MAHKEMESİ : BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ 25. HUKUK DAİRESİ

DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kabul kararına karşı davalılar avukatları istinaf başvurusunda bulunmuştur.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi davalılar avukatlarının istinaf başvurularını esastan reddetmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi"nin kararı süresi içinde davalılardan Posta Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi Genel Müdürlüğü avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili davacının 08/07/2008 tarihinden itibaren posta dağıtım işçisi olarak PTT"ye bağlı taşeron diğer davalı ... Telekomünikasyon İnş. Taah. Turz. Elk. Prj. Dan. ve San. Tic. Ltd. Şti."de çalışmaya başladığını, 30/11/2015 tarihinde davacının iş akdinin yasaya aykırı olarak feshedildiğini, davacıya fesih bildirimi yapılmadığı gibi hiç bir konuda savunmasının da alınmamış olduğunu, müvekkilinin özveri ile gereği gibi işini yapan bir çalışan olduğunu, her iki davalı arasındaki ilişkinin yasal olmayıp muvazaalı olduğunu, PTT"nin yapmış olduğu ihaleleri KİK"na göre değil kendi iç mevzuatına göre yapmış olduğunu, davacının esasen PTT"nin işçisi olduğunu, emir ve talimatları PTT yetkililerinden aldıklarını, ihalenin ucuz iş gücü teminine yönelik olduğunu, bu nedenle davalı işveren feshinin geçersizliği ile müvekkili davacının davalı PTT"deki işine iadesine, yine davacı lehine 8 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatı ile 4 aylık ücret ve sosyal hakların da her iki davalı açısından müteselsilen hüküm altına alınmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalıların Cevaplarının Özeti:
Davalı PTT vekili yargılama aşamasında da tekrar ettiği cevap dilekçesinde özetle; açılan davayı kabul etmediklerini, zamanaşımı, yetkisizlik ve husumet itirazları olduğunu, esasa ilişkin olarak ise müvekkili kurumun davacının işçilik alacaklarından sorumlu olmadığını, diğer davalı ile yapmış oldukları ihale sözleşmeleri gereği çalışanların işçilik haklarından yüklenicinin sorumlu olduğunu, davacının da iş sözleşmesini diğer davalı ile yapmış olduğunu, iş akdini sonlandıranın da yine diğer davalının olduğunu ve neden sonlandırıldığına ilişkin herhangi bir bilgileri olmadığını, yapılan ihalelerde muvazaa bulunmadığını savunarak davanın usulden ve esastan reddini talep etmiştir.
Davalı ... Telekominikasyon İnş. Taah. Turz. Elekt. Prj. Dan Ve San. Tic. Ltd. Şti. vekili yargılama aşamasında da tekrar ettiği cevap dilekçesinde özetle; müvekkili işverenin ihaleyi alt işveren olma niyetiyle aldığını ve hep bu yönde davranış sergilediğini, ancak müvekkilinin de tıpkı bir işçi gibi işini kaybetme kaygısı ile bir çok uygulamaya katlandığını, müvekkilinin müteselsil sorumluluğundan bahsedilemeyeceğini, ayrıca tüm işten çıkarılanlara yazılı bildirim yapılmış olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk derece mahkemesince; “ Tüm dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde; PTT Genel Müdürlüğünün tekel niteliğindeki posta dağıtım işi için yasa ile kurulduğu ve PTT teşkilatına gönderilen kıymetli evrak, mektup, havale gibi adrese gitmesi gereken belgeleri kabul edip adreslerine ulaşması için naklini yaptığı ve gönderilen yerde bulunan işyerlerindeki elemanları ile de gönderilen adreslere dağıttığı, PTT"nin posta tekeli dışında kalan dağıtım işinde de aynı prosedürü uyguladığı, posta tekeli dışında kalan gönderilerin kabulü, nakli ve dağıtım işinin yardımcı iş olarak kabul edilemeyeceği, ihale ile alt işverenlere verilen bu işlerin PTT"nin tekelindeki posta dağıtım işi gibi "asıl iş" olduğu, dolayısı ile kural olarak asıl işin bölünerek alt işverenlere verilmesinin mümkün olmadığı ve ayrıca PTT"nin verdiği asıl işin bir bölümü olan posta dağıtım işinin teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren bir yönünün de bulunmadığı anlaşılmıştır. Açıklanan nedenlerle davalı PTT ile taşeronlar arasındaki sözleşmenin muvazaalı olduğu sonuç ve kanaatine varılmış, açıklanan muvazaa hususları nedeni ile de, davacının ilk işe başladığı tarihten itibaren davalı PTT işçisi olması sebebiyle davacının davalı PTT Genel Müdürlüğüne işe iadesine, işe iadenin maddi sonuçlarından da her iki şirketin birlikte sorumlulukları gereği davacı lehine hükmedilen işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücreti ve diğer haklardan her iki davalının müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları” gerekçesi ile davanın kabulüne, davacının PTT. Nezdinde işe iadesine ve yasal sonuçlarına karar verilmiştir.
