleplerinin kabulü veya reddi yolunda karar verilmesi talep edilmiştir.
18/05/2018 tarih ve 495 sayılı KÜKAB işlemi ile, bahse konu dönemlerle ilgili olarak kendi idareleri tarafından atık tonajlarına göre işlem yapılabileceğinin il özel idaresine bildirildiği belirtilmiştir.
Davacı tarafından verilen 30/05/2018 tarih ve 1324 sayılı dilekçe ile, KÜKAB'ın 18/05/2018 tarih ve 495 sayılı yazısı müspet veya menfi cevap içermediğinden ödemelerinin kabulü ile ödemelerinin yapılması talep edilmiştir.
Davacı tarafından verilen 26/06/2019 tarih ve 172 sayılı dilekçe ile, KÜKAB'ın yazılarının müspet veya menfi cevap içermediğinden ödemelerinin kabulü ile 2017 yılı ekim ayı hakedişinin düzenlendiği, ancak davalı tarafından kayda alınmadığı, 2017 yılı kasım ve aralık ayları ile 2018 yılı ocak ayına ilişkin hakedişlerin yapılmadığı belirtilerek anılan hakedişlerin yasal faiziyle birlikte ödenmesi talep edilmiştir.
Dava konusu ... tarih ve ... sayılı KÜKAB işlemi ile, ... tarih ve ... sayılı encümen kararının iptali istemiyle açılan davada Danıştay Ondördüncü Dairesinin 15/12/2016 tarihli E:2016/4582 sayılı kararıyla yürütmenin durdurulması isteminin reddi yönünde verilen karar olmasına rağmen, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun YD İtiraz No:2017/247 sayılı dosyasında 25/10/2017 günlü karar ile itirazın reddine karar verilmesine kadar geçen sürede talep edilen yönde uygulama yapıldığı, ancak mahkeme kararlarına uyma mecburiyetinin bulunduğu ve bu kararlar sonrasında kabul edilen bir hakediş olmadığından, söz konusu uygulamaya devam edilmesinin mümkün olmadığı ve davacının talebinin yerine getirilmesine imkan bulunmadığı belirtilmiştir.
Bunun üzerine, bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

İLGİLİ MEVZUAT:
Anayasanın 155. maddesinde, "Danıştay, davaları görmek, Başbakan ve Bakanlar Kurulunca gönderilen kanun tasarıları, kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında iki ay içinde düşüncesini bildirmek, tüzük tasarılarını incelemek, idari uyuşmazlıkları çözmek ve kanunla gösterilen diğer işleri yapmakla görevlidir." hükmüne, 06/01/1982 tarih ve 2... sayılı Danıştay Kanununun "Danıştayın Görevleri" başlıklı 23. maddesinde, "kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında düşüncesini bildirir" hükmüne, 48. maddesinde, "Danıştay, (…) (2) kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz şartlaşma ve sözleşmeleri hakkında düşüncesini bildirmeyi, geliş tarihinden itibaren iki ay içinde sonuçlandırmak zorundadır" hükmüne yer verilmiştir.
03/07/2005 tarih ve 539... sayılı Belediye Kanununun 15. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendinde, katı atıkların toplanması, taşınması, ayrıştırılması, geri kazanımı, ortadan kaldırılması ve depolanması ile ilgili bütün hizmetleri yapmak ve yaptırmak belediyenin yetkileri ve imtiyazları arasında sayılmış, aynı maddenin ikinci fıkrasında, belediyenin (e), (f) ve (g) bentlerinde belirtilen hizmetleri, Danıştay'ın görüşü ve İçişleri Bakanlığının kararıyla süresi kırkdokuz yılı geçmemek üzere imtiyaz yoluyla devredebileceği hükme bağlanmıştır.
26/5/2005 tarih ve 5355 sayılı Mahalli İdareler Birliği Kanununun 6. maddesinde ise; Mahallî idare birliklerinin, tüzükte birliğe devredilmesi öngörülen mahallî müşterek nitelikli hizmetlere ilişkin olarak üye mahallî idarelerin hak ve yetkilerine sahip olduğu hükmüne yer verilmiştir.
