9. Hukuk Dairesi 2015/15859 E. , 2015/20852 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : ........ İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, ihbar tazminatı ile yıllık izin ücreti, ücret alacağı, ikramiye alacağı, fazla mesai ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ücret, fazla çalışma, ikramiye alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
B) Davalılar Cevabının Özeti:
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar yasal süresi içerisinde temyiz etmişlerdir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- 4857 sayılı İş Kanununun 41’inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, fazla çalışma saat ücreti, normal çalışma saat ücretinin yüzde elli fazlasıdır. İşçiye fazla çalışma yaptığı saatler için normal çalışma ücreti ödenmişse, sadece kalan yüzde elli kısmı ödenir.
Kanunda öngörülen yüzde elli fazlasıyla ödeme kuralı nispi emredici niteliktedir. Tarafların sözleşmeyle bunun altında bir oran belirlemeleri mümkün değilse de, daha yüksek bir oran tespiti olanaklıdır.
Somut olayda; taraflar arasında geçerli 2012-2014 yıllarını kapsayan işyeri toplu iş sözleşmesinin 23. maddesinin "d" bendi fazla çalışma halinde normal ücretin saat başına düşen miktarının %100 yükseltilmesi suretiyle hesaplanacağı hükmünü amirdir. Mahkemece 2012 yılı öncesine ilişkin işyeri toplu iş sözleşmeleri de getirtilerek davacının talebi hakkında karar verilmesi gerekirken; fazla çalışmayı %50 zamlı hesaplayan bilirkişi raporuna itibarla hüküm kurulması hatalıdır.
3- Fazla çalışmaların uzun bir süre için hesaplanması ve miktarın yüksek çıkması halinde Yargıtay’ca benimsenen son yıllarda takdiri indirim yapılması gerektiği hususu istikrarlı uygulama halini almıştır (Yargıtay 9.HD. 11.2.2010 gün 2008/17722 E, 2010/3192 K; Yargıtay, 9.HD. 18.7.2008 gün 2007/25857 E, 2008/20636 K.). Ancak fazla çalışmanın tanık anlatımları yerine yazılı belgelere ve işveren kayıtlarına dayanması durumunda böyle bir indirime gidilmemektedir. Yapılacak indirim, işçinin çalışma şekline ve işin düzenlenmesine ve hesaplanan fazla çalışma miktarına göre takdir edilmelidir. Hakkın özünü ortadan kaldıracak oranda bir indirime gidilmemelidir(Yargıtay 9.HD. 21.03.2012 gün, 2009/48913 E, 2012/9400 K).
Mahkemece, fazla çalışma alacağından yapılan %45 oranındaki indirim hakkın özünü etkileyecek nitelikte fazla olup, yukarıdaki esaslar da dikkate alınarak daha makul bir indirim yapılması için hükmün bozulması gerekmiştir.
4- Davacı dava dilekçesi ile davacının 2.250 TL ücret alacağı olduğunu, 1.750 TL avans mahsup edildikten sonra 500 TL bakiye ücret alacağı kaldığını iddia etmiş, bilirkişi raporuna itirazında bu alacaklarının 2013 yılı 8, 9 ve 10. aylara ilişkin olduğunu açıklamıştır. Mahkemece sunulan imzalı ücret bordrolarının bulunduğu gerekçesi ile davacının ücret alacak talebi reddedilmiş ise de ödenmediği iddia edilen döneme ilişkin dosyada mevcut bordrolarda davacı işçinin imzası bulunmamaktadır. Dosyaya davalı tarafça ödeme belgesi de sunulmuş değildir. Bu olgular karşısında davacının taleplerinin kabulü yerine reddi hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 08.06.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.