D) İstinaf:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı davalılar vekilleri ayrı ayrı istinaf yoluna başvurmuştur.
E) Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince davalılar vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
F) Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesi kararını davalı PTT vekili temyiz etmiştir.
G) Gerekçe:
Taraflar arasında davalı PTT ile davalı şirket arasındaki ilişkinin muvazzaalı olup, olmadığı uyuşmazlık konusudur.
İlk derece mahkemesince “ davacının iş akdinin feshinin geçerli nedene dayanmadığı” gerekçesi ile feshin geçersizliğine karar verilmesi ve Bölge Adliye Mahkemesi’ nin “ feshin geçersizliğine ilişkin “ istinaf sebeplerini reddetmesi yerindedir.
Ancak İlk Derece Mahkemesi’ nin PTT ile Şirket arasındaki asıl-alt işverenlik ilişkinin muvazzaaya dayandığına ilişkin gerekçesi ve buna bağlı olarak davacının PTT. nezdinde işe iadesine karar vermesi ve ile Bölge Adliye Mahkemesi’ nin de PTT nin buna yönelik istinaf başvurusunu reddetmesi yerinde değildir.
Şöyleki; 5584 Sayılı Posta Kanununun 10. maddesine 2009 yılında eklenen fıkra ile, “PTT idaresinin postaların ayrım ve dağıtım işlerini ihale yolu ile üçüncü şahıslara gördürebileceği” şeklindeki düzenleme karşısında yapılan alt işverenlik sözleşmelerinin muvazaalı olduğundan söz edilemez. Bu nedenle davacının alt işveren şirket nezdinde işe iadesine karar verilmesi gerekirken, muvazaa gerekçesi ile PTT nezdinde işe iadesi yerinde olmadığından kararın bozulması gerekmiştir.
4857 sayılı İş Yasası" nın 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda izah olduğu üzere;
1- İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi ile İlk Derece Mahkemesinin kararlarının yukarıda açıklanan nedenden dolayı BOZULARAK ortadan kaldırılmasına,
2-Davanın KABULÜ ile, feshin geçersizliğine, davacının davalı ... Telekominikasyon İnş. Taah. Turz. Elekt. Prj. Dan Ve San. Tic. Ltd. Şti. nezdinde işe iadesine,
3- Davacının yasal süresi içerisinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davalıların müştereken ve müteselsilen sorumluluğunda olması kaydı ile davacının kıdemi de nazara alınarak takdiren 5 aylık brüt ücreti tutarında belirlenmesine,
3- Davacının işe iadesi için davalı işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar brüt ücret ve diğer sosyal haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili gerektiğinin TESPİTİNE,
4- Karar tarihine göre alınması gerekli 54,40 TL karar ve ilam harcından başlangıçta alınan 27,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,70 TL noksan harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye irat kaydına,
5- Karar tarihi itibari ile yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir ve tayin olunan 3.400,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
6- Davacı tarafın yaptığı 27,70 TL başvurma harcı, 27,70 TL peşin harç, 3 davetiye gideri 33,00 TL, 2 müzekkere gideri 23,60 TL olmak üzere toplam 84,30 TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
7-Gider avansından artan kısmın HMK 333 maddesi uyarınca karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
6100 Sayılı Kanun’un 373/2. Maddesi uyarınca kararın bir örneğinin İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi’ne, dosyanın İlk Derece Mahkemesi"ne, GÖNDERİLMESİNE, peşin alınan temyiz harcının ilgilisine iadesine, 02.03.2020 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.