"KÜKAB Katı Atık Toplama, Taşıma ile EKAY Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi İmtiyaz Sözleşmesi"nin; 1.2.2. maddesinde, "İdare"nin "Kütahya İli Yerel Yönetimler Katı Atık Bertaraf Tesisleri Yapma ve İşletme Birliği (KÜKAB)" olarak; 1.2.21. maddesinde, "üyelerin" "Hali hazırda Birlik’e üye olan Kütahya, Altıntaş, Aslanapa, Emet, Tavşanlı, Çavdarhisar, Domaniç, Tunçbilek, Tepecik, Hisarcık, Simav, Gediz, Eskigediz, Şaphane, Pazarlar, Kuruçay, Dumlupınar, Zafertepeçalköy, Günlüce, Çukurca Belediyeleri ve İl Özel İdaresi ile Sözleşme süresince Birlik'e üye olacak diğer Belediyeleri," olduğu; 1.2.8. maddesinde, "iş"in "Teknik Şartname’de detaylandırılan şekilde; Katı Atık Toplama ile EKAY Ek Tesisleri Yapımı ve Tesislerin İşletilmesi, Atık Pil ve Akümülatörlerin geçici depolanması için Kütahya Merkez’de ve Transfer İstasyonlarında geçici depolama alanı ayrılması, ayrı toplanması ve bu sahalara taşınması, ilgili mevzuatta belirtilen sürelerde ve belli bir büyüklüğe gelen bu atıkların lisanslı geri kazanım/bertaraf tesislerine teslim edilmesi, Ömrünü Tamamlamış Lastikler için Kütahya Merkez’de ve Transfer İstasyonlarında geçici depolama alanı kurulması, diğer atıklarla karışık olarak gelen Ömrünü Tamamlamış Lastiklerin ayrıştırılması, ayrıştırılmış olan ömrünü tamamlamış lastiklerin ve üyeler tarafından getirilen ömrünü tamamlamış lastiklerin bedelsiz olarak bu sahalara kabul edilmesi, geçici depolama alanlarında depolanması ve ilgili mevzuatta belirtilen sürelerde lisanslı firmalara teslim edilerek bertaraf ettirilmesi," olarak; 1.2.16. maddesinde, "katı atık toplama ve taşıma işi"nin "Yüklenici tarafından İdare’ye sunulacak ve İdarece kabul edilecek Katı Atık Toplama, Taşıma İş ve İşletme Programları kapsamında İdare’nin yetki alanı sınırları içinde Teknik Şartname’de yer alan atıkların toplanması ile taşınması işi" olarak tanımlandığı; "işin konusu ve kapsamı" başlıklı 2.1. maddesinde, "İşin Konusu, Sözleşme süresince Birlik Üyesi Belediyeler ve İl Özel İdaresi yetki alanı içerisinde;
2.1.1. Sözleşme ekindeki haritada hudutları işaretlenmek suretiyle gösterilen alanda Sözleşme eki Teknik Şartname’de ayrıntıları belirtilen Ekay Ek Tesislerinin her türlü maliyeti Yüklenici tarafından karşılanmak suretiyle kurulması,
2.1.2. Katı atık toplama işi Yüklenici tarafından yapılacak olan üyelerin katı atıklarının kaynağında ayrı toplanması, katı atıklarının transfer istasyonundan EKAY ve EKAY Ek Tesisleri’ne taşınması, EKAY ve EKAY Ek Tesisleri’ne teslimi, burada ayrılması; geri dönüşüme tabi tutulması, biyogazlaştırılması, kompostlaştırılması, enerji üretilmesi; ayırma ve işleme sonunda ortaya çıkan ve ekonomik bakımdan değer taşıyan atıkların piyasada değerlendirilmesi kaydı ile Sözleşme esaslarına göre Kesin Tahsis Bedeli’nin ödenmesi ve Kâr Payı’nın İdare’ye verilmesi kaydıyla EKAY ve Ekay Ek Tesisleri’nin ve Makine ve Ekipmanın bu işle ilgili her türlü kâr ve zararı Yüklenici’ye ait olmak üzere Sözleşme süresince işletilmesi,
2.1.3. Birlik Üyeleri yöresinde oluşan konutların ısınmasından kaynaklı kül ve cüruf atıklarının ilgili yerel yönetimin yetki alanı içinde gösterilip, gerekli kanuni izinleri aldığı uygun alanda; çevre mevzuatına uygun biçimde bertaraf edilmesi,"ni kapsadığı; 4.1.1. maddesinde, "Katı Atık toplanması işi Teknik Şartname’de öngörülen şekilde yapılacaktır." hükmüne; 4.3.3. maddesinde, "4.3.3. Tarife, 2012 yılı için Birlik tarafından belirlenen;
4.3.3.1. Toplaması, taşıması ve bertarafı Yüklenici tarafından yapılacak Birlik Üyeleri için 80 (seksen) TL/Ton + KDV;
4.3.3.2. Birlik Üyeleri yöresinde oluşan konutların ısınmasından kaynaklı kül ve cürufun ilgili yerel yönetimin yetki alanı sınırları içinde gösterip, gerekli kanuni izinleri aldığı uygun alanda, Yüklenici tarafından çevre mevzuatına uygun biçimde bertaraf edilmesi şartı ile 20 (yirmi) TL/ton + KDV olarak ücretlendirilecektir.
4.3.3. maddesinde belirtilen bu bedeller, 2012 yılından sonraki her yıl için yıllık ÜFE ve TÜFE oranlarının ortalaması alınarak oluşturulacak artış oranına göre belirlenecektir. Tespit edilmiş olan bu hizmetlerin bedeli aylık olarak Yükleniciye ödenecektir." hükmüne; 9.1.2. maddesinde, "Sözleşme ve ekleri bir bütün olup, Sözleşme ve eklerinde yer alan hükümler arasında çelişki veya yazım farklılığı olduğu takdirde Sözleşme hükümleri esas alınır." hükmüne yer verilmiştir.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
Öncelikle kamu hizmeti imtiyaz sözleşmeleri bir idari sözleşme olup, bu sözleşme ile kamu hizmetinin idarenin gözetimi ve denetimi altında kurulması ve işletilmesi amaçlanmaktadır. Sözleşmenin tarafları arasında çıkacak uyuşmazlıkların, imtiyaz sözleşmesinde yer alan hükümlere göre çözümlenmesi gerekmektedir. İmtiyaz sahibinin, kamu hizmetini imtiyaz sözleşmesinde belirlenen kurallara uygun olarak yapma ve yürütme yükümlülüğü bulunmaktadır.
İmtiyaz Sözleşmesinde, işin, sözleşme süresince birlik üyesi belediyeler ve il özel idaresinin yetki alanı içerisindeki atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı olarak düzenlendiği, sözleşmede atıkların toplanması, taşınması ve bertarafı için sadece bir ücret belirlendiği, dolayısıyla davacı tarafından il özel idaresinin atıklarının toplanması, taşınması ve bertaraf edilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
Anılan İmtiyaz Sözleşmesi kapsamında, davacı tarafından il özel idaresinin yetki alanı içerisindeki atıkların toplanması, taşınması ve bertarafının yapılması ve sözleşmenin 4.3.3. maddesinde yer alan toplama, taşıma ve bertaraf ücretinin uygulanması gerekmekte ise de; ... tarih ve 3 sayılı KÜKAB Encümeni Kararı ile Kütahya İl Özel İdaresinin görev alanında bulunan 549 köy ve 109 bağlantısında, kül ve evsel atıkların toplanmasına, taşınmasına ve bertaraf işlemine davacı şirket tarafından başlanılması gerektiği hususunun davacıya bildirildiği, davacı tarafından anılan encümen kararının iptali istemiyle Danıştay Ondördüncü Dairesinin E:2016/4582 (Dairemizin E:2019/247... sayılı dosyası) sayılı dosyasında dava açılması üzerine, ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni kararıyla, ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararının iptali ve yürütmesinin durdurulması istemiyle dava açıldığı belirtilerek, il özel idaresinin atıklarının en yakın transfer istasyonuna il özel idaresi tarafından getirilmesi kaydıyla merkez ilçe için taşıma ve bertaraf bedelinin 22,00 TL/ton+KDV, diğer ilçeler için taşıma ve bertaraf bedelinin 47,00 TL/ton+KDV olarak fatura edilmesine, yüklenici tarafından açılan davada yürütmenin durdurulması istemi ile ilgili bir karar verilinceye kadar bu yöntemin izlenmesine karar verildiği, 22/01/2018 tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararıyla, Danıştay Ondördüncü Dairesinin 15/12/2016 tarihli E:2016/4582 sayılı kararıyla yürütmenin durdurulması isteminin reddine karar verildiği, bu karara itiraz edilmesi üzerine Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun 25/10/2017 tarihli, YD İtiraz No:2017/247 sayılı kararıyla itirazın reddine karar verildiği ve ... tarih ve ... sayılı encümen kararının yürürlükten kalktığının belirtildiği, davacı tarafından il özel idaresinin atıklarının taşıma ve bertaraf hizmetinin ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni kararı doğrultusunda 22/01/2018 tarihine kadar davacı tarafından gerçekleştirildiği, davacı tarafından 2017 yılı Ekim, Kasım, Aralık ayları ile 22/01/2018 tarihine kadar olan 2018 yılı Ocak ayına ait il özel idaresine bağlı köylerin atıklarının taşıma ve bertaraf bedelinin yasal faizi ile birlikte ödenmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır.
Bu durumda; ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni kararıyla, ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararının iptali istemiyle açılan davada yürütmenin durdurulması istemi ile ilgili bir karar verilinceye kadar il özel idaresinin atıklarının en yakın transfer istasyonuna il özel idaresi tarafından getirilmesi kaydıyla merkez ilçe için taşıma ve bertaraf bedelinin 22,00 TL/ton+KDV, diğer ilçeler için taşıma ve bertaraf bedelinin 47,00 TL/ton+KDV olarak fatura edilmesine karar verildiği, yani toplama işinin il özel idaresi tarafından, taşıma ve bertaraf işinin ise davacı tarafından yapılmasına karar verilerek davalı idare tarafından taşıma ve bertaraf hizmeti için imtiyaz sözleşmesinde bulunmayan ayrı bir ücretin belirlendiği, ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararıyla anılan ücretin güncellendiği, 22/01/2018 tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararıyla, ... tarih ve ... sayılı encümen kararının yürürlükten kalktığının belirtildiği, davacı tarafından 22/01/2018 tarihine kadar ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni kararı doğrultusunda il özel idaresinin atıklarının taşıma ve bertaraf işleminin gerçekleştirildiği görüldüğünden, davacı tarafından yapılan il özel idaresi atıklarının taşıma bertaraf hizmetinin bedelinin ... tarih ve ... sayılı KÜKAB Encümeni Kararı doğrultusunda ödenmesi gerektiğinden, 2017 yılı Ekim, Kasım, Aralık ve 22/01/2018 tarihine kadar olan 2018 yılı ocak ayına ait il özel idaresine bağlı köylerin atıklarının taşıma ve bertaraf bedelinin yasal faizi ile birlikte ödenmesi istemiyle 26/06/2019 tarihinde yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu ... tarih ve ... sayılı işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan; davaya konu ödemelerin davalı idareye başvuru tarihi olan 26/06/2019 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte ödenmesi gerekmektedir.

KARAR SONUCU:
Açıklanan nedenlerle;
1. DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,
2. Aşağıda gösterilen … TL yargılama giderlerinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca belirlenen …-TL vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,
4. Varsa posta gideri avansından artan tutarın kararın kesinleşmesinden sonra taraflara iadesine,
5. Bu kararın tebliğ tarihini izleyen 30 gün içerisinde Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna temyiz yolu açık olmak üzere, 23/12/2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi